काठमाडौं ।
अमेरिकी सुपर कम्प्युटर फ्रन्टियरलाई विश्वको सबैभन्दा तिब्रगतिको सुपर कम्प्युटर घोषणा गरिएको छ। यो सुपर कम्प्युटरले जापानको सबैभन्दा तिब्रगतिको सुपर कम्प्युटर भनेर चिनिने फुगाकुलाई पछि पारेको छ।
जापानी सुपर कम्प्युटरलाई रिकेन इन्स्टिच्युट अफ फुजित्सुले बनाएको हो। फ्रन्टियर जापानी सुपर कम्प्युटरको तुलनामा गतिको हिसाबले १.१ एक्साफ्लप प्वाइन्ट छिटो छ।
कम्प्युटर विशेषज्ञहरूको ५९औँ अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा विश्वका उत्कृष्ट टप५०० सुपर कम्प्युटरहरूको सूची सार्वजनिक गरिएको छ र त्यसमा अमेरिकाको ऊर्जा विभागको ओक रिज नेशनल ल्याबोरेटरी (ओआरएनएल) द्वारा विकसित फ्रन्टियर सुपर कम्प्युटरलाई अग्रस्थानमा राखिएको छ।
अनुसन्धान विज्ञहरूले सबै सुपर कम्प्युटरहरूको प्रशोधन गतिलाई एक्जास्केल (Exascale) को आधारमा नापेका छन्, जुन एक सेकेन्डमा गरिएको क्विन्टिलियन गणनामा आधारित छ।
यस सुपर कम्प्यूटरको उच्चतम प्रदर्शन २ एक्साफ्लप्स वा प्रति सेकेन्ड दुई क्विन्टिलियन गणना छ। फ्रन्टियर जापानी सुपर कम्प्युटर फङ्गाकु भन्दा दोब्बर छिटो रहेको छ।
यसले सुपर कम्प्युटर वैज्ञानिकहरूलाई देशको ऊर्जा, आर्थिक र राष्ट्रिय सुरक्षाका लागि अनुसन्धान गर्न मद्दत गर्नेछ। साथसाथै यसले देशका लागि पाँच वर्षसम्म असम्भव देखिने जटिल समस्या समाधान गर्न सकिने बताईएको छ।
यस सुपर कम्प्युटरको एक्सास्केल कार्यसम्पादनलाई ह्वावलेट प्याकर्ड (एचपी) इन्टरप्राइज र एडभान्स माइक्रो डिभाइसेज (एएमडी), विश्वका सबैभन्दा एडभान्स कम्पनीहरूले सक्षम पारेका छन्। यो एक सेकेन्डमा करोडौं डाटा गणना गर्न सक्षम सुपर कम्प्युटर हो।
ठूला वैज्ञानिक चुनौती समाधान गर्नसक्ने
यसको निर्माता ओआरएनएलले आफ्नो ट्विटर ह्यान्डलमा फ्रन्टियरको बारेमा पोस्ट गरेको छ। कम्पनीका निर्देशक थोमस जाकारियाले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै यो एक्जास्केल कम्प्युटिङको नयाँ युगको सुरुवात भएको बताए। यसबाट विश्वको सबैभन्दा ठूलो वैज्ञानिक चुनौतीको समाधान हुनेछ।
Meet Frontier — the world's first #exascale computer!
At 1.1 exaflops, Frontier is also the world's fastest #supercomputer and can solve more than a quintillion calculations per second. ???? #DiscoverFrontier ➡️ https://t.co/Yk0HA7PzmK pic.twitter.com/e4HquaBkpJ
— Oak Ridge Lab (@ORNL) May 30, 2022
यो सुपर कम्प्युटरले ग्रीन ५०० को सूचीमा पनि पहिलो स्थान हासिल गरेको छ। यसले प्रयोग गर्ने ऊर्जाको मात्रा हाल उपलब्ध सुपरकम्प्युटिङ प्रणालीहरू भन्दा कम छ। साथै, यसले ६२.६८ गिगाफ्लप प्रति वाटको परफरमेन्स उत्पादन गर्न सक्छ।
यो सुपर कम्प्युटरमा ८००० पाउन्डको ७४ क्याबिनेटहरू छन्। यसको विकास कोभिड-१९ महामारीको समयमा सुरु भएको विश्वव्यापी लकडाउनको समयमा सुरु भयो।
यसलाई बनाउन १ सयभन्दा बढी सरकारी तथा निजी टोलीले भाग लिएका थिए । यसमा ९,४०० एमएमडी पावर नोडहरू स्थापित छन्। त्यस्तै यसमा नेटवर्किङ केबलका लागि ९० माइल तारहरू छन्।
टप५०० सुपर कम्प्युटरहरूको सूचीको शीर्ष तीनमा नयाँ थपिएको फिनल्याण्डको लुमी प्रणाली अर्को एचपीई क्रे ईएक्स प्रणाली र युरोपको सबैभन्दा ठूलो प्रणाली जसमा १,११०,१०० कोर मात्र प्रयोग गरेर १५१.९ पीफ्लप्सको प्रदर्शन समावेश छ।
टप५०० सुपर कम्प्युटरहरूको सूचीमा चीन र अमेरिकाले क्रमशः १७३ र १२६ प्रविष्टिहरूको साथ वर्चस्व कायम राखे, जसले टप५००मा सुपर कम्प्युटरहरूको सामूहिक रूपमा लगभग दुई तिहाई बनाउँछ।
प्रकाशित: १८ जेष्ठ २०७९, बुधबार
