करोडौं वर्षअघि मंगल ग्रहको तातोपानीमा एलियनहरु बाँचेको हुनसक्ने: अध्ययन गर्दै वैज्ञानिकहरु

काठमाडौं ।

वैज्ञानिकहरूले मङ्गल ग्रहमा प्राचीन समयमा तातो पानी बग्ने प्रमाण फेला पारेका छन्, जुन अहिलेसम्मको सबैभन्दा पुरानो प्रत्यक्ष प्रमाण हुनसक्छ। यसले आज सुख्खा र उजाड देखिने मङ्गल ग्रह कुनै बेला जीवनलाई समर्थन गर्न सक्षम रहेको संकेत गर्न सक्छ ।

यो प्रमाण सन् २०११ मा सहारा मरुभूमिमा फेला परेको प्रसिद्ध मङ्गल उल्कापिण्ड एनडब्ल्यूए७०३४ (NWA7034) मा रहेको छ। कालो र चम्किलो देखिने यो मङ्गल पिण्डलाई “ब्ल्याक ब्यूटी” भनेर चिनिन्छ।

लाइभसाइन्सका अनुसार ब्ल्याक ब्यूटी करिब २ अर्ब वर्ष पुरानो मानिन्छ र यो दोस्रो सबैभन्दा पुरानो मङ्गल उल्कापिण्ड हो। तर, कर्टिन विश्वविद्यालयको टोलीले यसको भित्र झनै पुरानो चीज फेला पारे: ४.४५ अर्ब वर्ष पुरानो जिर्कन खनिज, जसमा पानीयुक्त तरल पदार्थको संकेत भेटिएको छ।

कर्टिन विश्वविद्यालयको स्कुल अफ अर्थ एन्ड प्लानेटरी साइन्सेसका सदस्य आरोन कावोजीका अनुसार, यो खोजले मङ्गल ग्रहमा एक समय भएको ज्वालामुखी म्याग्मासँग सम्बन्धित हाइड्रोथर्मल प्रणालीहरू बुझ्न नयाँ ढोका खोल्नेछ।

“हामीले नानोस्तरको भू-रसायनको प्रयोग गरी ४.४५ अर्ब वर्षअघि मङ्गल ग्रहमा तातो पानी भएको प्रमाण पत्ता लगाएका छौँ,” कावोजीले भने। “हाइड्रोथर्मल प्रणालीहरू पृथ्वीमा जीवन विकासका लागि महत्त्वपूर्ण थिए, र हाम्रो पत्ता लगाउनाले मङ्गल ग्रहमा पनि जीवन अनुकूल वातावरणका लागि महत्त्वपूर्ण तत्व पानी रहेको संकेत गर्दछ।”

टोलीले यो विशेष जिर्कन टुक्रामा फलाम, एल्युमिनियम, इट्रियम, र सोडियम जस्ता तत्वहरूको उपस्थिति नानोस्तरको इमेजिङ र स्पेक्ट्रोस्कोपी प्रविधिको प्रयोगबाट पत्ता लगाएको छ।

“यी तत्वहरू जिर्कन बनिरहेका बेला, ४.४५ अर्ब वर्षअघि, थपिएका थिए, जसले त्यो समयमा मङ्गल ग्रहमा पानीको उपस्थिति रहेको संकेत गर्दछ,” कावोजीले थपे।

यसअघि वैज्ञानिकहरूले मङ्गल ग्रहमा प्राचीन तालहरूको अवशेष र जलमार्गको प्रमाण फेला पारेका थिए, जसले लगभग ४.१ अर्ब वर्षअघि ग्रहमा ठूलो परिमाणमा तरल पानी रहेको सिद्धान्त जन्माएको थियो। यो नोआकियन काल थियो, जब मङ्गलको सतहमा भारी रूपमा क्षुद्रग्रहहरूले बमबारी गरेका थिए।

तर, मङ्गल ग्रहले आफ्नो पानी अर्बौँ वर्षअघि गुमाएको मानिन्छ, जब सूर्यको कठोर सौर्य विकिरणले मङ्गलको वायुमण्डललाई हटाइदियो। वायुमण्डलको अभावले पानीको वाष्पलाई अन्तरिक्षमा भाग्नबाट रोक्न सकेन।

तर, यो नयाँ अनुसन्धानले मङ्गल ग्रहमा तरल पानी पहिले सोचिएभन्दा अझै प्राचीन समय, प्रि-नोआकियन कालमा पनि रहेको संकेत गर्छ।

२०२२ मा कर्टिन टोलीले यसै जिर्कन टुक्रामा उल्कापिण्डको प्रहारबाट “झट्का” लागेको प्रमाण पत्ता लगाएको थियो, जसले यसलाई मङ्गल ग्रहबाट आएको एक मात्र ज्ञात झट्का लागेको जिर्कनका रूपमा चिनाएको लाइभसाइन्सले उल्लेख गरेको छ।

कावोजीले भने, “यस नयाँ अध्ययनले यस खनिज बनिरहेको बेला पानीयुक्त तरल पदार्थका संकेतहरू पहिचान गर्दै, मङ्गलको सबैभन्दा पुरानो भूभागमा पानीको भू-रासायनिक चिन्हहरू प्रदान गर्दै, प्रारम्भिक मङ्गल ग्रहलाई बुझ्न हामीलाई अर्को तहमा पुर्‍याएको छ।”

टोलीको अनुसन्धान नोभेम्बर २२ मा साइन्स एडभान्सेस जर्नलमा प्रकाशित भएको थियो।