डिसेम्बरदेखि ओटीपी नियम परिवर्तन गर्दै भारतीय दूरसञ्चार नियामक

काठमाडौं ।

स्पाम एसएमएस सन्देशहरू र फिसिङ आक्रमणहरूको खतरा रोक्नको लागि, भारतीय दूरसञ्चार नियामक प्राधिकरण (ट्राई) ले रिलायन्स जियो, भारती एयरटेल, भोडाफोन आइडिया (भीआई) र सरकारी स्वामित्वको भारत संचार निगम लिमिटेड (बीएसएनएल) लगायत सबै दूरसंचार प्रदायकहरूले नयाँ नियम पालना आवश्यक रहेको बताएको छ। यसको लागि डिसेम्बर १ देखि ट्रेसिबिलिटी आवश्यक रहेको छ।

ट्राईको ट्रेसेबिलिटी नियमहरूले स्पाम र फिसिङको लागि सन्देश सेवाहरूको दुरुपयोग रोक्न प्रेषकहरूबाट सबै सन्देशहरू ट्रेस गर्न योग्य हुनुपर्छ भनेर बताउँछ। यसअघि दूरसञ्चार नियामकले प्रदायकहरूलाई अक्टोबर १, २०२४ सम्ममा नियम लागू गर्न भनेको थियो। पछि नोभेम्बर १ तारिखसम्म लम्ब्याएर अब डिसेम्बर १ तारिखलाई अन्तिम मिति तोकिएको छ।

प्रचारात्मक र टेलिमार्केटिङ्ग सन्देशहरू बाहेक, ट्रेसेबिलिटी नियमले एक-पटके पासवर्ड (ओटीपी) लाई पनि असर गर्छ जुन व्यक्तिले एप पहुँच गर्न र पैसा स्थानान्तरण गर्न/आफ्नो बैंक खाता जानकारी पहुँच गर्न प्रयोग गर्दछ।

ट्राईको अनुसार, साइबर स्क्यामरहरूद्वारा स्प्याम र फिसिङ आक्रमणको रूपमा वर्गीकृत हुन सक्ने अनावश्यक प्रोमो सन्देशहरू बढ्दै गएका छन् र यसलाई रोक्नु पर्नेछ। नियामकले चेतावनी दिएअनुसार, यी सन्देशहरू प्राय: स्क्यामरहरू द्वारा प्रयोगकर्ताहरूको व्यक्तिगत जानकारीहरू ओटीपी आदि सङ्कलन गर्न प्रयोग गरिन्छ, जुन तिनीहरूको बैंक खाताहरू पहुँच गर्न र पैसा लुट्न प्रयोग गरिन्छ।

नयाँ नियमसँगै भारतीय प्रयोगकर्ताको फोनहरुमा ओटीपी सन्देश आउन समय लाग्न सक्छ। यसअघि, स्क्यामरहरूले नक्कली ओटीपी सन्देशहरू मार्फत प्रयोगकर्ताहरूको फोनमा पहुँच पाउँछन् र उनीहरूलाई ठूलो मात्रामा ठगी गर्ने गरेको रिपोर्टमा उल्लेख छ।