एन्थ्रोपिकले सुल्झायो आफूमाथि अमेरिकी लेखकहरूले हालेको क्लास एक्शन मुद्दा

काठमाडौं ।

कृत्रिम बौद्धिकता कम्पनी एन्थ्रोपिकले आफ्ना एआई प्रशिक्षणले अमेरिकी लेखकहरूको प्रतिलिपि अधिकार उल्लङ्घन गरेको भन्दै दायर गरिएको सामूहिक मुद्दा समाधान भएको मंगलबार अदालतमा दायर गरेको कागजातमार्फत जनाएको छ। यो उद्योगका यस्तै ठूला मुद्दामध्ये पहिलो सम्झौताको रूपमा चिनिएको छ।

यो मुद्दा हेरेका क्यालिफोर्नियाका संघीय न्यायाधीशले गत जुनमा एन्थ्रोपिकले सात मिलियनसम्म पुस्तकहरू अवैध वेबसाइटबाट डाउनलोड गरेको हुन सक्ने निष्कर्ष निकालेका थिए। लेखकहरूको पक्ष सफल भएमा कम्पनीलाई अर्बौँ ड लर बराबरको क्षतिपूर्ति तिर्नुपर्ने जोखिम थियो।

एन्थ्रोपिकका प्रवक्ताले अदालतमा दायर गरिएको कागजातबारे कुनै टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरेका छन्। सम्झौताको शर्त सार्वजनिक गरिएको छैन।

“यो ऐतिहासिक सम्झौताले सबै वर्गका सदस्यहरूलाई फाइदा पुर्‍याउनेछ,” लेखकहरूका वकिल जस्टिन नेल्सनले विज्ञप्तिमा बताएका छन्। उनले केही साताभित्र सम्झौताका विवरण सार्वजनिक गरिने बताएका छन्।

सान फ्रान्सिस्कोस्थित अमेरिकी जिल्ला न्यायाधीश विलियम आल्सपले दुवै पक्षलाई सेप्टेम्बर ५ भित्र प्रारम्भिक अनुमोदनका लागि निवेदन दायर गर्न आदेश दिएका छन्।

यो मुद्दा लेखक, समाचार संस्था र अन्य प्रतिलिपि अधिकारधारीहरूले ओपनएआई, माइक्रोसफ्ट र मेटाजस्ता कम्पनीविरुद्ध दायर गरेका मुद्दामध्ये एक हो। यो सम्झौता एआई कम्पनीविरुद्ध चल्ने आगामी मुद्दाहरूलाई आकार दिन “विशाल” हुन सक्ने बताइएको छ। “सम्झौताका विवरण र भविष्यका कानुनी विवादमै असली चुनौती लुकेको छ,” सिराक्युस विश्वविद्यालयका कानुन प्राध्यापक शुभा घोषले भनेका छन्।

लेखक आन्द्रेया बार्ट्ज, चार्ल्स ग्राबर र किर्क वालेस जोन्सनले गत वर्ष एन्थ्रोपिकविरुद्ध सामूहिक मुद्दा दायर गरेका थिए। अमेजन र अल्फाबेटले समर्थन गरेको यस कम्पनीले अनुमति वा क्षतिपूर्ति बिना नै चोरी गरिएका पुस्तकहरू प्रयोग गरेर आफ्नो एआई सहायक क्लाउडलाई तालिम दिएको उनीहरूको आरोप थियो।

एआई कम्पनीहरूले प्रतिलिपि अधिकार सुरक्षित सामग्रीलाई नयाँ र रूपान्तरणकारी सामग्री बनाउन “फेयर युज” अन्तर्गत प्रयोग गर्न मिल्छ भन्ने तर्क गर्दै आएका छन्। तर न्यायाधीश आल्सपले एन्थ्रोपिकले प्रशिक्षणका लागि लेखकहरूको काम “फेयर युज” अन्तर्गत प्रयोग गरेको भए पनि लाखौँ चोरी गरिएका पुस्तकलाई “केन्द्रीय पुस्तकालय” मा भण्डारण गरेर अधिकार उल्लङ्घन गरेको ठहर गरेका थिए।

मामिलामा क्षतिपूर्ति रकम कति तिर्नुपर्ने भन्नेबारे छलफल गर्न डिसेम्बरमा मुद्दा सुन्ने तयारी गरिएको थियो। अमेरिकी प्रतिलिपि अधिकार ऐनअनुसार जानाजानी गरिएको उल्लङ्घनमा प्रति कृतिसम्म १ लाख ५० हजार डलरसम्म क्षतिपूर्ति तिर्नुपर्ने व्यवस्था छ।