स्पेनमा चुरोटको बट्टामा जस्तै स्मार्टफोनमा स्वास्थ्य चेतावनी लेख्न अनिवार्य गर्ने प्रस्ताव

काठमाडौं ।

प्रविधिको युगमा स्मार्टफोन एक धेरै महत्त्वपूर्ण र आवश्यक उपकरण हो, जुन मानिससँग सम्पर्कमा रहन, काम र मनोरञ्जन र अन्य उद्देश्यका लागि प्रयोग भइरहेको छ। यससँगै स्मार्टफोनको लत पनि ठूलो समस्या बनेको छ, किनभने यसले निद्रा, मानसिक स्वास्थ्य र व्यक्तिगत सम्बन्धमा गहिरो प्रभाव पारिरहेको छ, विशेषगरी बालबालिका र युवाहरू सबैभन्दा बढी प्रभावित भएका छन्।

स्मार्टफोनको लतलाई “सार्वजनिक स्वास्थ्य महामारी” भन्दै स्पेनको सरकारले देशमा बिक्री हुने सबै स्मार्टफोनमा चुरोटको प्याकमा जस्तै स्वास्थ्य चेतावनी दिने जानकारी राख्नुपर्ने प्रस्ताव गरेको छ।

यस कदमको उद्देश्य अत्यधिक स्क्रिन समयको जोखिमको बारेमा सचेतना जगाउनु हो। यो प्रस्ताव स्पेन सरकारले नियुक्त गरेको विज्ञहरूको समितिले साझा गरेको २५० पृष्ठको प्रतिवेदनको अंश हो।

रिपोर्टका अनुसार, प्रयोगकर्ताहरूलाई अत्यधिक प्रयोग र हानिकारक सन्दर्भ जस्ता खतराहरू बारे सचेत गराउँदै, प्यानलले डिजिटल सेवाहरूमा अनिवार्य स्वास्थ्य चेतावनीहरूको लागि आह्वान गरेको छ। प्रस्तावका अनुसार यी चेतावनीहरू चुरोटको प्याकेटमा दिइएका जस्तै हुनेछन्, यद्यपि ती त्यति गम्भीर छैनन्। चेतावनीले स्मार्टफोनको लतका खतराहरूबारे जानकारी दिनेछ। रिपोर्टले केहि अत्यधिक धेरै प्रयोग गरिएका एप वा प्लेटफर्महरू पहुँच गर्दा स्क्रिनमा चेतावनी सन्देशहरू देखाउन पनि आह्वान गर्दछ।

यसका साथै प्रतिवेदनले ३ वर्ष मुनिका बालबालिकालाई डिजिटल डिभाइसको प्रयोगमा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाउन र विशेष अवस्थामा बाहेक ३ देखि ६ वर्षसम्मका बालबालिकालाई प्रयोगमा रोक लगाउन पनि सिफारिस गरेको छ। प्रतिवेदनले १६ वर्षसम्मका बालबालिकाका लागि सीमित कार्यहरू भएका डम्बफोनको प्रयोगलाई प्रोत्साहन गर्न सिफारिस गरेको छ, जबकि १२ वर्षभन्दा कम उमेरका बालबालिकालाई सामाजिक सञ्जालको प्रयोग नगर्न सल्लाह दिएको छ।

शैक्षिक एप्सको हकमा, प्रतिवेदनले तिनीहरूको नकारात्मक प्रभावको बारेमा पनि कुरा गरेको छ। विद्यालयहरूलाई त्यस्ता एपहरू हटाउन र साना विद्यार्थीहरूको लागि एनालग शिक्षण विधिहरूमा जोड दिन आग्रह गरिएको छ।

प्रविधि र सामान्य शिक्षण दृष्टिकोणबीच स्वास्थ्यलाई ध्यानमा राख्दै विज्ञहरूले प्रारम्भिक शिक्षामा डिजिटल उपकरणको प्रयोग कम गर्न सुझाव दिएका छन। स्वास्थ्यका विषयमा पनि प्रतिवेदनमा मानसिक स्वास्थ्यसम्बन्धी सरोकारलाई समेत जोड दिइएको स्पष्ट पारिएको छ।

यसले यी समस्याहरूलाई द्रुत रूपमा पहिचान गर्न र सम्बोधन गर्न नियमित मेडिकल चेकअपहरूमा थप डिजिटल प्रयोगको लागि स्क्रीनिंगलाई एकीकृत गर्न सुझाव दिएको छ।