एमआईटीका वैज्ञानिकहरू मोटोपन घटाउने भाइब्रेटिङ क्याप्सुल विकास गर्दै

काठमाडौं ।

म्यासाचुसेट्स इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी (एमआईटी)ले नयाँ भाइब्रेटिङ क्याप्सुललाई खाना खानुअघि एक गिलास पानी पिउनुसँग तुलना गरेको छ।

एमआईटीका एक इन्जिनियरले मोटोपनाबाट छुटकारा पाउन नयाँ ‘भाइब्रेटिङ क्याप्सुल’ विकास गरेका छन्। यो क्याप्सुलले दिमागलाई यो यो खाना खान बन्द गर्ने समय हो भन्ने सोच्न बाध्य गराउन सक्छ, र यसरी मोटोपनाबाट राहत प्रदान गर्न सक्छ।

निल्ने क्याप्सुलले पेट भित्र कम्पन उत्पन्न गर्दछ। जसले एउटै स्ट्रेच रिसेप्टरहरूलाई सक्रिय गर्दछ जसले पेट फैलिएको बेला पूर्णताको भ्रामक भावना सिर्जना गर्दछ।

एक अनुसन्धानमा जनावरहरूलाई खाना खानुभन्दा २० मिनेट अघि चक्की दिइयो, र अनुसन्धानकर्ताहरूले पत्ता लगाए कि उपचारले तृप्तिको संकेत गर्ने हर्मोनको स्रावलाई मात्र उत्प्रेरित गर्दैन, जनावरहरूको खानाको सेवन पनि लगभग ४० प्रतिशतले घटाएको थियो।

टेकक्रन्चको रिपोर्टअनुसार नयाँ परियोजना पछिका अनुसन्धानकर्ताहरूले यसलाई शल्यक्रिया र जीएलपी-१एस को भविष्यको विकल्पको रूपमा सुझाव दिन्छन्। जीएलपी-१एस, फार्मा आईपी कानूनहरूको ठूलो अंशका कारण, जसमा ओजेम्पिक र वेगोवी जस्ता सेमाग्लुटाइडहरू समावेश छन्, दुबै अत्यन्त लोकप्रिय र निषेधात्मक रूपमा महँगो छन्।

“तौल घटाउन वा आफ्नो भोक नियन्त्रण गर्न चाहने मानिसहरूले प्रत्येक खाना अघि यसलाई लिन सक्छन्,” प्रमुख लेखक तथा एमआईटीमा पूर्व स्नातक र पोस्टडक विद्यार्थी श्रिया श्रीनिवासनले भने।

“यो वास्तवमै चाखलाग्दो हुन सक्छ किनभने यसले एक विकल्प प्रदान गर्दछ जसले हामीले अन्य औषधीय उपचारहरूमा देख्ने साइड इफेक्टहरू कम गर्न सक्छ,” हार्वर्ड विश्वविद्यालयका बायोइन्जिनियरिङका सहायक प्राध्यापक श्रीनिवासनले भने।

साइन्स एडभान्सेज जर्नलमा प्रकाशित पेपरमा श्रीनिवासनले पेट विस्तार गर्दा मेकानोरेसेप्टर भनिने विशेष कोशिकाहरूले भ्यागस नर्भको माध्यमबाट मस्तिष्कमा सङ्केतहरू पठाउँछन्। नतिजाको रूपमा, मस्तिष्कले इन्सुलिनको उत्पादनको साथसाथै सी-पेप्टाइड, पाइ, र जीएलपी-१ जस्ता हार्मोनहरू उत्तेजित गर्दछ।

यी सबै हर्मोनहरूले मानिसहरूलाई खाना पचाउन, पेट भरिएको महसुस गर्न र खान बन्द गर्न मद्दत गर्न एकसाथ काम गर्छन्। साथै, भोक लाग्ने हर्मोन घ्रेलिनको स्तर पनि घट्छ।

“मलाई अचम्म लाग्छ की हामीले पेटमा स्ट्रेच रिसेप्टरहरूलाई कम्पनका साथ सक्रिय गर्न सक्छौं र तिनीहरूलाई भरिएको महसुस गराउन सक्छौं, जसले हार्मोनहरू र खाने बानीहरू नियमित गर्न सक्छ,” श्रीनिवासनले भने।

उनको टोलीले एउटा मल्टिभिटामिन आकारको क्याप्सुल डिजाइन गरेको छ जसमा कम्पन तत्व समावेश छ। जब सानो सिल्भर अक्साइड ब्याट्रीद्वारा संचालित चक्की पेटमा पुग्छ, अम्लीय ग्यास्ट्रिक फ्लुइडले क्याप्सुललाई छोप्ने जिलेटिनस झिल्लीलाई पगाल्छ, जसले कम्पनहरू सक्रिय पार्छ।

जनावरहरूमा गरिएको एक अध्ययनमा, अन्वेषकहरूले देखाए कि एक पटक चक्की कम्पन सुरु भएपछि, यसले मेकानोरेसेप्टरहरू सक्रिय गर्दछ, जसले भ्यागस नर्भको उत्तेजनामार्फत मस्तिष्कमा संकेतहरू पठाउँदछ।

अन्वेषकहरूले यन्त्र कम्पन भएको अवधिमा हर्मोन स्तरहरू ट्र्याक गरे र पत्ता लगाए कि जनावरहरूले उपवास गर्दा पनि तिनीहरूले खाना पछि देखिने हर्मोन रिलीज ढाँचाहरू प्रतिबिम्बित गरे।

सो विकसित चक्कीले जनावरको भोक ४० प्रतिशतले मात्र घटाएको छैन, तर यसले जनावरहरूलाई कम्पन गर्ने चक्कीबाट उपचार गर्दाको तुलनामा बिस्तारै तौल बढाउन मद्दत गरेको छ।

अध्ययनले यो पनि पत्ता लगायो कि चक्की तिनीहरूको पाचन पथमा हुँदा जनावरहरूले अवरोध, छिद्र वा अन्य नकारात्मक प्रभावहरूको कुनै संकेत देखाएनन्।

यी जीएलपी-१ एगोनिस्ट्स जस्ता औषधिहरू भन्दा महँगो हुन्छन् र इन्जेक्सन गर्नुपर्छ। “एमआईटीले महँगो उपचारमा पहुँच नभएकाहरूलाई क्याप्सुल उपलब्ध गराउनेछ।”