डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० को मस्यौदा तयार, पहिलो संस्करणका तुलनामा कुनकुन पक्षमा सुधार गरियो?

काठमाडौं ।

सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयले डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० को मस्यौदा तयार पारेर उक्त मस्यौदा अध्ययन गरी आफ्ना रायसुझाव पठाउनका लागि सम्बन्धित सबैमा अनुरोध गरेको छ। मन्त्रालयले गत चैत १२ गते मंगलबार आफ्नो वेबसाइटमा एउटा सूचना प्रकाशित गरी यस्तो आग्रह गरेको हो।

यो मस्यौदा अध्ययन गरेर आफ्ना सुझाव तथा सल्लाह [email protected] वा it.section@ mocit.gov.np मा पठाउनुपर्ने सूचनामा उल्लेख गरिएको छ। यसका लागि मन्त्रालयले सूचना प्रकाशित भएको मितिले ७ दिन म्याद दिएको छ।

यस्तो छ डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० संक्षिप्त स्वरुप:

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० ले डिजिटल प्रविधिहरूलाई प्रभावकारी रूपमा उपयोग गर्न आवश्यक रणनीतिक दिशा निर्देश गर्न र व्यापक सामाजिक-आर्थिक रूपान्तरणलाई अपनाउने उद्देश्य राखेको छ।

यसको पहिलो संस्करण अर्थात् १.० सन् २०१९ मा पहिलो पटक सार्वजनिक गरिएको थियो। सोही संस्करणद्वारा स्थापित समग्र दृष्टिकोणलाई हालको २०२५ संस्करण अर्थात् डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० ले अझ परिस्कृत बनाएको छ।

तुलनात्मक रुपमा हेर्दा शुरुवाती संस्करणका आधारमा यो नयाँ संस्करणमा प्रमुख चुनौतीहरुलाई सम्बोधन गरिएको छ।

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क १.० ले आठ प्रमुख क्षेत्रमा ८० डिजिटल पहलहरूमार्फत डिजिटल विकासलाई अगाडि बढाउने प्रयास गरे पनि, कार्यान्वयनमा सीमित स्वामित्व, कार्यान्वयन गर्ने निकायहरूबीच अपर्याप्त समन्वय, आर्थिक स्रोतको अपर्याप्तता र प्राविधिक क्षमता अभाव जस्ता समस्याहरू देखिएका थिए।

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० ले विशेष रूपमा यी खाडलहरूलाई सम्बोधन गर्दै समन्वय संयन्त्रहरूलाई सुदृढ बनाउने, प्राविधिक सीप अभिवृद्धि गर्ने र डिजिटल पहलहरूको चरणबद्ध र प्राथमिकताका आधारमा कार्यान्वयन सुनिश्चित गर्ने योजना बनाएको छ।

सशक्तीकरणमा केन्द्रित दृष्टिकोण अपनाउँदै

सशक्तीकरण र सक्षम बनाउने उद्देश्यलाई मध्यनजर गर्दै अपडेट गरिएको यो फ्रेमवर्कले मजबुत डिजिटल आधार, जवाफदेहिता, स्रोत वितरण र डाटा अन्तरसञ्चालनमा बढी ध्यान केन्द्रित गरेको छ।

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० ले कोभिडपछिको डिजिटल प्रविधिहरूको तीव्र स्वीकार्यता, व्यवसाय र जीवनका लागि नवीन प्रविधिहरूको मुख्य माध्यमको रूपमा उदय, साथै नेपाललाई विश्वव्यापी डिजिटल परिदृश्यमा समान रूपमा भाग लिनबाट रोकिरहेका महत्त्वपूर्ण चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्छ।

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० ले डिजिटल आधारभूत संरचनाहरू निर्माण गर्दै विभिन्न क्षेत्रीय पहलहरूलाई समर्थन गर्न र क्षेत्र-विशेष सफलताहरूका लागि प्राथमिकता र क्षमता-आधारित मार्गचित्रहरू सिर्जना गर्ने लक्ष्य राख्छ। यो रणनीतिले डिजिटल रूपान्तरण प्रक्रिया समावेशी बनाउँदै सबै क्षेत्रहरूलाई एक सशक्त डिजिटल इकोसिस्टमबाट लाभ उठाउन र सहभागिता जनाउन सक्षम बनाउँछ।

डिजिटल नेपाललाई अपनाउँदा मध्यनजर गर्नुपर्ने प्रमुख पक्षहरु

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० लाई क्षेत्रीय डिजिटल नेतृत्वको रूपमा नेपाललाई स्थापित गर्ने व्यापक रणनीति भएकाले, यसको डिजिटल रूपान्तरण योजना र कदमहरू समावेशी, दिगो, र भविष्यमुखी हुनु अत्यावश्यक छ।

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.० को प्रभावकारी स्वीकृति धेरै महत्त्वपूर्ण निर्भरताहरूमा आधारित छ, जसमा उच्च-गुणस्तरको इन्टरनेट जडान विस्तार, डाटा होस्टिङ र क्लाउड पूर्वाधार तयारी, डिजिटल पहिचान प्रणालीहरू सुदृढीकरण, र डिजिटल साक्षरता सुधार मुख्य छन्।

डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २.०ले यी मूलभूत तत्वहरूलाई स्थापित गर्दै सात क्षेत्रहरू र त्यसभन्दा बाहिरका क्षेत्रहरूलाई डिजिटल उपकरणहरूको प्रभावकारी प्रयोगमार्फत सेवा प्रवाह, उत्पादकता, र प्रतिस्पर्धात्मकता सुधार गर्न सशक्त बनाउने लक्ष्य राखेको छ।