सामाजिक सञ्जाल प्रयोगका लागि उमेर हद: अस्ट्रेलियामा सबै प्लेटफर्मका मिलाएर १० लाख बढी एकाउन्ट बन्द गर्नुपर्ने

काठमाडौं ।

अस्ट्रेलिया आज बुधबारदेखि सामाजिक सञ्जाल प्रयोगका लागि न्यूनतम उमेर लागू गर्ने पहिलो देश बन्ने तयारीमा छ। यससँगै इन्स्टाग्राम, टिकटक र यूट्युब जस्ता प्लेटफर्महरूले एक मिलियनभन्दा बढी खाताहरू बन्द गर्नुपर्ने भएको छ जसलाई विश्वभर फैलिने नियमनको सुरुवातका रूपमा हेरिएको छ।

स्थानीय मध्यराति (१३:०० जीएमटी) देखि १० ठूला प्लेटफर्महरूले १६ वर्षभन्दा कम उमेरका अस्ट्रेलियाली प्रयोगकर्तालाई रोक्नुपर्नेछ, यसो नगरिएमा ३३ मिलियन अमेरिकी डलरसम्म जरिवाना तिर्नुपर्छ।

यो कानूनप्रति ठूला प्रविधि कम्पनीहरू र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताका पक्षधरहरूले कडा आलोचना गरे पनि अभिभावक र बाल अधिकारकर्मीहरूले स्वागत गरेका छन्।

यो कदमले आधुनिक जीवनसँग जोडिएको प्राविधिक प्रयोगबाट बालबालिकालाई हटाउन सकिन्छ कि सकिँदैन भन्ने विषयमा एक वर्षदेखि चलिरहेको बहसलाई टुंग्याएको छ। साथै प्रविधि उद्योगले प्रभावकारी सुरक्षा उपायहरू लागू गर्न ढिलाइ गरेको भन्दै सिधै हस्तक्षेप गर्न चाहने विश्वभरका कानुन निर्माताहरूका लागि यो एक महत्त्वपूर्ण प्रयोग प्रारम्भ भएको छ।

डेनमार्कदेखि मलेसियासम्मका सरकारहरू र प्लेटफर्महरूले “ट्रस्ट एन्ड सेफ्टी” सुविधाहरू पछाडि हटाइरहेका केही अमेरिकी राज्यहरूले पनि यस्तै कदम चाल्ने योजना बनाएका छन्।

चार वर्षअघि लिक भएका मेटाका आन्तरिक कागजातहरूले किशोरहरूमा शरीरप्रतिको नकारात्मक दृष्टिकोण र आत्महत्याका विचार बढाउन कम्पनीका उत्पादनहरूले भूमिका खेलेको प्रमाणित गरेपछि यस्तो दबाब बढेको हो। यद्यपि कम्पनीले सार्वजनिक रूपमा यो सम्बन्ध नरहेको दावी गरेको थियो।

“अस्ट्रेलियाले यस्ता प्रतिबन्ध अपनाउने पहिलो देश भए पनि अन्तिम नभइरहने सम्भावना धेरै छ,” कर्टिन विश्वविद्यालयका इन्टरनेट अध्ययनका प्राध्यापक तामा लिभरले भने, “विश्वभरका सरकारहरू ठूलो टेकको शक्तिलाई कसरी चुनौती दिइयो भनेर हेर्दैछन्। अस्ट्रेलियाको सामाजिक सञ्जाल प्रतिबन्ध … खानीभित्रको कागजी चरा जस्तै पहिलो चेतावनी संकेत हो।”

ब्रिटिश सरकारले जुलाईमा अश्लील सामग्री राख्ने वेबसाइटहरूलाई १८ वर्षभन्दा कम उमेरका प्रयोगकर्तालाई रोक्न बाध्य बनाएको थियो। एक प्रवक्ताले उनीहरू अस्ट्रेलियाको उमेर प्रतिबन्ध प्रणालीलाई नजिकबाट नियालिरहेका बताए। “बच्चाहरूको सुरक्षाको विषयमा कुनै पनि विकल्प बाहिर छैन,” उनले थपे।

यसको प्रभावलाई अस्ट्रेलियालीहरूले झनै नजिकबाट अध्ययन गर्नेछन्। प्रतिबन्ध कार्यान्वयनको जिम्मा पाएको ईसेफ्टी कमिश्नरले स्ट्यानफोर्ड विश्वविद्यालय र ११ जना विशेषज्ञलाई कम्तीमा दुई वर्षसम्म प्रतिबन्धको दायरामा परेका हजारौं युवा अस्ट्रेलियालीहरूको तथ्यांक विश्लेषण गर्न लगाएको छ।