काठमाडौं ।
अन्तरिक्ष खतराहरू कम गर्न संयुक्त राष्ट्र संघको कार्य समूहको दोस्रो सत्रको रूपमा, अमेरिकी सरकारी अधिकारीहरूले स्याटेलाइट (भूउपग्रह) विरोधी हतियार परीक्षणहरूमा प्रतिबन्धलाई समर्थन गर्न थप देशहरूलाई प्रोत्साहित गर्ने तरिकाहरू खोजिरहेका बताएका छन्।
अमेरिकी उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसले अप्रिल १८ मासंयुक्त राज्य अमेरिकाले डायरेक्ट-एसेन्ट एन्टी-स्याटेलाइट (एएसएटी) परीक्षणहरू सञ्चालन गर्नबाट टाढा रहने घोषणा गरिन् । उनले त्यस्ता जंक अर्थात फोहोरउत्पादन गतिविधिहरूलाई लापरवाही र गैरजिम्मेवार भएको भनिन्। उनले अन्य राष्ट्रहरूलाई पनि त्यस्ता परीक्षणहरू रोक्न आह्वान गरिन्।
स्पेसन्यूज डटकमको रिपोर्टअनुसार जेनेभामा गत मे महिनामा आयोजित अन्तरिक्ष खतराहरू कम गर्न व्यवहारको मापदण्डहरूमा संयुक्त राष्ट्र ओपन-एन्डेड कार्य समूह (ओईडब्लुजी) को पहिलो बैठकमा छलफललाई प्रभाव पार्ने समय थियो। त्यो बैठकमा क्यानाडाले एएसएटी परीक्षण प्रतिबन्धमा अमेरिकी पक्षमा सामेल हुने घोषणा गर्यो।
जुलाईमा, न्यूजील्याण्ड सरकारले पनि प्रत्यक्ष-आरोहण एएसएटी परीक्षण नगर्ने प्रतिबद्ध रहेको घोषणा गर्यो। कुनै पनि देशले यस्ता हतियारको विकास गरेका थिएनन् वा विकास गर्ने योजना पनि बनाएका थिएनन्।
अमेरिकी एक कार्यवाहक उप सहायक सचिव एरिक डेसाउटेलले अगस्ट २४ मा जर्ज वाशिंगटन विश्वविद्यालयको अन्तरिक्ष नीति संस्थान र द एयरोस्पेस कर्पोरेशनले आयोजना गरेको प्यानल छलफलमा पनि एएसएटी परीक्षण प्रतिबन्धको घोषणाको समय भएको बताएका थिए।
जेनेभामा सेप्टेम्बर १२ को हप्ताको लागि निर्धारित दोस्रो ओईडब्लुजी सत्रको समय आउनै लाग्दा अमेरिकी सरकारले गैर-बाध्यकारी र कानूनी रूपमा बाध्यकारी संयन्त्रहरू सहित परीक्षण प्रतिबन्धलाई “बहुपक्षीय” गर्ने तरिकाहरू हेरिरहेको डेसाउटेललेले बताए।
“हामीले आगामी दुई महिनामा सहयोगी र साझेदारहरूबाट प्राप्त प्रतिक्रियाको आधारमा, यस प्रतिबद्धतालाई बहुपक्षीय बनाउन हामीले दुईओटा दृष्टिकोणहरू लिन सक्छौं,” उनले भने।
सेप्टेम्बर देखि डिसेम्बर सम्मको अर्को सत्रको रूपमा चाँडै एक गैर-बाध्यकारी संयुक्त राष्ट्र महासभाको प्रस्ताव हुनेछ।
प्रकाशित: १८ भाद्र २०७९, शनिबार
