काठमाडौं ।
स्मार्टफोन प्रयोग गर्ने लगभग हरेक व्यक्तिले ह्वाट्सएप पनि प्रयोग गर्छन्। ह्वाट्सएपले सन्देशहरू मात्र नभई व्यक्तिगत वा समूह च्याटहरूमा फोटो, भिडियो वा कुनै पनि प्रकारको मिडिया साझेदारी गर्न पनि अनुमति दिन्छ।
तर, अहिले ह्वाट्सएपमा पनि फेक म्यासेज आउने चलन बढेको छ। यी झुटा सन्देशहरू हाम्रो र समाजको लागि घातक हुन सक्छ। कतिपयले ह्वाट्सएपलाई ‘ह्वाट्सएप युनिभर्सिटी’ बनाएका छन्, जहाँ झुटा र गलत समाचार फैलाइन्छ। यस्तो अवस्थामा, तपाइँ कसरी आफ्नो व्हाट्सएपमा नक्कली सन्देश पहिचान गर्न सक्नुहुन्छ भनेर हामी यहाँ जानकारी दिने प्रयास गर्नेछौं।
यसरी फेक म्यासेज पत्ता लगाउन सकिन्छ
फर्वार्ड गरिएको सन्देश: यदि सन्देश धेरै पटक साझा गरिएको छ भने, त्यसपछि ह्वाट्सएप मेसेजमा ‘फर्वार्ड गरिएको धेरै पटक’ चिन्ह देखिन्छ। ‘फर्वार्ड लेबल’ मार्फत तपाईले त्यो विशेष सन्देश तपाईलाई तपाईका साथीहरू र परिवारले पठाएको हो वा धेरै टाढाबाट आएको हो कि भनेर पत्ता लगाउन सक्नुहुन्छ। यसको अर्थ अरू कसैले पठाएको हो।
तथ्य जाँच: सधैं ध्यान राख्नुहोस् कि कुनै पनि फोटो वा भिडियो सजिलै सम्पादन गर्न वा फोटोसप गर्न सकिन्छ। यस्तो अवस्थामा, ह्वाट्सएपमा तपाइँको कुनै पनि फोटो वा भिडियो विश्वास गर्नु अघि, एक विश्वसनीय स्रोतमार्फत क्रस-चेक गर्नुहोस्।
ग्रुप गोपनीयता सेटिङ्स: यदि तपाइँ फेक मेसेजहरूबाट बच्न चाहनुहुन्छ भने, तपाइँ समूह गोपनीयता सेटिङहरू परिवर्तन गर्न सक्नुहुन्छ। यहाँबाट तपाईंले अज्ञात व्यक्तिहरूलाई तपाईंको कुनै पनि समूहमा थप्नबाट रोक्न सक्नुहुन्छ।
यी कुरालाई ध्यानमा राख्नुहोस्
प्रकाशित: १० पुष २०७९, आईतवार
