काठमाडौं ।
बेलायतबाट नियन्त्रित रोबोट डुंगा जनवरीमा विस्फोटक रुपमा विस्फोट भएको पानीमुनीको टोङन ज्वालामुखीको प्रारम्भिक सर्वेक्षणबाट फर्किएको छ।
अनक्रूड सर्फेस भेसल (यूएसभी) म्याक्सलिमर पानी मुनी रहेको हुंगा–टोङन हापाई (एचटीएचएच) ज्वालामुखीको उद्घाटन वा क्याल्डेरा म्यापिङको मध्यम भागको मार्ग रहेको छ।
बेलायती कम्पनी सी किट इन्टरनेशनलले विकास गरेको जहाजले जापानको निप्पोन फाउन्डेसनकाले स्थापना गरेको न्युजिल्याण्डको नेशनल इन्स्टिच्युट अफ वाटर एण्ड एटमोस्फेरिक रिसर्च (निवा) को नेतृत्वमा रहेको टोंगा इरप्सन सीबेड म्यापिङ प्रोजेक्टको दोस्रो चरणको भागको रुपमा ज्वालामुखीको सर्वेक्षण गरिएको छ।
अहिलेसम्म संकलन गरिएको डाटाले एचटीएचएचबाट ज्यालामुखी गतिविधि जारी रहेको पहिलेको रिपोर्टहरुलाई पुष्टि गरेको छ।
डुंगामा रहेको विन्चले सम्पूर्ण पानीको स्तम्भबाट डाटा संकलन गर्न ३०० मिटरसम्मको गहिराईमा उपकरणहरु तैनाथ गर्ने अनुमति दिन्छ।
म्याक्सलाइमर टोंगा करिब १२ मिटर लामो छ। यसलाई १६ हजार किलोमिटर टाढाब रहेको सानो तटीय गाउँ एसेक्स स्थित टोलेस्बरीबाट नियन्त्रण गरिएको थियो। यी काम स्याटेलाइटको लिंक मार्फत् गरिएको थियो।
सी किटको मुख्यालयको ठूलो स्क्रिनमा म्याक्सलाइमरमा जडान गरिएको १० ओटा क्यामराबाट प्रत्यक्ष तस्बिरहरु लिइएको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ।
प्रकाशित: ८ भाद्र २०७९, बुधबार
