काठमाडौं ।
आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले ३०० मिलियन पूर्ण–समय जागिरहरू प्रतिस्थापन गर्न सक्ने इन्भेष्टमेन्ट बैंक गोल्डम्यान साक्सको रिपोर्टले देखाएको छ।
यसले अमेरिका र युरोपमा कामको एक चौथाई कार्यहरू प्रतिस्थापन गर्न सक्छ, तर नयाँ रोजगारी र उत्पादकता उछाल पनि ल्याउन सक्छ।
र यसले अन्ततः विश्वव्यापी रूपमा उत्पादित वस्तु र सेवाहरूको कुल वार्षिक मूल्य ७% ले बढाउन सक्छ।
जेनेरेटिभ एआई, मानव कामबाट अलग गर्न नसकिने सामग्री सिर्जना गर्न सक्षम, ‘एक प्रमुख प्रगति’ हो, रिपोर्टमा उल्लेख छ।
रोजगारीका सम्भावना
बेलायती सरकार एआईमा लगानी प्रवर्द्धन गर्न इच्छुक छ, जसलाई यसले ‘अन्ततः अर्थतन्त्रमा उत्पादकत्व बढाउने’ र जनतालाई यसको प्रभावको बारेमा आश्वस्त पार्ने प्रयास गरेको छ।
‘हामी यो सुनिश्चित गर्न चाहन्छौं कि एआईले बेलायतमा हामीले काम गर्ने तरिकाको पूरक हो, यसमा बाधा पु¥याउँदैन–हाम्रो कामलाई हटाउनुको सट्टा अझ राम्रो बनाउँदै,’ टेक्नोलोजी सचिव मिशेल डोनेलनले सनलाई भने।
रिपोर्टले भनिएको छ कि एआईको प्रभाव विभिन्न क्षेत्रहरूमा भिन्न हुनेछ – ४६% प्रशासनिक कार्यहरू र ४४% कानुनी पेशामा स्वचालित हुन सक्छ तर निर्माणमा ६% र मर्मतमा ४% हुनेछ।
बीबीसी समाचारले पहिले केही कलाकारहरूको चिन्ता एआई इमेज जनरेटरहरूले उनीहरूको रोजगारीको सम्भावनालाई हानि पु¥याउन सक्छ भनेर रिपोर्ट गरेको थियो।
न्यून ज्याला
अक्सफोर्ड युनिभर्सिटीको अक्सफोर्ड मार्टिन स्कूलका आगामी निर्देशक कार्ल बेनेडिक्ट फ्रेले बीबीसी न्यूजलाई भने, ‘मलाई एउटै कुरामा पक्का विश्वास छ कि जनरेटिभ एआईले कति कामहरू प्रतिस्थापन गर्नेछ भनेर थाहा पाउने कुनै तरिका छैन।’
च्याटजीपीटीले के गर्छ, उदाहरणका लागि, औसत लेखन सीप भएका अधिक व्यक्तिहरूलाई निबन्ध र लेखहरू उत्पादन गर्न अनुमति दिन्छ।
‘त्यसैले पत्रकारहरूले थप प्रतिस्पर्धाको सामना गर्नेछन्, जसले ज्याला घटाउनेछ, जबसम्म हामीले त्यस्ता कामको मागमा धेरै उल्लेखनीय वृद्धि देखेका छैनौं।’
‘जीपीएस टेक्नोलोजी र उबर लगायत प्लेटफर्महरूको परिचयलाई विचार गर्नुपर्ने हुन्छ। अचानक, लन्डनका सबै सडकहरूको मूल्य धेरै कम भएको थाहा पाउँदा। र हाम्रो अनुसन्धान अनुसार वर्तमान चालकहरूले प्रतिक्रियामा करिब १० प्रतिशतको ठूलो ज्याला कटौती अनुभव गरे।
‘नतिजा कम ज्याला थियो, कम चालक हैन।’
‘आगामी केही वर्षहरूमा, जेनेरेटिभ एआईले रचनात्मक कार्यहरूको फराकिलो सेटमा समान प्रभाव पार्ने सम्भावना छ।’
प्रतिवेदनले उद्धृत गरेको अनुसन्धानका अनुसार ६० प्रतिशत कामदारहरू सन् १९४० मा अवस्थित नभएका पेशाहरूमा छन्।
तर अन्य अनुसन्धानले सन् १९८० को दशकदेखिको प्राविधिक परिवर्तनले रोजगारी सृजना गर्नुभन्दा छिटो कामदारहरूलाई विस्थापित गरेको बताउँछ।
र यदि जेनेरेटिभ एआई अघिल्लो सूचना–प्रविधिको प्रगति जस्तै हो भने, रिपोर्टले निष्कर्ष निकाल्छ, यसले निकट अवधिमा रोजगारी घटाउन सक्छ।
एआईको दीर्घकालीन प्रभाव, तथापि, अत्यधिक अनिश्चित थियो, रिजोलुसन फाउन्डेशन थिंक ट्याङ्कका प्रमुख कार्यकारी टोरस्टेन बेलले बीबीसी न्यूजलाई भने, ‘त्यसैले सबै दृढ भविष्यवाणीहरू धेरै ठूलो चिम्टीसँग लिनु पर्छ।’
‘हामीलाई थाहा छैन कि टेक्नोलोजी कसरी विकसित हुन्छ वा फर्महरूले कसरी काम गर्ने तरिकामा यसलाई एकीकृत गर्नेछन्,’ उनले भने।
‘यसको मतलब एआईले हाम्रो काम गर्ने तरिकामा बाधा पु¥याउने छैन भन्ने होइन। तर हामीले उच्च उत्पादकत्व कार्य र सस्तो–देखि–चल्ने सेवाहरूबाट सम्भावित जीवन–स्तरको लाभमा पनि ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्छ, साथै यदि पछि पर्ने जोखिम हुन्छ। अन्य फर्महरू र अर्थतन्त्रहरूले प्राविधिक परिवर्तनलाई राम्रोसँग अनुकूलन गर्छन्।’
प्रकाशित: १५ चैत्र २०७९, बुधबार
