मानिसलाई चन्द्रमामा लैजाने नासाको आर्टेमिस थ्री मिशन दुई वर्ष ढिलो

काठमाडौं ।

संयुक्त राज्य अमेरिकाको आर्टेमिस थ्री(Artemis III) मिशन, जसले मानवजातिलाई चन्द्रमामा फिर्ता लैजान चाहन्छ, महत्त्वपूर्ण बाधाहरूको सामना गरिरहेको छ र यसको २०२५ समय तालिका छुटाउने अपेक्षा गरिएको छ।

आर्टेमिस ३ मिसनसँगको अपोलो कार्यक्रमपछि पहिलो पटक मानिसलाई चन्द्रमामा फर्काउने नासाको प्रयासमा ढिलाइ हुने सम्भावना छ किनभने यो “बहु चुनौतिहरू” र महत्वाकांक्षी तालिकाले जोखिममा परेको अमेरिकी सरकारको उत्तरदायित्व कार्यालय (जीएओ)ले गत साता बिहीबार घोषणा गर्यो।

जीएओले ढिलाइ हुनुलाई दुई ओटा समस्याहरूमार्फत दोष लगायो जसमा स्पेसएक्सको ‘स्टारशिप ह्युमन ल्यान्डिङ सिस्टम’ (एचएलएस) पूर्ण रूपमा विकास गर्न असफल हुनु र विशेष गरी चन्द्रमा सञ्चालनका लागि चयन गरिएको एक्सियोम स्पेससूट विकास गर्नमा ढिलाइ समावेश छन्।

“नासा र यसका ठेकेदारहरूले धेरै महत्त्वपूर्ण कोसेढुङ्गाहरू पूरा गर्ने सहित प्रगति गरेका छन्, तर तिनीहरू अझै पनि धेरै चुनौतीहरूको सामना गर्छन्,” जीएओले उल्लेख गरेको छ। “परिणामको रूपमा, जीएओले पत्ता लगायो कि आर्टेमिस ३ को चन्द्रमा अवतरण २०२५ मा हुने सम्भावना छैन,” यसले थप्यो।

यसका साथमा, डिसेम्बर २०२५ मा उडान गर्ने तालिकामा रहेको आर्टेमिस ३ मिसनका लागि अब कम्तिमा २०२७ सम्म कुर्नुपर्ने हुन सक्छ।

एचएलएसले यसको प्रोपेलेन्ट जलाशयलाई कक्षमा गएसँगै तत्काल प्रयोग गर्नेछ, त्यसैले चन्द्रमामा जानु अघि यसलाई इन्फ्युल गर्न आवश्यक हुनेछ। हालको योजनाअनुसार, बहु-चरणीय प्रयासले पहिले कक्षमा स्टारशिप इन्धन डिपो राखिनेछ, त्यसपछि धेरै ट्याङ्करहरू मिथेन र तरल अक्सिजनलाई त्यो डिपोमा स्थानान्तरण गर्नका लागि चन्द्रमामा जानुअघि यसलाई पूर्ण रूपमा इन्धन भर्न सकिन्छ।

अलाबामा मा मार्शल स्पेस फ्लाइट सेन्टर मा मुख्यालय, एचएलएस कार्यक्रम अझै पनि आधिकारिक रूपमा डिसेम्बर २०२५ प्रक्षेपण तिर काम गरिरहेको छ, र कुल ७९ महिना मा यसको विकास पूरा गर्ने लक्ष्य राखेको छ। यो प्रमुख नासाका धेरै जसो परियोजनाहरुको लागी औसत भन्दा लगभग एक वर्ष चाँडो हो। जसमा मानव अन्तरिक्ष उडान समावेश छैन।

तर जीएओकाअनुसार टाइमलाइन असम्भव छ किनकि जटिल प्राविधिक काम बाँकी छ, जसमा कक्षमा प्रोपेलेन्ट कसरी स्थानान्तरण गर्ने भनेर पत्ता लगाउने सहित “स्पेसएक्सले ती प्रविधिहरूलाई परिपक्व बनाउन सीमित प्रगति गरेको छ।”

यस बाहेक प्रक्षेपण समयरेखा पूरा गर्नको लागि, एक्सियोम स्पेसद्वारा विकास गरिएको स्पेस सूटहरूमा डिजाइन परिवर्तनसँग सम्बन्धित दोस्रो दबाबको चिन्ताको समाधान हुनुपर्नेछ। यस वर्षको सुरुमा, कम्पनीले सूटको प्रोटोटाइप अनावरण गर्‍यो, जुन यसले आर्टेमिस चन्द्रमा अवतरण अभियानहरूको लागि नासालाई भाडामा दिनेछ।

हालसम्म, एक्सियोमले स्पेस सूटहरू विकास गर्न सम्बन्धित काममा दुई कोसेढुङ्गाहरू पूरा गरेको छ तर तिनीहरू अझै प्रारम्भिक विकास चरणहरूमा भएको जीएओको रिपोर्टले भन्यो।