काठमाडौं ।
आगामी दिनमा मानिसहरुले सस्तो हवाई यात्रा गर्न सक्नेछन् । वास्तवमा, नासा र बोइङ्ग मिलेर उत्सर्जन घटाउने ‘सिंगल-आइजल’ विमान निर्माण, परीक्षण र उडान गर्न सस्टेनेबल फ्लाइट डेमोन्स्ट्रेटर प्रोजेक्टमा मिलेर काम गरिरहेका छन्।
नासाले गत बुधबार यो साझेदारीको घोषणा गरेको हो। यी विमानहरूले वातावरणमा कम क्षति पुर्याउनुका साथै इन्धनको पनि बचत गर्नेछ, जसले हवाई यात्रा सस्तो हुनेछ।
सात वर्षमा, नासाले परियोजनामा ४२५ मिलियन डलर लगानी गर्नेछ, जबकि कम्पनी र यसका साझेदारहरूले बाँकी रकम (लगभग ७२५ मिलियन डलर) सम्झौता अन्तर्गत सहमतिअनुसार योगदान गर्नेछन्। यस बाहेक नासाले प्राविधिक विशेषज्ञता र सुविधाहरूमा पनि योगदान गर्नेछ। नासाका प्रशासक बिल नेल्सनले भने, ‘यदि हामी सफल भयौं भने २०३० सम्ममा विमानमा यी प्रविधिहरू देख्न सक्नेछौं।’
विमानमा अतिरिक्त लामो पातलो पखेटा हुने
ट्रान्सोनिक ट्रस-ब्रेसेड पखेटा अवधारणामा विमानको अतिरिक्त लामो पातलो पखेटा हुन्छ जुन ‘डाइग्नल स्ट्रट्स’मा स्थिर हुन्छ। यो डिजाइनले विमानलाई परम्परागत एयरलाइनर भन्दा बढी इन्धन किफायती बनाउनेछ। वास्तवमा, यो आकारले कम घर्षण सिर्जना गर्दछ, जसले कम ईन्धन जलाउँछ। यसका अलावा विमान बनाउन अरु धेरै हरित प्रविधिको प्रयोग गरिने छ।
इन्धन बचत र ३० प्रतिशत उत्सर्जन कम हुने
नासाले उडान प्रदर्शकले हाल प्रयोगमा रहेको सबैभन्दा कुशल सिंगल-आइजल विमान भन्दा कम इन्धन खपत गर्ने अपेक्षा गरेको छ। तर यसले कति घटाउने हो भने अझै खुलाइएको छैन्। यससँगै यसले उत्सर्जनमा ३० प्रतिशतले कमी ल्याउने अपेक्षा गरिएको छ।
बिल नेल्सनले इन्धनको बचत पृथ्वीका लागि मात्र फाइदाजनक नभएर विमानमा यात्रा गर्ने यात्रुले सस्तो टिकट पनि पाउने बताए। बोइङले सन् २०३५ देखि २०५० सम्ममा नयाँ सिंगल-आइसल एयरक्राफ्टको माग ४०,००० प्लेनले बढ्ने अनुमान गरेको छ।
यसअघि सन् १९७० को दशकमा नासाले विङ्लेट्स नामक प्रविधि ल्याएको थियो। पखेटाको ठाडो विस्तारलाई विङ्लेट्स भनिन्छ। यो विश्वभर सबै प्रकारका विमानहरूमा प्रयोग भइरहेको छ। यो प्रविधिको प्रयोगले इन्धनको धेरै बचत हुन्छ। सानो एयरफोइलको रूपमा डिजाइन गरिएको, पङ्क्तिले एरोडायनामिक ड्र्याग कम गर्दछ। कम इन्धन खपतमा ड्र्याग परिणामहरू कम हुन्छ।
नयाँ प्रविधि विकासका लागि नासाले यसको एयरोनटिक्स सुविधाहरू र विशेषज्ञतामा पहुँच प्रदान गर्नेछ। नासाले आफ्नो मिसनका लागि विमान वा अन्य कुनै हार्डवेयर खरिद गर्दैन। एजेन्सीले निश्चित ग्राउन्ड र उडान डाटामा पहुँच प्राप्त गर्नेछ जुन एयरफ्रेम कन्फिगरेसन र सम्बन्धित प्रविधिहरू मान्य गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ।
प्रकाशित: ९ माघ २०७९, सोमबार
