Technology Khabar २४ पुष २०८१, बुधबार
काठमाडौं ।
स्पेसएक्स आफ्नो अर्को स्टारशिप उडान परीक्षणका लागि तयारी अवस्थामा रहेको छ। यो परीक्षणले प्रक्षेपण प्रणालीको पूर्ण पुनःप्रयोगतर्फ प्रगति गर्ने उद्देश्य राखेको छ। यो उडानले वर्षभरि स्टारशिपका लागि ठूलो उपलब्धिको सुरुवात गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
दक्षिण टेक्सासको स्टारबेस अर्बिटल लन्च प्याड ‘ए’ बाट उडान १० जनवरी, साँझ ५:०० बजे (पूर्वी समय) वा २२:०० जीएमटीमा निर्धारित गरिएको छ। लन्च विन्डो ९७ मिनेट खुला रहनेछ, र १६ जनवरीसम्म ब्याकअप दिनहरू राखिएका छन्। स्पेसएक्सले प्रायःजसोझैँ यस पटक पनि प्रत्यक्ष प्रशारण उपलब्ध गराउने सम्भावना छ जुन स्पेस डट कममा हेर्न सकिनेछ।
स्टारशिप संरचना
स्टारशिपमा सुपर हेभी भनिने विशाल पहिलो चरण र ‘स्टारशिप’ वा केवल ‘शिप’ भनेर चिनिने माथिल्लो चरणको अन्तरिक्षयान समावेश छ। बोका चिका बीचबाट हुने यो प्रक्षेपणमा गत वर्ष नोभेम्बरमा सम्पन्न ‘उडान परीक्षण ६’ को अनुभव र नयाँ सुधारहरू समावेश गरिने बताइएको छ।
पेलोड परिक्षण
स्पेस डटकमका अनुसार यसपटक स्पेसएक्सपहिलोपटक स्टारशिपबाट पेलोड तैनाथ गर्न प्रयास गर्नेछ। यसका लागि १० वटा स्टारलिंक सिमुलेटरहरू प्रयोग गरिनेछ। यो प्रणालीले भविष्यमा सक्रिय नेक्स्ट-जेनेरेशन स्टारलिंक उपग्रहहरू तैनाथ गर्न सक्षम छ कि छैन भनेर परीक्षण गरिनेछ। यी नेक्स्ट-जेनेरेशन स्टारलिंक उपग्रहहरू तैनाथ गर्नु स्टारशिपका मुख्य उपयोगहरूमध्ये एक हुनेछ।
सिमुलेटरहरू स्टारशिप माथिल्लो चरणको सबअर्बिटल कक्षमा रहनेछन्। शिपको लक्ष्य भारतीय महासागरमा जलप्रवाह गर्नेछ।
सुधारहरू
स्टारशिप माथिल्लो चरणका पखेटाहरू साना बनाइएको छ र सवारीको टुप्पोतर्फ स्थानान्तरण गरिएको छ। यसले तापक्रमको जोखिम घटाउँछ र सुरक्षात्मक टाइललाई सरल बनाउँछ। यस्तै, प्रणोदन प्रणालीको पुनःडिजाइनले २५ प्रतिशत प्रोपेलेन्ट क्षमता बढाएको स्पेसएक्सले जानकारी दिएको छ।
कम्पनीको बयानअनुसार “स्टारशिपको ताप प्रतिरोधी आवरण अर्थात हीट शील्डमा आधुनिक पुस्ताका टाइलहरू प्रयोग गरिएको छ र टाइलहरू हराए वा क्षति भएमा थप सुरक्षाको लागि ब्याकअप तह समावेश गरिएको छ।”
सुपर हेभीले यसअघि बूस्टर १२ मा उडेको ३१४ नम्बरको र्याप्टर इन्जिन पुनःप्रयोग गर्नेछ। यसलाई उडान परीक्षण ५ मा ‘चपस्टिक्स’ द्वारा सफलता पूर्वक समातिएको थियो। यसले पुनःप्रयोगको दिशामा एउटा सानो कदम भएको प्रस्ट्याउँछ।
यस प्रकारको १४औँ बूस्टरका रुपमा रहेको सुपर हेभीले लन्च प्याडमा फर्केर ‘क्याच एटेम्प्ट’ गर्ने लक्ष्य राखिएको छ। यदि आवश्यक अवस्था पूरा भएन भने बूस्टर गल्फ अफ मेक्सिकोतर्फ जान्छ र ‘ल्यान्डिङ बर्न’ गर्दै नरम जलप्रवाह गर्नेछ।
प्रक्षेपण टावरमा सुधारहरू
प्रक्षेपण टावरमा पनि सुधार गरिएको छ। यसमा चपस्टिक्स र फिर्ता आउने सवारीको बीचको दूरी मापन गर्न अधिक सटीकता दिने रडार सेन्सरहरू जडान गरिएको छ। साथै, अघिल्लो प्रक्षेपणहरूमा देखिएका क्षतिहरू रोक्न सेन्सरहरूको सुरक्षा सुधार गरिएको छ।
स्पेसएक्सको बयानअनुसार, “यो नयाँ वर्ष स्टारशिपका लागि परिवर्तनकारी हुनेछ। प्रणालीको पूर्ण पुनःप्रयोग सम्भाव्य बनाउने लक्ष्य राखिएको छ।” कम्पनीले बिस्तारै महत्वाकांक्षी मिशनहरू सञ्चालन गर्दै पृथ्वीको परिक्रमा, चन्द्रमा, र मंगल ग्रहमा मानिस र कार्गो पठाउने लक्ष्य लिएको छ।
प्रकाशित: २४ पुष २०८१, बुधबार
