एआईको उदयसँगै डाटा सेन्टरहरुको ऊर्जा खपत बढ्दो क्रममा

काठमाडौं ।

सन् २०१७ देखि २०२३ सम्म डाटा सेन्टरहरूमा विश्वव्यापी बिजुलीको प्रयोग प्रति वर्ष १२ प्रतिशतले बढेको छ। यो विश्वव्यापी बिजुली उत्पादनको तुलनामा चार गुणा छिटो बढेको अन्तर्राष्ट्रिय दूरसञ्चार संघ (आईटीयू) र वर्ल्ड बेन्चमार्किङ एलायन्सद्वारा सह-प्रायोजित वार्षिक दिगोपन प्रतिवेदनले अनुमान गरेको छ।

यो प्रतिवेदनले २०२३ सम्म २०० अग्रणी डिजिटल कम्पनीहरूको हरितगृह ग्यास (जीएचजी) उत्सर्जन, ऊर्जा प्रयोग र जलवायु प्रतिबद्धताहरू ट्र्याक गर्दछ, जुन सबैभन्दा पछिल्लो वर्ष हो जसको लागि पूर्ण डाटा उपलब्ध छ।

ग्रिनिङ डिजिटल कम्पनीज २०२५ रिपोर्ट अनुसार, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) र डाटा पूर्वाधारमा भएको द्रुत प्रगतिका कारण हालैका वर्षहरूमा प्रविधि क्षेत्रबाट कार्बन उत्सर्जनमा वृद्धि भएको छ।

अध्ययनले रिपोर्टले अमेजन, माइक्रोसफ्ट, अल्फाबेट र मेटाले २०२० देखि २०२३ सम्ममा उनीहरूको संयुक्त स्कोप १ र स्कोप २ सञ्चालन उत्सर्जन १५० प्रतिशतले बढेको देखेको उल्लेख गरेको छ।

समग्रमा, प्रतिवेदनमा समेटिएका १६६ डिजिटल कम्पनीहरूले रिपोर्ट गरेको हरितगृह ग्यास उत्सर्जनको मात्राले २०२३ मा विश्वव्यापी ऊर्जासँग सम्बन्धित उत्सर्जनको ०.८ प्रतिशत योगदान पुर्यायो।

बिजुली खपत रिपोर्ट गर्ने १६४ डिजिटल कम्पनीहरूले विश्वव्यापी बिजुली प्रयोगको २.१ प्रतिशत, ५८१ टेरावाट-घण्टा (टीडब्लुएच) ओगटेका थिए, जसमध्ये प्रमुख १० कम्पनीहरू यो कुल खपतको आधाको लागि जिम्मेवार थिए।

वार्षिक प्रतिवेदनले डिजिटल कम्पनीहरूलाई उनीहरूको बढ्दो वातावरणीय पदचिह्नलाई सम्बोधन गर्न आह्वान गर्दछ, यसले उत्साहजनक प्रगतिलाई पनि संकेत गर्दछ। विश्वव्यापी रूपमा, धेरै कम्पनीहरूले उत्सर्जन लक्ष्यहरू सेट गरेका थिए, नवीकरणीय ऊर्जाको स्रोत लिएका थिए र विज्ञानमा आधारित ढाँचाहरूसँग पङ्क्तिबद्ध थिए।

“डिजिटल नवप्रवर्तनमा प्रगति -विशेष गरी एआईले ऊर्जा खपत र विश्वव्यापी उत्सर्जनलाई बढाइरहेको छ,” आईटीयू महासचिव डोरेन बोगदान-मार्टिनले भनिन् “प्रविधि क्षेत्रको पदचिह्न घटाउन अझ धेरै गर्न आवश्यक भए पनि, पछिल्लो ग्रिनिङ डिजिटल कम्पनीहरूको प्रतिवेदनले उद्योगले चुनौती बुझ्छ र निरन्तर प्रगति सँगसँगै दिगोपनाको गति कायम राख्नमा निर्भर गर्दछ भन्ने देखाउँछ।”