काठमाडौं ।
नासाको नयाँ डाटा अनुसार सहर नै नष्ट गर्न सक्ने आकारको एउटा क्षुद्रग्रह सन् २०३२ मा पृथ्वीमा ठोक्किने सम्भावना धेरै कम भएको छ।
अघिल्लो केही हप्तादेखि नासाले क्षुद्रग्रह २०२४ वाईआर४ को पृथ्वीमा ठोक्किने सम्भावना क्रमशः बढाउँदै आएको थियो। मंगलबार (फेब्रुअरी १८) सम्म यो सम्भावना ३.१प्रतिशत (१ मा ३२) पुगेको थियो। तर बुधबार (फेब्रुअरी १९) यो सम्भावना आधाभन्दा बढी घटेर १.५ प्रतिशत मा झरेको छ।
लाइभसाइन्सका अनुसार वैज्ञानिकहरूले २०२४ वाईआर४ को कक्षापथको थप अध्ययन गर्दै जाँदा यी सङ्ख्या फेरि परिवर्तन हुन सक्छन्। तर अन्ततः यसको सम्भावना शून्य प्रतिशतमा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ।
वाईआर४ को अनुमानित व्यास करिब १८० फिट (५५ मिटर) छ, जुन पिसा टावरको उचाइ जति नै हो। यदि यो पृथ्वीमा ठोक्कियो भने, यसले करिब ८ मेगाटन ऊर्जा उत्सर्जन गर्नेछ जुन हिरोशिमामा खसालिएको परमाणु बमभन्दा ५०० गुणा बढी ऊर्जा हो। यसको अर्थ, यो कुनै ठूलो सहर नष्ट गर्न सक्ने शक्ति राख्छ, तर मानव सभ्यता नै अन्त्य गर्ने स्तरको छैन।
२०२४ वाईआर४ पृथ्वीको सट्टा चन्द्रमासँग ठोक्किन सक्ने सम्भावना पनि थोरै रहेको छ तर वैज्ञानिकहरूका अनुसार यसले पृथ्वी र चन्द्रमा दुवैलाई हानी नपुर्याई नजिकबाट पार हुनेछ। २०२४ वाईआर४ पृथ्वीको सबैभन्दा नजिक २०३२ मा पुग्नेछ।
नासाको सेन्टर फर नियर अर्थ अब्जेक्ट स्टडिजका अनुसार चिलीमा रहेको एस्टेरोइड टेरेस्ट्रियल इम्प्याकट लास्ट अलर्ट सिस्टम (एटलस) टेलिस्कोपले डिसेम्बर २७, २०२४ मा २०२४ वाईआर४लाई पहिलो पटक रेकर्ड गरेको थियो।
जनवरीसम्म वैज्ञानिकहरूले यसको पृथ्वीमा ठोक्किने सम्भावना १प्रतिशत भन्दा बढी रहेको पत्ता लगाए, जसका कारण यसमा थप अनुसन्धान आवश्यक ठानियो।
१ प्रतिशत भन्दा बढी सम्भावना भएपछि, २०२४ वाईआर४ ले टोरिनो इम्प्याकट हाजार्ड स्केलमा स्तर ३ प्राप्त गर्यो। यो स्केल वैज्ञानिकहरूले अन्तरिक्षका पिण्डहरूको जोखिम मापन गर्न प्रयोग गर्छन्। स्तर ३ ती क्षुद्रग्रह वा धूमकेतुका लागि सुरक्षित छ, जसले स्थानीय तहमा क्षति पुर्याउन सक्छन्, तर अन्ततः अनुसन्धानपछि स्तर शून्यमा झर्ने अपेक्षा गरिन्छ, जसको अर्थ कुनै खतरा छैन।
अन्तर्राष्ट्रिय वैज्ञानिक टोलीलाई जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपको आपतकालीन प्रयोगको अनुमति दिइएको छ, जसले २०२४ वाईआर४को थप अध्ययन गर्नेछ। आगामी केही महिनामा गरिने थप अवलोकनहरूले यसले पृथ्वीलाई कुनै खतरा नराख्ने पुष्टि गर्नेछन्, र यसको खतरा स्तर शून्यमा झर्ने लाइभसाइन्सले उल्लेख गरेको छ।
प्रकाशित: १० फाल्गुन २०८१, शनिबार
