२२ हजार ७३९ किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा पृथ्वी तर्फ आउँदैछ क्षुद्रग्रह

काठमाडौं ।

क्षुद्रग्रहहरू ती वस्तुहरू हुन् जसले वैज्ञानिकहरूलाई चिन्तित बनाउँछ। लाखौं वर्षअघि एउटा क्षुद्रग्रह (वा एस्‍टरोयड)सँग ठोक्किएर हाम्रो पृथ्वीबाट डाइनोसर नष्ट भएको विश्वास गरिन्छ। यदि कुनै क्षुद्रग्रह पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गरी हाम्रो पृथ्वीमा ठोक्कियो भने यसले ठूलो विनाश निम्त्याउन सक्छ। यही कारणले गर्दा जब कुनै क्षुद्रग्रह पृथ्वीको कक्षबाट गुज्रन्छ, वैज्ञानिकहरूले त्यसको निगरानी गर्छन्।

क्षुद्रग्रहहरू पृथ्वीको कक्षबाट धेरै टाढा नगएसम्म निगरानी गरिन्छ। फेरी एउटा क्षुद्रग्रह वा एस्टोरोयड पृथ्वीको नजिकबाट जाँदैछ। यो हाम्रो ग्रहको लागि सम्भावित खतरनाक क्षुद्रग्रहको रुपमा परिभाषित गरिएको छ।

सम्भावित खतरनाक भनेको ती क्षुद्रग्रहहरू हुन्, जुन पृथ्वीबाट करिब ८० लाख किलोमिटर वा सोभन्दा कम दूरीबाट गुज्रिन्छन्। यो दूरी धेरै लाग्न सक्छ, तर खगोलीय दृष्टिकोणबाट यो कम दूरी हो। आज, पृथ्वीको नजिक आउँदै गरेको क्षुद्रग्रह हाम्रो ग्रहबाट मात्र ३३ लाख ४० हजार किलोमिटरको दूरी पार गर्नेछ।

नासा जेपीएलले आफ्नो वेबसाइटमा यसको साइज एउटा  बस बराबर हुन सक्ने बताएको छ। यसको दूरीको कारण, यो क्षुद्रग्रह पृथ्वीको लागि सम्भावित रूपमा खतरनाक मानिएको छ। यही कारणले वैज्ञानिकहरूले यसको निगरानी गरिरहेका छन्।

आज नजिक आउँदै गरेको क्षुद्रग्रह बारे जान्नुहोस्

नासा जेपीएलका अनुसार आज पृथ्वीको नजिक आउँदै गरेको क्षुद्रग्रहको नाम हो – (२०२०एफक्यू)। यो सन् २०२० मा पत्ता लागेको थियो। क्षुद्रग्रह(२०२० एफक्यू) को आकार लगभग ४० फिट हुन सक्छ। यो अपोलो समूहको हो। यो क्षुद्रग्रह वा एस्टोरोयड २२ हजार ७३९ किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा यात्रा गरिरहेको भन्दै नासाले यसबारे अलर्ट जारी गरेको हो। यो क्षुद्रग्रहले ५४७ दिनमा सूर्यको परिक्रमा गर्छ।

नासाका अनुसार यिनीहरूलाई माइनर वा लघु ग्रह पनि भनिन्छ। जसरी हाम्रो सौर्यमण्डलका सबै ग्रहहरू सूर्यको वरिपरि घुम्छन्, त्यसैगरी क्षुद्रग्रहहरू पनि सूर्यको वरिपरि घुम्छन्। वैज्ञानिकहरूले हालसम्म ११ लाख १३ हजार ५२७ क्षुद्रग्रह पत्ता लगाएका छन्। अधिकांश क्षुद्रग्रहहरू मुख्य क्षुद्रग्रह बेल्टमा पाइन्छ, जुन मंगल र बृहस्पतिको बीचमा अवस्थित छ। तिनीहरूको आकार १० मिटर देखि ५३० किलोमिटरसम्म हुन सक्छ। अहिलेसम्म पत्ता लागेका सबै क्षुद्रग्रहहरूको कुल पिण्ड पृथ्वीको चन्द्रमाको भन्दा कम छ।

क्षुद्रग्रहहरूलाई तीन वर्गमा विभाजन गरिएको छ -सी,एस र एम प्रकार। सी-प्रकार (chondrite) क्षुद्रग्रहहरू सबैभन्दा सामान्य हुन्। तिनीहरू सम्भवतः माटो र सिलिकेट चट्टानबाट बनेका हुन्छन् र हेर्दामा कालो हुन्छन्। यो सौर्यमण्डलको सबैभन्दा पुरानो चीजहरू मध्ये एक हो। एस-प्रकारका क्षुद्रग्रहहरू सिलिकेट सामग्री र निकल-फलामबाट बनेका हुन्छन्। जबकि एम प्रकारका क्षुद्रग्रहहरू धातु (निकेल-फलाम) हुन्। तिनीहरूको संरचना सूर्य देखि हुने दूरीमा निर्भर गर्दछ। जब क्षुद्रग्रहहरू पृथ्वीको नजिक आउँछन्, वैज्ञानिकहरूले तिनीहरू र पृथ्वी बीचको दूरी र अवस्था हेर्छन्। यसका लागि स्याटेलाइट र राडारहरुको सहयोग लिइन्छ।