Technology Khabar १९ बैशाख २०८१, बुधबार
काठमाडौं ।
अन्तरिक्ष क्षेत्रमा प्रभुत्व जमाउने चीनको योजना तिब्रगतिमा अगाडि बढिरहेको छ। चीनले अमेरिकालाई अन्तरिक्षमा पछाडि छोड्ने योजना बनाएको छ।
एक मिडिया रिपोर्टका अनुसार विगत केही वर्षदेखि चीनले चन्द्रमामा अनुसन्धान केन्द्र बनाउने योजना बनाएको छ। यसपटक उनले आफ्नो योजना सार्वजनिक गरेको छ।
रिपोर्टका अनुसार चीन सन् २०४५ सम्ममा चन्द्रमामा स्थायीरुपमा नै उपस्थिति हुन चाहन्छ र अन्तर्राष्ट्रिय लुनार रिसर्च स्टेशन (ILRS) निर्माण गर्न लागेको छ।
गत महिनाको एउटा रिपोर्टमा चीनको स्पेस एजेन्सी र रुसको स्पेस एजेन्सी मिलेर चन्द्रमामा आधार बनाउन चाहेको सार्वजनिक भएको थियो। चन्द्रमाको आधारको नाम अन्तर्राष्ट्रिय लुनार रिसर्च स्टेशन (आईएलआरएस) हुनेछ। परियोजनामा थप देशहरू सामेल हुनेछन्, तर अमेरिका यसमा सहभागी हुनेछैन।
अहिले आएको चाइनाडेलीको नयाँ रिपोर्टअनुसार चीनको यो महत्वाकांक्षी परियोजना दुई चरणमा सम्पन्न हुनेछ। पहिलो चरणको काम सन् २०३५ सम्ममा सम्पन्न गर्न सक्नेछ। यस अवधिमा, चन्द्रमामा आधारभूत अनुसन्धान सुविधा स्थापना गरिनेछ। सुविधामा नियमित रूपमा वैज्ञानिक प्रयोगहरू सञ्चालन गरिनेछ। चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा यो स्टेशन बनाउने तयारी भइरहेको छ।
आईएलआरएसको दोस्रो चरण सन् २०४५ सम्ममा सम्पन्न हुने अपेक्षा गरिएको छ। त्यतिन्जेल चन्द्रमामा बलियो र टिकाउ चन्द्र आधार बन्नेछ। यसमा आवश्यक सबै सुविधाहरू हुनेछन्, जसले वैज्ञानिकहरूलाई आफ्नो मिशन पूरा गर्न मद्दत गर्नेछ।
चन्द्रमामा आधार बनाएर, सबै अन्तरिक्ष एजेन्सीहरू त्यहाँबाट मंगल ग्रहमा उडान गर्ने सम्भावना हेरिरहेका छन्। यसमा नासा पनि रहेको छ। नासाको आर्टेमिस मिसनको उद्देश्य मानिसलाई फेरि चन्द्रमामा पठाएर त्यहाँ लामो समयसम्म बस्न सक्ने बनाउनु हो।
उता, चीनले आफ्नो उद्देश्य पूरा गर्न कन्सेप्ट भिडियो पनि तयार गरेको छ। यसले चन्द्रमामा कस्तो प्रकारको संरचना र सुविधाहरू निर्माण हुनेछ भनेर देखाउँछ।
२१औं शताब्दीमा, धेरै देशहरूले आफ्नो अन्वेषणको भागको रूपमा “चन्द्रमामा फर्कने” प्रस्ताव गरेका छन्। तर आजसम्म, चीनले मात्र आफ्नो चाङ्गए कार्यक्रम मार्फत यसलाई व्यवस्थित रूपमा पछ्याएको दाबी गरेको छ। सन् २००७ देखि २०२० सम्म, चीनले चन्द्रमा अन्वेषण चरण चाङ्गए १ बाट सुरु गरी पाँचओटा मिसनहरू मार्फत पूरा गर्यो, जुन सन् २०१९ मा चन्द्रमाको टाढा भागमा चाङ्गे ४ रोभर र ल्यान्डरको ऐतिहासिक अवतरणमा परिणत भयो।
यद्यपि, चन्द्रमाको दीर्घकालीन अन्वेषण र चन्द्रमा अनुसन्धान स्टेशनहरूको निर्माणलाई ऊर्जा र भौतिक सहयोग सहित पर्याप्त स्रोतहरू चाहिन्छ।
प्रविधिको हालको स्तरमा, पृथ्वीबाट चन्द्रमामा १ किलोग्राम सामग्री ढुवानी गर्न ५० हजार डलरदेखि ९० हजार डलरसम्म लागत लाग्दछ। यसको अर्थ, यदि चन्द्रमा अनुसन्धान स्टेशनहरूको निर्माण र सञ्चालन केवल पृथ्वीको आपूर्तिमा मात्र भर पर्ने हो भने, यसले ठूलो लागत लिनेछ।
प्रकाशित: १९ बैशाख २०८१, बुधबार
