काठमाडौं ।
चीनको शहर झोंग्झाउमा रहेको आईफोन उत्पादन हुने विश्वको ठूलो कारखानामा विरोध प्रदर्शन भएको छ। व्यापक रुपमा अनलाइनमा प्रसारित फुटेजका अनुसार झोंग्झाउको आईफोन कारखानामा कामदारहरुले विरोध प्रदर्शन गरेको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ।
भिडियोमा सयौं कामदारहरुले जुलुस गरिरहेको देखिन्छ। केही मानिसहरु हज्माट सूट र पुलिससँग भिडन्त गरिरहेको पनि देखिन्छ।
घटनास्थलबाट प्रत्यक्ष प्रसारण गर्नेहरुले कामदारहरुलाई प्रहरीले कुटपिट गरेको दाबी गरेका छन्।
गत महिना कोभिडको संक्रमण बढेसँगै कम्पनीले कारखाना बन्द गरेको थियो। केही कामदारहरुलाई निकाल्न र घर फर्कन प्रेरित गरेको थियो।
त्यसपछि कम्पनीले राम्रो बोनसको आश्वसन दिँदै नयाँ कामदारहरु नियुक्त गरेको थियो।
लाइभ स्ट्रिमिङ साइटमा साझा गरिएको फुटेजमा कामदारहरूले कराएको देखाएको छ, ‘हाम्रो अधिकारको रक्षा गर्नुहोस्! हाम्रो अधिकारको रक्षा गर्नुहोस्’ अन्य कामदारहरूले लाठीले निगरानी क्यामेरा र झ्यालहरू तोडफोड गरेको देखियो।
धेरै क्लिपहरूमा कामदारहरूले उनीहरूलाई दिइएको खानाको बारेमा गुनासो गरेको र उनीहरूले वाचा अनुसार बोनस नपाएको पनि बताइरहेको देखाइएको छ।
‘उनीहरूले सम्झौता परिवर्तन गरे कि हामीले उनीहरूले वाचा गरे अनुसार अनुदान पाउन सक्दैनौं। उनीहरूले हामीलाई क्वारेन्टाइनमा राख्छन् तर खाना उपलब्ध गराउँदैनन्,’ फक्सकनको एक कामदारले आफ्नो लाइभ स्ट्रिममा भने।
‘यदि उनीहरूले हाम्रो आवश्यकतालाई सम्बोधन गरेनन् भने, हामी लडाइँ जारी राख्नेछौं।’
उनले प्रहरीको कुटाइबाट एक जना मानिस गम्भीर घाइते भएको र उनी मर्न सक्ने दाबी पनि गरे।
झेङझाउ प्लान्टमा भर्खरै काम गर्न थालेका एक कर्मचारीले पनि बीबीसीका कर्मचारीहरूलाई फक्सकनले ‘आफूले प्रतिज्ञा गरेको सम्झौता परिवर्तन गरेको कारण विरोध गरिरहेको’ बताए।
उनले भने कि केही नयाँ भर्ना भएका कामदारहरूलाई पनि पहिलेको प्रकोपको समयमा त्यहाँ रहेका कर्मचारीहरूबाट कोविड हुने डर थियो।
‘आन्दोलन गरिरहेका मजदुरहरू अनुदान लिएर घर फर्कन चाहन्छन्,’ कर्मचारी सदस्यले भने।
बुधबार बिहान प्लान्टमा ठूलो मात्रामा प्रहरी परिचालन गरिएको उनले बताए।
अन्य लाइभ स्ट्रिम गरिएका भिडियोहरूले पनि घटनास्थलमा सशस्त्र प्रहरीको भीड देखाएको छ।
ताइवानी फर्म फक्सकोन एप्पलको मुख्य सबकन्ट्रयाक्टर हो। यसले झोंग्झाउ प्लान्टबाट सबैभन्दा धेरै आईफोनहरु एसेम्बल गर्ने गर्छ।
गत अक्टोबरको अन्त्यमा धेरै कामदारहरू बढ्दो कोविड केसहरू र कर्मचारीहरूलाई खराब व्यवहारको आरोपको बीचमा प्लान्टबाट भागेका थिए। उनीहरूको भाग्ने क्रममा उनीहरूले मध्य चिनियाँ प्रान्तको अन्य ठाउँमा आफ्नो गृहनगरहरूमा लरी चढेरको विषय सामाजिक सञ्जाल चर्चित भएको थियो।
त्यसपछि फक्सकनले उच्च तलब र बोनस प्रस्ताव गरेर कामदारहरूलाई बस्न र नयाँ कर्मचारीहरू भर्ती गर्न मनाउन प्रयास गर्यो।
फर्मले त्यसपछि प्लान्टमा तथाकथित बन्द लूप अपरेशनहरू लागू गरेको छ । यसलाई त्यहाँ कोभिड प्रकोपको कारणले झेंग्झाउ शहरबाट अलग राखिँदै आएको छ।
यस महिनाको शुरुमा एप्पलले झेंग्झाउमा उत्पादनमा अवरोधका कारण आईफोन १४ मोडलहरू कम ढुवानी हुने अपेक्षा गरेको थियो।
प्रकाशित: ७ मंसिर २०७९, बुधबार
