आगामी दशकमा डाटा सेन्टरमा अहिलेको तुलनामा ३ गुणा बढी ऊर्जा आवश्यक पर्ने

काठमाडौं ।

आगामी दशकमा डाटा सेन्टर निर्माणको योजना घट्ने कुनै संकेत देखिएको छैन र नयाँ थपिएका सुविधाले अहिलेको तुलनामा लगभग तीनगुणा बढी विद्युत् माग गर्ने प्रक्षेपण गरिएको छ।

२०३५ सम्म डाटा सेन्टरहरूले ४० गिगावाटबाट बढेर १०६ गिगावाट विद्युत् प्रयोग गर्नेछन्। ब्लूमबर्ग एनईएफको एक रिपोर्टले धेरै वृद्धि ग्रामीण क्षेत्रतिर हुने बताएको छ, किनभने सुविधाहरू ठूला हुँदै गइरहेका छन् र शहर नजिकका स्थानहरू कम हुँदै गएका छन्।

वृद्धिको एउटा कारण अत्यन्त ठूला डाटा सेन्टरहरूको योजना हो। अहिले मात्र १० प्रतिशत डाटा सेन्टरले ५० मेगावाटभन्दा बढी विद्युत् प्रयोग गर्छन्, तर अर्को दशकमा नयाँ सुविधाले औसतमा १०० मेगावाटभन्दा धेरै माग गर्नेछन्। सबैभन्दा ठूला साइटहरूले तथ्याङ्कलाई झनै बढाएका छन्: लगभग एक चौथाइ ५०० मेगावाटभन्दा ठूला हुनेछन् र केही त १ गिगावाटभन्दा पनि माथि पुग्नेछन्।

साथै एआई ट्रेनिङ र इन्फरेन्सको हिस्सा बढेर कुल कम्प्युटको ४० प्रतिशत नजिक पुग्ने भएकाले प्रयोग दर ५९ प्रतिशत बाट ६९ प्रतिशतसम्म बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ।

रिपोर्टका केही निष्कर्षहरू आश्चर्यजनक मानिँदैनन्, किनभने एआई कम्पनीहरूले धेरै शक्तिशाली डाटा सेन्टर निर्माणको दौड चलाइरहेका छन्। यसले यस वर्ष मात्र डाटा सेन्टरमा विश्वव्यापी लगानी ५८० अर्ब डलर पुर्‍याएको छ, जुन नयाँ तेल आपूर्तिहरू खोज्न खर्च हुने रकमभन्दा बढी हो।

तर रिपोर्टले परिवर्तनको गति कति तीव्र छ भन्ने देखाएको छ। यो अप्रिलमा प्रकाशित कागजातको तुलनामा तीव्र संशोधन हो, जुन पछिल्ला महिनाहरूमा घोषणा गरिएका परियोजनाहरूको बाढीका कारण भयो। रिपोर्टले भन्यो, “औसत सात वर्षको समय लाग्ने भएकाले सुरुवाती चरणका विकासहरूले पूर्वानुमानको अन्तिम भागमा ठूलो असर पार्छन्।”

२०२४ को सुरुदेखि २०२५ को सुरुसम्म सुरुवाती चरणका परियोजनाहरू दोब्बरभन्दा बढी भएका छन्, तर ती प्रतिवद्ध वा निर्माणाधीन परियोजनाहरूभन्दा अलग छन्। धेरै नयाँ क्षमता भर्जिनिया, पेन्सल्भेनिया, ओहायो, इलिनोइस र न्यु जर्सीमा योजना भइरहेको छ।

यी सबै राज्यहरू पीजेएम इन्टरकनेक्शनभित्र पर्छन्, जसले डेलावेयर, वेस्ट भर्जिनिया र केन्टकी तथा उत्तर क्यारेोलिनाका केही भागहरू सहितको ग्रिड चलाउने जिम्मेवारी पाएको क्षेत्रीय प्रसारण संस्था हो। टेक्ससको एर्कट ग्रिडले पनि धेरै नयाँ सुविधा थपिनेछ।

यो रिपोर्ट पीजेएम इन्टरकनेक्शन स्वतन्त्र निगरानी समूह मनिटरिङ एनालिटिक्सको आलोचनामा परेको बेला आएको छ। समूहले एफईआरसीमा उजुरी दायर गरी पीजेएमले पर्याप्त ग्रिड क्षमता नहुँदासम्म नयाँ डाटा सेन्टर जोड्न नदिने अधिकार राख्छ भनेको छ।

मनिटरिङ एनालिटिक्सले भनेको छ, “विश्वसनीयता कायम राख्ने आफ्नो दायित्वअन्तर्गत पीजेएमले ठूला नयाँ डाटा सेन्टर लोडहरूलाई प्रणालीमा त्यसबेलासम्म प्रतीक्षा गराउनसक्छ जबसम्म ती लोड विश्वसनीय रूपमा सेवा दिन सकिँदैन।” समूहले “लोड क्यू” बनाउन पनि पीजेएमलाई अधिकार रहेको बतायो।

समूहका अनुसार आजका उच्च विद्युत् मूल्यका कारण पनि डाटा सेन्टरहरू नै हुन्। समूहले भन्यो, “पीजेएमले आफ्नो नियम स्पष्ट र कार्यान्वयन गर्न नसक्नु, र क्षेत्रमा विश्वसनीय र किफायती सेवा सुरक्षित गर्न नसक्नु अन्यायपूर्ण र अव्यवहारिक छ।”