काठमाडौं ।
नासाको पर्सिभेरन्स रोभरले एक वर्ष पहिले मंगल ग्रहबाट आफ्नो पहिलो नमूनाहरू सङ्कलन गरेको थियो र तिनीहरू सम्भवतः सन् २०३३ मा पृथ्वीमा आउनेछन् तर युरोपको नमूना सङ्कलन गर्ने मार्स रोभरहरूको सहयोग बिना।
क्यूरियोसिटी रोभर लन्चको नौ वर्ष पछि, नासाले सन् २०२० मा पर्सिभेरन्स लन्च गर्यो र यसलाई फेब्रुअरी १८, २०२१ मा मंगल ग्रहको जेजेरो क्रेटरबाट सामग्री खोज्न र निकाल्न रातो ग्रहमा अवतरण गरायो।
पर्सिभेरन्सले आफ्नो पहिलो चट्टान नमूनाहरू सेप्टेम्बर २०२१ मा सङ्कलन गर्यो र ती अहिले सिल गरिएको नमूना ट्यूबहरूमा छन्। ती सबै सूर्यबाट ढाटा रहेको चौथो ग्रहमा अड्किएका छन्।
यिनीहरू वास्तवमा पृथ्वीमा कहिले फर्किन्छन् भनेर कुनै समय दिइएको छैन र यसको लागि नासा र युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सी (इएसए)का रोभरहरूद्धारा कुनै सहयोग दिईएको छैन्।
नासाले यसको मंगल ग्रह नमूना फिर्ता अभियानको लागि प्रणाली आवश्यकताहरूको समीक्षा गरिसकेको बताएको छ, जसले अब ईएसएको एयरबस-निर्मित ‘स्याम्पल फेच रोभर’ र यसको सम्बन्धित दोस्रो ल्यान्डरलाई समावेश गर्दैन। यो निर्णय यस महिनाको सुरुमा मंगल ग्रहको नमूना फिर्ताको बारेमा नासा र ईएसए अधिकारीहरू बीचको बैठक पछि गरिएको जेडीनेट डटकमले रिपोर्ट गरेको छ।
मंगल ग्रहका नमूनाहरू पृथ्वीमा फिर्ता ल्याउने गाडी अर्थ रिटर्न अर्बिटर हो, जसलाई सन् २०२७ को जाडो याममा र सन् २०२८ को गर्मीमा यसको नमूना पुन: प्राप्ति ल्यान्डर लन्च गर्ने योजना बनाएको छ।
नासाले गएको अप्रिलमा नमूना पुन: प्राप्ति ल्यान्डरको स्केच जारी गर्यो। “मंगल ग्रहका नमूनाहरू सन् २०३३ मा पृथ्वीमा आउने अपेक्षा गरिएको छ,” नासाले एक प्रेस विज्ञप्तिमा भन्यो।
परिवर्तन गरिएको रोभर रोस्टरको अर्थ नमूना पुन: प्राप्ति ल्यान्डरमा नमूनाहरू ल्याउनको लागि पर्सिभेरन्स मुख्य माध्यम हुनेछ।
“वैचारिक डिजाइन चरण भनेको मिशन योजनाको प्रत्येक पक्षलाई माइक्रोस्कोप अन्तर्गत राखिएको हो,” नासाका विज्ञानका लागि सहयोगी प्रशासक थोमस जुर्बुचेनले भने। उनकाअनुसार यो योजनामा केही महत्त्वपूर्ण र लाभदायक परिवर्तनहरू छन्।
नमूना पुन: प्राप्ति ल्यान्डरमा नमूनाहरू सङ्कलन गर्ने दुईओटा हेलिकप्टर हुनेछन्। तिनीहरूको डिजाइन इन्जेनुइटी हेलिकप्टरमा आधारित छ, जसले आफ्नो योजनाबद्ध आयुलाई एक वर्षले ओगटेको छ। नयाँ हेलिकप्टर नमूना पुन: प्राप्तिको लागि “माध्यमिक क्षमता” हो।
मंगल ग्रहको नमूना फिर्ता कार्यक्रमबाट ईएसएको नमूना फेच रोभर हटाइए पनि, नासाले ईएसएको अर्थ रिटर्न अर्बिटर र यसको नासाद्वारा प्रदान गरिएको क्याप्चर, कन्टेनमेन्ट, र रिटर्न प्रणाली “कार्यक्रम वास्तुकलाको महत्त्वपूर्ण तत्वहरू रहन्छ” भन्छ।
नासाले अक्टोबरमा आफ्नो वर्ष लामो प्रारम्भिक डिजाइन चरणमा प्रवेश गर्ने योजना बनाएको छ, जुन समयमा यसले कोर मिशन कम्पोनेन्टहरूको इन्जिनियरिङ प्रोटोटाइपहरू सिर्जना गर्नेछ।
प्रकाशित: २४ श्रावण २०७९, मंगलवार
