Technology Khabar २१ जेष्ठ २०८१, सोमबार
काठमाडौं ।
अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाका वैज्ञानिकहरूको टोलीले एउटा विशाल ब्ल्याक होल पत्ता लगाएको छ, जसले ‘अन्तरिक्षमा कणहरूको शक्तिशाली बीमहरू फ्याँकिरहेको छ’।
किरणहरू फ्यांक्ने र कुनै पनि अन्य आकाशीय लक्ष्यमा लक्ष्य गर्न लक्ष्यहरू परिवर्तन गर्ने क्षमताले यसलाई ब्ल्याक होल र स्टार वार्समा ग्रह-हत्या गर्ने डेथ स्टारसँग तुलना गरेको छ। रिपोर्टका अनुसार, खगोलविद्हरूले मे २२ मा यो खोज गरेका थिए, जसले ब्ल्याक होलहरूले तिनीहरूको वरपर र बाहिरको आकाशगंगामा कति प्रभाव पार्न सक्छ भनेर देखाउँछ।
एक विज्ञप्तिमा नासाले, चन्द्र एक्स-रे अब्जर्भेटरी र यूएस नेशनल साइन्स फाउन्डेशन (एनएसएफ) को धेरै लामो बेसलाइन एरे (भीएलबीए) ले ‘तातो ग्यासले घेरिएको आकाशगंगाहरूमा १६ सुपरम्यासिभ ब्ल्याक होल’ पत्ता लगाएको बताएको छ।
नासाले भीएलबीएबाट रेडियो डाटा प्रयोग गरेर वैज्ञानिकहरूले ब्ल्याक होलबाट केही प्रकाश वर्ष टाढा उत्सर्जित कणहरूको दिशा अध्ययन गरेको बताएको छ। यसबाट वैज्ञानिकहरूले थाहा पाएका छन् कि प्रत्येक ब्ल्याक होलले विपरीत दिशामा दुई ओटा किरणहरू उत्सर्जन गर्छन।
यो अध्ययन इटालीको बोलोग्ना युनिभर्सिटीका फ्रान्सेस्को उबर्टोसीको नेतृत्वमा भएको थियो। तिनीहरूले फेला पारेअनुसार, लगभग एक तिहाइ किरणहरूले पहिले भन्दा फरक दिशामा औंल्याउँदै थिए। उबर्टोसीले भने, ‘ब्ल्याक होलहरू ‘घुमिरहेका छन् र नयाँ लक्ष्यतर्फ औंल्याउँदैछन्।’
डाटाले देखाउँछ कि धेरै अवस्थामा जेटहरूको दिशा ९० डिग्रीले परिवर्तन हुन्छ। अध्ययनले पत्ता लगाएको छ कि यी ब्ल्याक होलहरू केवल १० अरब वर्ष भन्दा पुरानो छन्।
यस खोज पछि, वैज्ञानिकहरूले विश्वास गर्छन् कि ब्ल्याक होलबाट आउने किरणहरूले उनीहरूको आकाशगंगामा कति ताराहरू बन्छन् भनेर निर्णय गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।
ब्ल्याक होल भनेको के हो ?
खगोलविदहरुकाअनुसार, ब्ल्याक होल हाम्रो ब्रह्माण्डमा त्यस्तो ठाउँहरू हुन् जहाँ भौतिक विज्ञानको कुनै नियमले काम गर्दैन। त्यहाँ केवल गुरुत्वाकर्षण र गाढा अन्धकार हुन्छ। ब्ल्याक होलको गुरुत्वाकर्षण यति शक्तिशाली हुन्छ कि प्रकाश पनि यसको प्रभावबाट बच्न सक्दैन। ब्ल्याक होल भित्र जे जान्छ त्यो बाहिर आउन सक्दैन।
प्रकाशित: २१ जेष्ठ २०८१, सोमबार