ट्रम्पको प्रशासनले सुरु गर्यो एनभिडियाको शक्तिशाली एआई चिप चीन पठाउने विषयमा समीक्षा प्रक्रिया

काठमाडौं ।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको प्रशासनले एनभिडियाका दोस्रो–सबैभन्दा शक्तिशाली एआई चिप चीन पठाउने विषयमा समीक्षा प्रक्रिया सुरु गरेको छ। यसबाट विवादास्पद यी बिक्रीलाई अनुमति दिने आफ्नो प्रतिबद्धता ट्रम्पले पूरा गर्न सक्ने संकेत देखिएको छ।

रोयटर्सका अनुसार ट्रम्पले यसै महिनामा एनभिडियाका एच२०० चिप चीनमा बिक्री गर्न अनुमति दिने बताएका थिए। उनका अनुसार अमेरिकी सरकारले यसमा २५ प्रतिशत शुल्क उठाउनेछ र यसले चिनियाँ चिपको माग घटाएर अमेरिकी कम्पनीहरूलाई चिनियाँ चिप निर्माताभन्दा अघि राख्न मद्दत गर्नेछ।

तर यो कदमले अमेरिकी राजनीतिक वृत्तका चीनप्रति कडा धारणा राख्ने समूहहरूबाट कडा आलोचना खेपेको छ। उनीहरूले यी चिपले बेइजिङको सैन्य क्षमतामा ठूलो बल पुग्ने र कृत्रिम बुद्धिमत्तामा अमेरिकाको अग्रता कमजोर हुने चिन्ता व्यक्त गरेका छन्। यद्यपि, अमेरिकाले यस्तो बिक्री कति चाँडो स्वीकृत गर्छ र बेइजिङले चिनियाँ कम्पनीहरूलाई एनभिडियाका चिप किन्न अनुमति दिन्छ कि दिँदैन भन्ने विषयमा अझै प्रश्न बाँकी छन्।

निर्यात नीतिको जिम्मेवारी सम्हाल्ने अमेरिकी वाणिज्य विभागले चिप बिक्रीसम्बन्धी लाइसेन्स आवेदनहरू समीक्षा गर्न विदेश, ऊर्जा र रक्षा विभागमा पठाएको छ, प्रक्रिया सार्वजनिक नभएकाले नाम नबताउने सर्तमा स्रोतहरूले बताएका छन्। निर्यात नियमअनुसार ती विभागहरूसँग आफ्नो धारणा दिन ३० दिनको समय हुन्छ।

स्रोतहरूमध्ये एक प्रशासनिक अधिकारीले समीक्षा गहिरो हुने र “औपचारिकताका लागि मात्र गरिने प्रक्रिया होइन” भनेर जोड दिएका छन्। तर नियमअनुसार अन्तिम निर्णय ट्रम्पकै हातमा रहनेछ। विभागहरूबीचको यो लाइसेन्स समीक्षा प्रक्रिया सुरु भएको कुरा यसअघि सार्वजनिक भएको थिएन। वाणिज्य विभाग र एनभिडियाले टिप्पणीको अनुरोधमा तत्काल प्रतिक्रिया दिएका छैनन्।

ह्वाइट हाउसका प्रवक्ताले समीक्षाबारे टिप्पणी नगरे पनि “ट्रम्प प्रशासन राष्ट्रिय सुरक्षामा सम्झौता नगरी अमेरिकी प्रविधि प्रणालीको वर्चस्व सुनिश्चित गर्न प्रतिबद्ध छ” भनेका छन्। जो बाइडेनको प्रशासनले राष्ट्रिय सुरक्षा चिन्ता देखाउँदै चीन र चीनतर्फ चिप तस्करी हुन सक्ने आशंका गरिएका अन्य देशहरूमा उन्नत एआई चिप बिक्रीमा कडा प्रतिबन्ध लगाएको थियो।

ट्रम्पको यो कदम त्यस नीतिबाट अलग र उनको पहिलो कार्यकालको धारणा विपरीत देखिएको छ। त्यतिबेला उनले बेइजिङले अमेरिकी बौद्धिक सम्पत्ति चोर्ने र व्यावसायिक प्रविधि सैन्य प्रयोजनमा प्रयोग गर्ने आरोप लगाउँदै चीनको अमेरिकी प्रविधिमा पहुँच कडाइका साथ नियन्त्रण गरेका थिए, जुन आरोप चीनले अस्वीकार गर्दै आएको छ।

पूर्व राष्ट्रपति जो बाइडेनको कार्यकालमा ह्वाइट हाउस राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्का अधिकारी रहिसकेका र काउन्सिल अन फरेन रिलेसन्सका वरिष्ठ फेलो क्रिस म्याकग्वायरले ठूलो परिमाणमा यी चिप चीन निर्यात गर्नु “गम्भीर रणनीतिक गल्ती” हुने बताएका छन्।

उनका अनुसार यी चिप नै “एआईमा चीनलाई पछाडि राख्ने मुख्य कारण” हुन्। “वाणिज्य, विदेश, ऊर्जा र रक्षा विभागले यी चिप चीन निर्यात गर्नु अमेरिकाको राष्ट्रिय सुरक्षाको हितमा छ भनेर कसरी प्रमाणित गर्न सक्छन्, म कल्पना पनि गर्न सक्दिनँ,” उनले भने।