काठमाडौं ।
तपाईँ हामीले मोबाइलमार्फत पठाउने एसएमएसको ३० वर्ष पूरा भएको छ। विगत ३० वर्षदेखि लाखौं प्रयोगकर्ताहरूले एसएमएस (छोटो सन्देश सेवा अर्थात सर्ट म्यासेज सर्भिस) मार्फत सञ्चार गरेका छन्। विश्वको पहिलो एसएमएस ३ डिसेम्बर १९९२ मा पठाइएको थियो।
तर, सामाजिक सञ्जाल र ह्वाट्सएप जस्ता इन्स्ट्यान्ट मेसेजिङ एप्सको आगमनसँगै मानिसहरुले एसएमएसको प्रयोग कम गर्न थालेका छन्। आजकल फिचर फोन प्रयोगकर्ताहरूले मात्र एसएमएस मार्फत सन्देश पठाउँछन्। स्मार्टफोन प्रयोगकर्ताहरू कमै मात्र एसएमएस प्रयोग गर्छन्। आउनुहोस्, एसएमएससँग सम्बन्धित केही नसुनेका कुराहरू जानौं।
पहिलो एसएमएस कसले पठायो?
संसारको पहिलो एसएमएस भोडाफोन इन्जिनियरले पठाएका थिए, जसमा “मेरी क्रिसमस” लेखिएको थियो। बीबीसीको रिपोर्ट अनुसार भोडाफोनका सफ्टवेयर इन्जिनियर नील पापवर्थले ३ डिसेम्बर १९९२ मा आफ्नो फर्मका मालिक रिचर्ड जार्विसलाई यो सन्देश पठाएका थिए। तर, जार्विस त्यस समयमा क्रिसमस पार्टीमा थिए, जसका कारण उनले नीलको एसएमएसको जवाफ दिएनन्।
यो प्रविधि परीक्षण गर्न नीलले आफ्नो मालिकलाई मेरी क्रिसमसको सन्देश पठाए। रिपोर्टका अनुसार जार्विससँग त्यतिबेला नयाँ अर्बिटल ९०१ फोन थियो, जसको तौल २.१ किलो थियो। भोडाफोनका अनुसार, नीललाई सायद सन् १९९२ मा उनको प्रविधिपछि यति धेरै लोकप्रिय हुनेछ भन्ने कल्पना थिएन।
आजको डिजिटल युगमा अब एसएमएसमार्फत पनि इमोजी पठाउन थालिएको छ। यति मात्र होइन, गुगलले एसएमएसका लागि एन्ड-टु-इन्ड इन्क्रिप्सन जस्ता उन्नत प्रविधिहरू पनि रोलआउट गर्न थालेको छ।
१६० क्यारेक्टर सीमा
सुरुका दिनहरूमा, एसएमएसको अक्षर सीमा १६० मात्र थियो। यद्यपि, एसएमएसको अवधारणा सन् १९८० को दशकमा मात्रै आएको थियो। तर, यसलाई व्यावसायिक रूपमा प्रयोग गर्न १० वर्ष लाग्यो । भोडाफोनका अनुसार फोन प्रयोगकर्ताहरूले हरेक वर्ष अर्बौं एसएमएस पठाउँछन्। सन् २०१० मा, शब्द “टेक्स्टिङ” शब्दकोषमा प्रवेश गर्यो, जसको अर्थ एसएमएसमार्फत सन्देशहरू पठाउनु हो।
सन् १९९२ पछि, एसएमएस २०१० को प्रारम्भमा धेरै लोकप्रिय भयो। कुनै पनि चाडपर्वको अवसरमा विशेषगरी नयाँ वर्ष वा दशैं तिहारको अवसरमा एसएमएसका कारण टेलिकम कम्पनीको नेटवर्कमा चाप हुने गरेको छ। आज, ४जी/५जी को युगमा, इन्क्रिप्टेड सन्देशहरू स्मार्टफोनहरूमार्फत पठाइन्छ, जसका कारण मोबाइल नेटवर्क प्रभावित हुँदैन।
प्रकाशित: १९ मंसिर २०७९, सोमबार
