अतिकम विकसित देशहरूलाई डिजिटल लगानी चाहिन्छ: विश्व दूरसञ्चार युनियन

काठमाडौं ।

विगत एक दशकमा कनेक्टिभिटीको चुनौती झन् जटिल र आवश्यक भएको बताईएको छ। सबैलाई अनलाइन ल्याउनु अब पर्याप्त छैन। त्यसैले अर्थपूर्ण जडान-सुरक्षित, सन्तोषजनक, समृद्ध, उत्पादक र किफायती अनलाइन अनुभवको आनन्द लिने सम्भावना-नयाँ अनिवार्यता भएको विश्व दूरसञ्चार युनियनले जनाएको छ।

आज नेपालसहित विश्वभर मनाईँदै गरेको विश्व दूरसञ्चार तथा सूचना समाज दिवस (डब्लुटीआईएसडी)को अवसरमा आईटीयूले कम विकसित देशहरू (एलसीडीहरु) का लागि यो ठूलो चुनौती बनेको उल्लेख छ।

“एलडीसी र बाँकी विश्वबीचको डिजिटल विभाजनले संकुचित हुने संकेत देखाउँछ। सबै जोखिम धेरै स्पष्ट छ। विश्व मूल्य सृजनाका लागि इन्टरनेटको फाइदा लिन बढ्दोरूपमा निपुण बन्दै गएपछि, एसीडीहरू अझ पछाडि पर्ने जोखिममा छन्,” आईटीयूले भनेको छ।

यस वर्ष, विश्व दूरसञ्चार र सूचना समाज दिवस (डब्लुटीआईएसडी) “सूचना र सञ्चार प्रविधिहरूमार्फत अति कम विकसित देशहरूलाई सशक्त बनाउने” मा केन्द्रित छ। इन्टरनेशनल टेलिकम्युनिकेसन युनियन (आईटीयू) ले सार्वजनिक र निजी क्षेत्रहरूलाई आफ्नो पार्टनर२कनेक्सन डिजिटल गठबन्धन मार्फत यी देशहरूमा विश्वव्यापी कनेक्टिभिटी र डिजिटल रूपान्तरणका लागि वाचाहरू गर्न आह्वान गरेको छ।

सन् २०३० सम्ममा संयुक्त राष्ट्र दिगो विकास लक्ष्यहरू (एसडीजीहरु) पूरा गर्ने एजेन्डाको माध्यमबाट, अति कम विकसित देशहरू (एलडीसी) विश्वको सबैभन्दा ठूलो अप्रयुक्त स्रोतहरू रहन्छन्, जसको आवश्यकताहरू एसडीजीहरु हासिल गर्न सम्बोधन गरिनुपर्ने बताएको छ।

आईटीयूले भनेको छ, “यी युवा, जीवन्त देशहरूमा लगानीले पुस्ताको लागि दिगो विकास गर्न सक्छ। सँगै, २०२३ लाई अतिकम विकसित देशहरूमा डिजिटल रूपान्तरणको लागि प्रगतिको वर्ष बनाऔं।”

एलसीडीहरु संसारको सबैभन्दा ठूलो अप्रयुक्त स्रोत भएको भन्दै, यसको आवश्यकताहरू एसडीजीहरु हासिल गर्न सम्बोधन गरिनु पर्छ। आईटीयूको तथ्यांकअनुसार इन्टरनेटमा सम्पर्कविहीन रहेका २.७ अर्ब मानिस मध्ये करिब एक तिहाइ ४६ अल्पविकसित देशहरूमा छन्।

सन् २०२२ मा, कम विकसित देशहरू (एलडीसीज) मा अनुमानित ४०७ मिलियन मानिसहरूले इन्टरनेट प्रयोग गरिरहेका थिए, जुन विश्वव्यापी रूपमा ६६ प्रतिशतको तुलनामा सो क्षेत्रको जनसंख्याको ३६ प्रतिशत हो। एलडीसीजमा ७२० मिलियन मानिसहरू अझै पनि अफलाइन छन् र यो विश्वव्यापी अफलाइन जनसंख्याको २७ प्रतिशत हो यद्यपि एलडीसी जनसंख्या विश्वको जनसंख्याको १४ प्रतिशत मात्र रहेको छ।

आईटीयूको डिजिटल विकास मापन गर्दै – तथ्य र तथ्याङ्कहरू: अल्पविकसित देशहरूमा फोकसले विश्वव्यापी र अर्थपूर्ण जडान एलडीसीहरूका लागि टाढाको सम्भावना रहेको देखाउँछ।

विश्व दूरसञ्चार र सूचना समाज दिवस (डब्लुटीआईएसडी) सन् १९६९ देखि हरेक वर्ष मे १७ तारिखमा मनाइन्छ। यसले पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय टेलिग्राफ कन्भेन्सन र १८६५ मा आईटीयूको स्थापनाको स्मरण गर्दछ।

नेपालमा भने यो दिवस स्पेक्ट्रम म्यानेजमेन्ट कन्फ्रेन्स आयोजनाका साथ मनाईँदैछ। जसमा अहिलेको स्पेक्ट्रमको अवस्था र भावी दिशा, बढ्दो मोबाइल टेक्नोलोजीलगायतका विषयहरुमा छलफल गरिनेछ।