अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन नष्ट गर्न स्पेसएक्सलाई ८४३ मिलियन डलरको ठेक्का प्रदान

काठमाडौं ।

नासाले अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन (आईएसएस) लाई नष्ट गर्ने तयारी गरिरहेको छ र यसको लागि स्पेसएक्सलाई ८४३ मिलियन डलरसम्मको ठेक्का प्रदान गरेको छ। जसले स्टेशनलाई कक्षबाट सुरक्षित रूपमा बाहिर धकेल्न र पृथ्वीमा फर्काउनुपर्नेछ।

अन्तरिक्ष एजेन्सीको योजनाअनुसार, स्पेसएक्सको विशेष डिजाइन गरिएको डिअर्बिट गाडीले सन् २०३० मा आफ्नो सञ्चालन जीवन समाप्त भएको केही समयपछि फुटबल मैदानको आकारको आईएसएसलाई पृथ्वीमा तानेर लैजानेछ।

एजेन्सीले यसको लागि “यूएस डीअर्बिट भेहिकल” निर्माण गर्न ८४३ मिलियन डलरको सम्झौताको साथ इलन मस्कको कम्पनीलाई जोडेको बताएको हो।

आईएसएसले समुद्रमा तोकिएको स्थानमा अवतरण गर्नु अघि १७,००० माइल  प्रतिघण्टा (२७,५०० किमी/घन्टा) भन्दा बढीको गतिमा हाम्रो ग्रहको वायुमण्डलमा प्रहार गर्ने लाइभसाइन्सले रिपोर्ट गरेको छ।

अन्तरिक्ष स्टेशनको डिओर्बिटिङले “भविष्यका व्यावसायिक गन्तव्यहरूको लागि नासाको योजनाहरूलाई समर्थन गर्दछ र पृथ्वी नजिकको अन्तरिक्षको निरन्तर प्रयोगको लागि अनुमति दिन्छ,” स्पेस अपरेशन मिसन निर्देशनालयका लागि नासाका एसोसिएट प्रशासक केन बोवर्सक्सले एक विज्ञप्तिमा भने।

अन्तरिक्षमा फ्लोटिंग प्रयोगशालाको पहिलो भागहरू सन् १९९८ मा प्रक्षेपण गरिएको थियो, र यो सन् २००० देखि अमेरिका, जापान, रूस, क्यानडा र युरोपका अन्तरिक्ष यात्रीहरूले प्रयोग गरेका छन्, जसले पृथ्वीको नजिकको कक्षमा ३,३०० भन्दा बढी वैज्ञानिक प्रयोगहरू पूरा गरेका छन्।

तर स्पेस स्टेशनको अवधि बढेसँगै विभिन्न समस्याहरु देखाउँदै छ। जसमा प्राविधिक त्रुटिहरू र चुहावटहरूले चालक दलका लागि समस्याहरू निम्त्याउन जारी राखेका छन्। यसमा पाँच सहभागी राष्ट्रिय अन्तरिक्ष एजेन्सीहरू बीचको सम्झौताहरूले शीत युद्धको अन्त्य पछि अन्तरिक्षमा विश्वव्यापी सहयोगको युगलाई सन् २०३० सम्मका लागि चिन्हित गर्यो।

आईएसएसले अन्तरिक्ष जंकको बढ्दो समस्याबाट पनि जोखिमहरू सामना गर्दछ। उच्च गतिमा पृथ्वीको वरिपरि घुम्ने अन्य निष्क्रिय भूउपग्रहहरूबाट बनेको कक्षीय फोहोरबाट पनि खतरा रहेको छ।

टुक्रा टुक्रा भएको रुसी भूउपग्रहबाट सयौं टुक्राहरूले स्पेस स्टेशनको सुरक्षालाई खतरामा पारेपछि बिहीबार (जुन २७) आईएसएसमा सवार नौ अन्तरिक्ष यात्रीहरू डक गरिएको बोइङ स्टारलाइनर क्रु क्याप्सुलमा शरण लिन बाध्य भए । चालक दललाई लगभग एक घण्टा पछि आईएसएसमा फर्कन अनुमति दिइएको थियो, र अपरेशन सामान्य रूपमा जारी थियो।

तर अन्तरिक्ष स्टेशन कहिले पृथ्वीमा फिर्ता ल्याइन्छ भन्ने बारेमा यो अझै स्पष्ट छैन्। सन् २०३० को अन्त्य मिति नासाको बजेटमा छ, तर अन्तरिक्ष एजेन्सी २०३० पछिपनि सञ्चालन गर्न प्रतिबद्ध छ।