काठमाडौं ।
कोरिया पाथफाइन्डर लुनार अर्बिटर (केपीएलओ) ले अगस्ट ४ एक स्पेस एक्स फाल्कन ९ रकेटले अन्तरिक्षमा पुर्याएको छ। दक्षिण कोरियाको पहिलो गहिरो अन्तरिक्ष मिसनलाई किक गर्दै र चन्द्रमामा थप महत्वाकांक्षी प्रयासहरूको लागि चरण सेट गर्दै नयाँ अर्बिटर प्रक्षेपण गरिएको हो।
कोरियाली भाषामा केपीएलओ वा डानुरी नामको ६७८ किलोग्रामको अन्तरिक्ष यान, केप क्यानाभेरल स्पेस फोर्स स्टेशनको लन्च कम्प्लेक्स ४० बाट साँझ ७:०८ मा स्पेसएक्स फाल्कन ९ रकेटमा प्रक्षेपण गरिएको स्पेसन्यूज डटकमले रिपोर्ट गरेको छ।
डानुरी अर्बिटरमा नासाद्वारा उपलब्ध गराइएको हाइपरसेन्सिटिभ अप्टिकल क्यामरा, श्याडोक्याम र दक्षिण कोरियाको इलेक्ट्रोनिक्स एण्ड टेलिकम्युनिकेसन्स रिसर्च इन्स्टिच्युटले विकास गरेको “स्पेस इन्टरनेट” प्रदर्शनकर्तालगायत छ ओटा वैज्ञानिक उपकरणहरू राखिएका छन् जसले डिले-डिसरप्सन टोलरेन्स नेटवर्किङ प्रयोग गरेर अन्तरग्रहीय इन्टरनेट कनेक्सनलाई प्रमाणित गर्नेछ।
अन्तरिक्ष यान नियन्त्रण गर्ने कोरिया एयरोस्पेस रिसर्च इन्स्टिच्युट (कारी) ले अर्बिटरले सामान्य रूपमा काम गरिरहेको बताएको छ। यसले चन्द्रमा तर्फ योजनाबद्ध प्रक्षेपणमा यात्रा गरिरहेको थियो। एक वर्ष लामो अवलोकन अभियान सुरु गर्नु अघि यो डिसेम्बरमा चन्द्रमाको कक्षमा प्रवेश गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
यदि यो सफल भयो भने, दक्षिण कोरिया पूर्व सोभियत संघ, अमेरिका, चीन, भारत, युरोपेली संघ र जापान पछि विश्वको सातौं चन्द्रमा अन्वेषक बन्नेछ।
फाल्कन ९ को माथिल्लो चरणले लिफ्टअफको ४० मिनेट पछि यसको समर्पित पेलोड तैनाथ गर्यो। रकेटको पहिलो चरणले स्पेसएक्स ड्रोनशिपमा “जस्ट रिड द इन्स्ट्रक्शन्स” लिफ्ट अफको नौ मिनेट पछि पिनपोइन्ट अवतरण गर्यो। बूस्टरको लागि यो छैटौं टचडाउन भएको स्पेसएक्सले बताएको छ।
प्रक्षेपण अगस्ट २ का लागि निर्धारित गरिएको थियो तर स्पेसएक्सलाई फाल्कन ९ रकेटमा थप काम पूरा गर्न समय दिनको लागि दुई दिन ढिलो भयो।
कारीद्वारा विकसित अर्बिटरले आफ्नो दुई सौर्य प्यानलहरू प्रयोगको लगत्तै खोल्यो र करिब ४५ मिनेटपछि अस्ट्रेलियाको क्यानबेरामा रहेको नासा ग्राउन्ड स्टेशनसँग पहिलो संकेत आदानप्रदान गर्यो।
यो चौबीसै घण्टा पृथ्वीमा चार ग्राउन्ड स्टेशनहरूको नेटवर्क मार्फत सम्पर्कमा रहनेछ। दक्षिण कोरियामा कोरिया डीप स्पेस एन्टेना; अष्ट्रेलियामा नासाको क्यानबेरा डीप स्पेस कम्युनिकेशन कम्प्लेक्स; स्पेनमा म्याड्रिड डीप स्पेस कम्युनिकेसन कम्प्लेक्स; र संयुक्त राज्य अमेरिकामा गोल्डस्टोन डीप स्पेस कम्युनिकेसन कम्प्लेक्समा सम्पर्क गर्नेछ।
दक्षिण कोरियाका राष्ट्रपति युन सुक-योलले सफल प्रक्षेपणको प्रशंसा गर्दै अन्तरिक्ष यानलाई “पाथफाइन्डर” भने जसले दक्षिण कोरियाको अर्थतन्त्र र वैज्ञानिक क्षमतालाई बढावा दिनेछ।
“डानुरीले भर्खरै चन्द्रमामा आफ्नो १३० दिने यात्रा सुरु गरेको छ,” युनले फेसबुकमा लेखेका छन्। “म चन्द्रमाको तस्बिरहरू हेर्न उत्सुक छु र बीटीएसको ‘डाइनामाइट’ डानुरीले वर्षको अन्त्यमा (पृथ्वीमा) पठाउनेछ। यसको लागि जानुहोस्, डनुरी! ”
डाइनामाइट कोरियाली पप स्टार बीटीएस को मेगा-हिट गीत हो, र कोरियाली अर्बिटरले “स्पेस इन्टरनेट” प्रविधि प्रदर्शनमा चन्द्रमाको कक्षबाट पृथ्वीमा यसको संगीत भिडियोको फाइल पठाउने परीक्षण सञ्चालन गर्नेछ।
प्रकाशित: २१ श्रावण २०७९, शनिबार
