काठमाडौं ।
स्पेसएक्सले दुई महिनाअघि आफ्नो विशाल स्टारशिप रकेटको पहिलो परीक्षण उडानबाट धेरै कुरा सिक्दै नयाँ परीक्षणको तयारीमा रहेको देखिन्छ।
‘उक्त ऐतिहासिक अप्रिल २० लिफ्टअफ पछि कम्पनीले स्टारशिपको डिजाइनमा १,००० भन्दा बढी परिवर्तनहरू गरेको छ, जुन मेक्सिकोको खाडीमा उच्च सवारी साधनको नियन्त्रित विनाशको साथ समाप्त भयो,’ स्पेसएक्सका संस्थापक र सीईओ इलन मस्कले ट्विटरमा ब्लूमबर्गका पत्रकार एश्ली भान्ससँगको कुराकानीमा भनेका छन्।
स्पेसएक्सले त्यो सेल्फ-डिस्ट्रक्ट कमाण्ड पठायो जब स्टारशिपले धेरै समस्याहरू अनुभव गरेको थियो, जसमा भेहिकलको दुई चरणहरू योजना अनुसार अलग हुन नसक्नु पनि समावेश थियो। कम्पनीले स्टारशिपको अर्को उडानमा पछिल्लो समस्या दोहोरिन नदिने कुरा सुनिश्चित गर्न कठिन कार्यहरु गरिरहेको मस्कले भनेका छन्।
“त्यसैले, हामीले एक प्रकारको ढिलो-ब्रेकिङ परिवर्तन गर्यौं जुन स्टेज सेपरेसनको काम गर्ने तरिकाको लागि साँच्चै महत्त्वपूर्ण छ, जुन “हट स्टेजिङ” प्रयोग गर्नु हो,” मस्कले भने।
हट स्टेजिङमा, रकेटको माथिल्लो चरणमा भएका इन्जिनहरूले पहिलो चरणको बूस्टर बन्द हुनुअघि नै फायरिङ सुरु गर्छन्। रणनीति, जुन सामान्यतया रूसी रकेटहरूमा प्रयोग गरिन्छ, जसले स्टारशिपको पेलोड-टू-अर्बिट क्षमता लगभग १० प्रतिशतले बढाउनुपर्छ, मस्कले भने।
तथापि हट स्टेजिङको साथ जाने निर्णयले स्टारशिपमा डिजाइन परिवर्तनहरूको सूट चाहिन्छ।
“माथिल्लो चरणको इन्जिनबाट सुपरहट प्लाज्मा कतै जानुपर्छ,” मस्कले भने। “त्यसैले हामी बूस्टरमा एक्स्टेन्सन थप्दैछौं जुन अनिवार्य रूपमा लगभग सबै भेन्टहरू हो। जसले गर्दा माथिल्लो चरणको इन्जिन प्लुमलाई बूस्टरको भेन्टेड एक्सटेन्सनमा जानको लागि अनुमति दिन्छ र आफैँलाई उडाउने मात्र होइन।”
स्पेसएक्सको स्टारशिप रकेट लन्चिङ्गले अप्रिल २० को प्रक्षेपणले दक्षिण टेक्सासको खाडी तटमा रहेको स्पेसएक्सको सुविधा स्टारबेसमा रहेको कक्षीय प्रक्षेपण माउन्टमा पनि ठूलो क्षति पुर्यायो। कम्पनीले त्यो माउन्ट मर्मत गर्न र भविष्यमा प्रक्षेपणहरूमा यस्तै क्षतिबाट बचाउन काम गरिरहेको छ।
उदाहरणका लागि, स्पेसएक्सले माउन्टमा लगभग ३५,३०० क्यूबिक फीट (१ हजार क्यूबिक मिटर) “प्रबलित उच्च-शक्तियुक्त कंक्रीट” खन्याइरहेको छ। र कम्पनीले त्यहाँ वाटर-स्पाउटिङ्ग स्टिल प्लेट पनि स्थापना गरिरहेको छ, मस्कले भने।
यसैबीच स्पेसएक्सको स्टारशिपका लागि नयाँ सीप २५ ले टेक्सासको स्टारबेसमा सिक्स इन्जिन स्ट्याटिक फायर (स्थिर आगो) परीक्षण पूरा गरेको छ। यसलाई मस्कले दोस्रो उडानको लागि महत्वपूर्ण कोशेढुङ्गा भनेका छन्।
प्रकाशित: १३ असार २०८०, बुधबार
