स्पेसएक्सको ‘पोलारिस ड:न’ केनेडी स्पेस सेन्टरबाट सफलतापू्र्वक प्रक्षेपण

काठमाडौं ।

चार जना निजी अन्तरिक्षयात्रीहरूको एक टोलीलाई लिएर अर्बपति इलन मस्कको कम्पनी स्पेसएक्सको निजी स्पेसवाक मिसन ‘पोलारिस ड:न’ केनेडी स्पेस सेन्टरबाट सफलतापू्र्वक प्रक्षेपण भएको छ।

उक्त क्रू ड्र्यागन क्याप्सुलमा ५:२३ ईटी (०९:३८ जीएमटी) अर्थात् नेपाली समयअनुसार केही बेरअघि अपराह्न ३:०८ मा फ्लोरिडास्थित नासाको केनेडी स्पेस सेन्टरबाट सफलतापूर्वक  प्रक्षेपण गरिएको हो।

उक्त टोलीमा एक अर्बपति उद्यमी, एक अवकाशप्राप्त सैन्य फाइटर पाइलट र दुई स्पेसएक्सका कर्मचारीहरू रहेका स्पेसएक्सले जनाएको छ।

यो अन्तरिक्षयानको पाँचौं – र अहिलेसम्मको सबैभन्दा जोखिमपूर्ण – निजी अन्तरिक्ष मिशन हो। गत महिना सानो हिलियम चुहावटका कारण प्रक्षेपणको लागि तोकिएको समयभन्दन केही घण्टा अघि प्रक्षेपण रोकिएको थियो।

स्पेसएक्सले चुहावटलाई मर्मत त गर्यो तर त्यसपछि अमेरिकी नियामकहरूले एउटा असम्बन्धित मिशनको क्रममा बूस्टर रिकभरीमा भएको असफलताको कारण स्पेसएक्सको फाल्कन ९ लाई जमिनमै रोक्नुपरेका कारण पोलारिस मिशनमा थप ढिलाइ गर्यो।

फाल्कन ९ उडान पुनः सुरु गर्न अनुमति पाउँदा पोलारिस मिशन अब मंगलबार बिहान ३:२३ ईटीमा प्रारम्भिक प्रक्षेपणको लागि सेट गरिएकोमा अमेरिकी अन्तरिक्ष फोर्सका मौसम पूर्वानुमान अनुसार अनुकूल मौसमको मात्र ४०% सम्भावना रहेकाले ५:२३ लाई सारिएको थियो।

“चालकदलको सुरक्षा अत्यन्तै महत्वपूर्ण छ र यो मिशन सामान्यभन्दा धेरै जोखिमपूर्ण छ, किनभने यो अपोलोपछि मानिसहरू पृथ्वीबाट सबैभन्दा टाढा जाने र पहिलो व्यावसायिक स्पेसवाक हुनेछ!” स्पेसएक्सका सीईओ ईलन मस्कले गत महिना आफ्नो सामाजिक सञ्जाल साइट एक्समा लेखेका थिए।

यसअघि स्पेसवाकहरू अत्यन्तै प्रशिक्षित, राम्रो आर्थिक सहयोग पाएका सरकारी अन्तरिक्षयात्रीहरूले मात्र गरेका थिए। २००० मा यसको निर्माणदेखि अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन (ISS) मा लगभग २७० र बेइजिङको तियाङगङ अन्तरिक्ष स्टेशनमा चिनियाँ अन्तरिक्षयात्रीहरूले १६ स्पेसवाकहरू गरेका छन्।

पोलारिस डनका नामले चिनिने स्पेसएक्स मिशन लगभग पाँच दिनसम्म चल्नेछ र यसले पृथ्वीबाट सबैभन्दा नजिक १९० किमी (११८ माइल) र सबैभन्दा टाढा १,४०० किमी (८७० माइल) सम्मको अण्डाकार कक्षमा यात्रा गर्नेछ। यो दूरी १९७२ मा अमेरिकाको अपोलो चन्द्र कार्यक्रमको अन्त्यदेखि मानवरहित मानिएको सबैभन्दा टाढा हुनेछ।

स्पेसवाक मिशनको तेस्रो दिन ७०० किमी उचाइमा योजना बनाइएको छ र यो लगभग २० मिनेटसम्म चल्नेछ। स्पेसएक्सको क्रू ड्र्यागन अन्तरिक्षयानले आफ्नो सम्पूर्ण क्याबिनलाई बिस्तारै डिप्रेसराइज गर्नेछ। आईएसएसमा झैं यसको कुनै एयरलक छैन। त्यसैले चारै जना अन्तरिक्षयात्रीहरूले अक्सिजनको लागि स्पेसएक्सद्वारा निर्मित हलुका स्पेससूटहरूमा निर्भर रहनुपर्ने जनाइएको छ।