चीनले सन् २०२५ र २०२६ मा पुन: प्रयोगयोग्य ठूला रकेटहरू डेब्यु गर्ने

काठमाडौं ।

चीनको मुख्य सरकारी स्वामित्वको ठेकेदारले अवस्थित व्यावसायिक पुन: प्रयोगयोग्य प्रयासहरूको बावजुद आगामी दुई वर्षहरूमा दुई नयाँ ठूला व्यास भएका पुन: प्रयोगयोग्य रकेटहरूको लागि परीक्षण उडानहरूको योजना बनाएको छ।

चाइना एरोस्पेस साइन्स एण्ड टेक्नोलोजी कर्पोरेशन (सीएएससी) ले सन् २०२५ र २०२६ मा क्रमशः चार मिटर र पाँच मिटर व्यासको पुन: प्रयोज्य रकेट प्रक्षेपण गर्ने योजना बनाएको नेशनल पिपुल्स कंग्रेसका डेपुटी वाङ वेईले चाइना न्यूज सर्भिस मार्चलाई बताए।

रिपोर्टहरूले स्पष्ट रूपमा दुई रकेट पहिचान गर्न सकेन। सीएएससीले एउटा नयाँ, ५ मिटर-व्यासको चालक दलको प्रक्षेपण सवारी साधनको विकास गरिरहेको छ, जसलाई लङ्ग मार्च १० भनिन्छ। नयाँ पुस्ताको चालक दलको अन्तरिक्ष यान पृथ्वीको तल्लो कक्षमा प्रक्षेपण गर्नको लागि एकल स्टिक संस्करण प्रयोग गरिने छ र सम्भवतः २०२५ मा उडान हुनेछ। तीन-कोर भेरियन्टले ट्रान्स-मून कक्षमा “मेन्ग्झाउ” क्रू स्पेसक्राफ्ट प्रक्षेपण गर्नेछ।

यो रकेट सन् २०३० भन्दा अगाडि चन्द्रमामा अन्तरिक्ष यात्रीहरू राख्ने चीनको योजनाको प्रमुख आधार हो। लङ मार्च १० चन्द्र संस्करण ९२ मिटर लामो र २७ टन ट्रान्स-मून अर्बिटमा प्रक्षेपण गर्न सक्षम हुनेछ।

४ मीटर व्यास भएको लन्चर पहिले सीएएससीको सांघाई एकाडेमी अफ स्पेसफ्लाइट टेक्नोलोजी (एसएएसटी) द्वारा प्रस्तावित रकेट हुन सक्छ। त्यो रकेटले ७०० किलोमिटर सूर्य-सिंक्रोनस अर्बिट (एसएसओ) मा ६,५०० किलोग्राम पेलोड प्रक्षेपण गर्न सक्षम हुनेछ। यसले व्यावसायिक इन्जिन निर्माता झिउझौउ युन्झियानद्वारा विकसित इन्जिनहरू विशेष रूपमा प्रयोग गर्नेछ।

स्पेसन्यूज डटकमकाअनुसार सीएएससीले लङ मार्च ८ को पुन:प्रयोगयोग्य संस्करण बनाउन केन्द्रित पुन: प्रयोज्य रकेट विकास गर्ने पहिलो कदमको योजना परित्याग गरिएको देखिन्छ। एसएएसटीले यस वर्षको अन्त्यमा नयाँ व्यावसायिक प्रक्षेपण साइटबाट ३.८ मिटर व्यास भएको लामो मार्च १२ मा डेब्यु गर्ने योजना बनाएको छ।

लङ मार्च १० मा चन्द्रमा र मानव अन्तरिक्ष उडानको लागि विशिष्ट, परिभाषित प्रयोगहरू छन् भने, दोस्रो पुन: प्रयोज्य रकेट चीनको व्यावसायिक रकेट कम्पनीहरूसँग प्रतिस्पर्धामा देखिन्छ।

यद्यपि यसले प्रयासको दोहोरो सुझाव दिन्छ, यो पुन: प्रयोज्य रकेटहरू विकास गर्न र व्यावसायिक पारिस्थितिकी तंत्रहरूलाई समर्थन गर्ने राष्ट्रिय रणनीतिमा पनि फिट हुन्छ। यस कदमले प्रक्षेपण र अन्तरिक्षमा पहुँचको लागि चीनको विकल्पहरूलाई धेरै बढावा दिनेछ। यसले नियोजित पृथ्वीको तल्लो कक्षमा मेगा कन्स्टेलेसनहरू निर्माण गर्न मद्दत गर्न आवश्यक नयाँ क्षमता पनि प्रदान गर्नेछ।

वाङले पत्रकारहरूलाई भने कि सीएएससीले हालका वर्षहरूमा चीनको व्यावसायिक अन्तरिक्ष उद्योगको विकासलाई प्रवर्द्धन गर्न प्रविधि, उत्पादन, प्रतिभा, पूर्वाधार र अन्य पक्षहरूमा यसको पूर्ण औद्योगिक श्रृंखला र फाइदाहरू प्रयोग गर्दै आएको छ।

सीएएससीले रकेट इन्जिन परीक्षण बेन्चहरू जस्ता ठूला-ठूला परीक्षण सुविधाहरूको खुलापन र साझेदारीलाई पनि बढाउनेछ। यसले व्यावसायिक प्रक्षेपण साइटहरूको निर्माणमा पनि भाग लिनेछ, र वाङका अनुसार व्यावसायिक प्रक्षेपणहरूलाई समर्थन गर्न अन्य पूर्वाधारहरू प्रदान गर्नेछ।