च्याटजीपीटी मोडल सुरु भएको तीन वर्ष पूरा, कुन कुन क्षेत्रमा के के परिवर्तन आए?

काठमाडौं ।

नोभेम्बर ३०, २०२२ मा ओपनएआईले संसारलाई नयाँ उत्पादन प्रस्तुत गर्‍यो  जसलाई साधारण तरिकाले संवाद शैलीमा अन्तरक्रिया गर्ने “च्याटजीपीटी भन्ने मोडेल, भनेर वर्णन गरिएको थियो।

यसपछि च्याटजीपीटीले व्यापार र प्रविधिको क्षेत्र परिवर्तन गरिदियो भन्नु अतिशयोक्ति हुँदैन। यो अत्यन्त लोकप्रिय बन्यो — आज पनि एप्पलको निःशुल्क एप्‌हरूको सूचीमा पहिलो स्थानमा छ — र यसले जेनेरेटिभ एआई उत्पादनहरूको ठूलो लहरलाई पनि सुरुवात गरिदियो।

यसले मानिसहरूलाई एम ड्याशप्रति पनि शंका गर्न बाध्य बनाएको छ, जुन कुनै च्याटबोटले खोस्न नसक्ने कुरा हो।

‘एम्पायर अफ एआई’ की लेखिका क्यारेन हाओले ओपनएआई “संसारका कुनै पनि राष्ट्र–राज्यभन्दा शक्तिशाली” भइसकेको र अब “हाम्रो भू–राजनीति र जीवनलाई पुनर्संरचना गर्दैछ” भनेकी छन्।

टेकक्रञ्चका अनुसार आगामी परिवर्तन अझ नाटकीय हुन सक्छन्। द एटलान्टिकका चार्ली वार्जेलले लेखे अनुसार, हामी अहिले “च्याटजीपीटीले निर्माण गरेको संसारमा” बसिरहेका छौं, जुन “अस्थिरताद्वारा परिभाषित” छ र “केही अनिष्ट हुने प्रतीक्षामा बसिरहेको” अवस्था हो।

वार्जेलका अनुसार, “युवा पुस्ताले यो अस्थिरता गहिरोसँग महसुस गरेका छन्, किनकि उनीहरू यस्तो श्रम बजारतिर गइरहेछन् जहाँ स्थिर करियरको बाटो नहुन सक्ने चेतावनी दिइन्छ।” “पुराना पुस्तालाई पनि भविष्य चिनेको जस्तो नहुने, उनीहरूले सिपाले सिकाएको कौशल सम्भवतः अप्रासंगिक बन्ने” बताइन्छ।

यद्यपि, एआई–केन्द्रित भविष्यप्रति धेरै आशावादी पनि छन्, विशेषगरी ती जो यसबाट ठूलो नाफा कमाउने स्थितिमा छन्। तर वार्जेलका अनुसार, एआई समर्थक र लगानीकर्ताहरू पनि सबैजस्तै प्रतीक्षामा छन् — उनीहरूको लगानी सफल हुन्छ कि हुँदैन हेर्न, र “किनकि जेनेरेटिभ एआई कहिल्यै अन्तिम रूपमा हुँदैन” भन्ने धारणा पनि उनीहरूकै बीचमा छ।

उता ब्लूमबर्गले च्याटजीपीटीले शेयर बजारमा पारेको प्रभावबारे ध्यान केन्द्रित गरेको छ। अहिलेसम्मको सबैभन्दा ठूला विजेतामध्ये एनभिडिया एक हो, जसको सेयर मूल्य च्याटबोट सार्वजनिक भएपछिको समयदेखि ९७९ प्रतिशत बढेको छ।

एआईको क्रेजले अन्य ठूला प्रविधि कम्पनीहरूलाई पनि उठाएको छ, र एस एण्ड पी ५०० का सबैभन्दा मूल्यवान सात कम्पनी — एनभिडिया, भिडिया, एप्पल, अल्फाबेट, अमेजन, मेटा र ब्रोडकम सबै प्रविधिसँग जोडिएका छन् जसको सामूहिक वृद्धिले च्याटजीपीटी सुरू भएपछि भएको ६४ प्रतिशत वृद्धिमध्ये लगभग आधा हिस्सा ओगटेको छ।

यसले बजारलाई अझ शीर्ष–केन्द्रित बनाएको छ। एस एण्ड पी ५०० बजार पूँजीकरणका आधारमा तौलिएको हो, र उही सात कम्पनीले अहिले कुल तौलको ३५ प्रतिशत हिस्सा ओगटेका छन्, जबकि तीन वर्षअघि यो करिब २० प्रतिशत थियो।

यो वृद्धि कति समय टिक्ला? एनभिडियाका सीईओ जेन्सेन हुआङ बाहेक एआई कार्यकारीहरूले अब बारम्बार एआई सम्भवतः एउटा बबल (वा “उत्साहको चरम”) मा पुगेको स्वीकार गर्न थालेका छन्। ओपनएआईका सीईओ स्याम आल्टम्यानले अगस्टमा पत्रकारहरूसँगको भेटमा भनेका थिए, “एआईमा कसैले असाधारण रूपमा ठूलो रकम गुमाउनेछ।”

त्यसैगरी सिएराका सीईओ र ओपनएआई बोर्डका अध्यक्ष ब्रेट टेलरले पनि “हामी एउटा बबलमा छौं” भन्दै यसलाई ९० को दशकको डट–कम बूमसँग तुलना गरे। उनीहरूको भविष्यवाणी छ, “व्यक्तिगत कम्पनीहरू असफल हुन सक्छन्, तर एआईले अर्थतन्त्र रूपान्तरण गर्नेछ, र इन्टरनेटले जस्तै विशाल आर्थिक मूल्य सिर्जना गर्नेछ।”

अर्का तीन वर्षमा वा अझ छिटो यो आशावाद उचित थियो कि होइन भन्ने पत्ता लाग्न सक्छ।