ईयूद्वारा नयाँ सुरक्षित स्याटेलाइट कन्स्टलेशनको थालनी

काठमाडौं ।

युरोपियन यूनियनले सोमबार १०.६ अर्ब यूरो (११.१३ अर्ब डलर) को सुरक्षित युरोपेली स्याटेलाइट नक्षत्र निर्माण योजना अघि बढाउन ठेक्काहरू प्रदान गरेको छ। यो परियोजना एलन मस्कको स्टारलिंक र अन्य द्रुत गतिमा बढिरहेका इन्टरनेट नेटवर्कहरूको प्रतिस्पर्धामा ल्याइएको हो।

आइरिश२ नामक २८० भन्दा बढी स्याटेलाइटको बहु-कक्षीय प्रणालीले युरोपेली संघका सरकारहरू र सार्वजनिक एजेन्सीहरूका लागि सुरक्षित र एन्क्रिप्टेड सञ्चार प्रणाली उपलब्ध गराउनेछ र नयाँ व्यापारिक सेवा विकास गर्ने रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ।

“जटिल भू-राजनीतिक परिस्थितिमा द्रुत, सुरक्षित र भरपर्दो सरकारी सञ्चार सुनिश्चित गर्नु आवश्यक छ,” युरोपेली स्पेस एजेन्सीका निर्देशक जोसेफ अस्बाखरले बताए। उनले यसले युरोपेली प्रतिस्पर्धात्मकता बढाउने र रोजगारी सिर्जना गर्ने पनि उल्लेख गरे।

यो परियोजना युरोपेली संघको तेस्रो प्रमुख अन्तरिक्ष कार्यक्रम हो। यसअघि ग्यालिलियो नेभिगेसन सिस्टम र कोपर्निकस पृथ्वी अवलोकन नेटवर्क (जलवायु परिवर्तन निगरानी गर्न प्रयोग हुने) सुरु भएका थिए।

तर यस परियोजनालाई उद्योगमा कामको बाँडफाँड र खर्चका विषयमा जर्मनीको नेतृत्वमा उठेका चिन्ताहरूले ढिला पारेको थियो। अधिकारीहरूका अनुसार, मस्कको स्टारलिंकको तीव्र विकासले युरोपलाई आफ्नो “डिजिटल सम्प्रभुता” बलियो बनाउन यो परियोजना अघि बढाउन प्रेरित गर्‍यो।

रोयटर्सका अनुसार आंशिक रूपमा युरोपेली संघद्वारा वित्त पोषित यो परियोजनामा तीन स्याटेलाइट अपरेटरहरू – यूटेलसेट, हिस्पासाट, र एसईएस – को समूह सामेल छ। पहिलो प्रक्षेपण २०२९ को मध्यसम्ममा हुने र २०३० को अन्त्यसम्ममा पूर्ण प्रणाली सञ्चालनमा आउने लक्ष्य छ।

युरोपका दुई प्रमुख स्याटेलाइट निर्माताहरू – एयरबस र थाल्स एलेनिया स्पेस – आर्थिक जोखिमका कारण स्पेसराइज समूहबाट बाहिरिएका छन्। ती कम्पनीहरू हालका परियोजनामा घाटा भोगिरहेका छन्।

युरोपेली स्याटेलाइट निर्माताहरू मस्कको स्पेसएक्सद्वारा विकसित स्टारलिंकको प्रतिस्पर्धा सामना गर्न संघर्ष गरिरहेका छन्। स्टारलिंकले हाल पृथ्वीको कक्षमा रहेको स्याटेलाइटको झण्डै दुई-तिहाइ हिस्सा ओगटेको छ। साथै, ठूला व्यापारिक स्याटेलाइटहरूको मागमा कमी आएकोले पनि युरोपेली उद्योग दबाबमा परेको छ।