काठमाडौं ।
अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनमा डक गरिएको प्रोगेसिभ कार्गो अन्तरिक्ष यानले फेब्रुअरी ११ मा ‘कुलेन्ट लीक’ को समस्या भोगेको छ। दुई महिना भन्दा कममा स्टेशनमा रूसी अन्तरिक्षयान समावेश भएको दोस्रो यस्तो घटना हो।
रुसी अन्तरिक्ष एजेन्सी रोस्कोसमोसले प्रोग्रेस एमएस-२१ अन्तरिक्ष यानमा “डिप्रेसराइजेशन” रिपोर्ट गर्यो। एजेन्सीले आफ्नो टेलिग्राम सोशल मिडिया खातामा पोष्ट गरिएको एक बयानमा डिप्रेसराइजेसनको बारेमा विस्तृत रूपमा बताएको छैन्, तर चालक दललाई कुनै खतरा नभएको उल्लेख छ। अन्य, अनौपचारिक खाताहरूले डिप्रेसराइजेसनले स्पेसक्राफ्टको कूलेन्ट लूपलाई जनाउँछ।
धेरै घण्टापछि एक विज्ञप्तिमा, नासाले प्रोग्रेस ८२ भनेर चिनिने, प्रोग्रेस स्पेसक्राफ्टमा कूलेन्ट प्रणालीमा समस्या भएको पुष्टि गर्यो। “प्रोग्रेस ८२ र स्टेशन बीचको ह्याचहरू खुला छन्, र स्टेशनमा तापक्रम र दबाब सबै सामान्य छन्,” नासाले भन्यो। चुहावटको अनुसन्धान भइरहेको छ र आईएसएस सञ्चालनमा कुनै अन्य समस्याहरू छैनन्।
प्रोग्रेस एमएस-२१मार्फत स्टेशनमा गत अक्टोबरमा इन्धन, पानी र अन्य कार्गो डेलिभर गरिएको थियो। यो स्टेशन फेब्रुअरी १७ बाट अनडक गर्न र पुन: प्रवेश गर्ने तालिका छ। त्यो प्रस्थान हाल कूलेन्ट चुहावटबाट प्रभावित छैन।
सोयुज एमएस २२ अन्तरिक्ष यान स्टेशनमा डक भएको लगभग दुई महिना पछि यो घटना भएको हो। रोस्कस्मसले माइक्रोमेटियोरोइडले गर्दा उक्त चुहावट भएको दोष लगायो।
“सबै कुराले माइक्रोमेटियोरोइड प्रभावलाई संकेत गर्छ,” नासा आईएसए कार्यक्रम प्रबन्धक जोएल मोन्टलबानोले सोयुज चुहावटको बारेमा जनवरी ११ को ब्रीफिङमा भने, “भेहिकलको निर्माणमा केहि पनि नाममात्र थिएन।”
रूसी अधिकारीहरूले प्रोग्रेस कूलेंट चुहावटको प्रकृतिको बारेमा विस्तृत वा कारणमा अनुमान गरेका छैनन्।
सोयूज अन्तरिक्ष यानमा भएको लीकेजले रोस्कोस्मसलाई अर्को सोयूज अन्तरिक्ष यानलाई चालक दल बिना स्टेशनमा प्रक्षेपण गर्न बाध्य पारेको छ। सोयूज एमएस २३ फेब्रुअरी २० मा लन्च गर्ने तालिका छ,र दुई दिन पछि स्टेशनसँग डक गर्नेछ। त्यस्तै लीक भएको सोयूज एमएस २२ पछि चालक दल बिना पृथ्वीमा फर्किनेछ।
उक्त यानले पृथ्वीमा ३ अन्तरिक्ष यात्रुहरुलाई मार्चमा फर्काउने योजना थियो तर यसको सट्टा सोयूज एमएस २४ मा नयाँ चालक दलको लन्चिङ्ग पछि सोयूज एमएस २३ हालका अन्तरिक्ष यात्रुहरुसहित फिर्ता हुनेछ।
प्रकाशित: २९ माघ २०७९, आईतवार
