मंगल ग्रहमा खोजी गरिरहेको मार्स एक्सप्रेस अर्बिटरमा १९ वर्षपछि हुँदैछ ठूलो परिवर्तन

काठमाडौं ।

वैज्ञानिक मिसनहरूलाई समय-समयमा सफ्टवेयर अद्यावधिकहरू चाहिन्छ, विशेष गरी जब तिनीहरू मंगल ग्रह जस्ता ग्रह अन्वेषण गर्न बाहिर हुन्छन्।

तर त्यहाँ एक मिसन पनि छ जसले सुरुवातको १९ वर्ष पछि मात्र नयाँ अद्यावधिकहरू प्राप्त गर्दैछ। युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सी (इसीए) द्वारा सुरु गरिएको मार्स एक्सप्रेस परियोजनाले अहिले सफ्टवेयर अपडेट प्राप्त गर्दैछ। यो इसीएको सबैभन्दा सफल मिशन मध्ये एक हो।

मार्स एडभान्स्ड राडार फर सबसर्फेस एन्ड आयनोस्फेरिक साउन्डिङ (मारसिस) इन्स्ट्रुमेन्टले सुरुवात गरेको १९ वर्षपछि अपडेट प्राप्त गर्दैछ।

यसपछि, उपकरणले मंगल ग्रह र यसको चन्द्रमा फोबोसको सतहहरू मुनि अझ गहिरो रूपमा हेर्न सक्षम हुनेछ। मारसिस उपकरण मंगल ग्रहमा तरल पानीको प्रमाण फेला पार्न योगदानको लागि परिचित छ। यो मंगल ग्रहमा इसीएको पहिलो मिशन थियो।

इसीएद्वारा जारी प्रेस विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘दशकौंसम्म मंगल ग्रहको राम्रो बुझाइ हासिल गरेपछि हामी यस उपकरणको प्रदर्शन बढाउन चाहन्छौं। यसैलाई ध्यानमा राख्दै अर्बिटरलाई सफ्टवेयर अपग्रेड गर्न लागिएको हो।’

मारसिसले लो फ्रिक्वेन्सी रेडियो वेभहरू प्रयोग गर्दछ। यसले मंगल ग्रहमा पानी खोज्न र यसको वायुमण्डलको बारेमा थप जान्न मद्दत गर्दछ। सफ्टवेयर अपग्रेडले धेरै सुधारहरू समावेश गर्दछ। अपग्रेडपछि, पृथ्वीमा आउने डाटाको गुणस्तर राम्रो हुनेछ।

यो मिसन २ जुन २००३ मा सुरु भएको थियो। यसको प्रक्षेपणपछि, अर्बिटरले त्यहाँ मंगल ग्रहको अनुसन्धान गर्न करिब दुई दशक बितायो। युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सीका इन्जिनियरहरूले अब यो अर्बिटरको लागि विण्डोज ९८ अपग्रेडको तयारी गरिरहेका छन्। यसपछि यसले थप प्राविधिक दक्षता हासिल गर्नेछ।

यस स्तरवृद्धिमा इसीएलाई मद्दत गर्ने सफ्टवेयर इन्जिनियर कार्लो नेन्नाले भने कि हामीले मारसिसको कार्यसम्पादन बढाउन धेरै कठिनाइहरूको सामना गर्नुपरेको थियो किनभने यसको सफ्टवेयर मूलरूपमा २० वर्ष पहिले डिजाइन गरिएको थियो। विन्डोज ९८ मा चल्ने, यस इन्स्ट्रुमेन्टको अन-बोर्ड मेमोरी चाँडै भरिन्थ्यो। सफ्टवेयर अपग्रेड पछि, मारसिसको अन-बोर्ड भण्डारण ५ गुणासम्म राम्रो हुनेछ र यसले अनावश्यक डाटा हटाउन सक्षम हुनेछ।