एआईको माग पूरा गर्न अन्तरिक्षमा डाटा सेन्टरहरू बनाउने योजनामा गुगल

काठमाडौं ।

गुगलले २०२७ को सुरुमा आफ्नो पहिलो परीक्षण उपकरणहरू कक्षमा पठाएर अन्तरिक्षमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स डाटा सेन्टरहरू तैनाथ गर्ने योजना बनाइरहेको छ।

यसका वैज्ञानिकहरू र इन्जिनियरहरूले लगभग ८० ओटा सौर्य ऊर्जाबाट चल्ने स्याटेलाइटहरूको घना कन्स्टेलेशनहरू पृथ्वीको सतहबाट लगभग ४०० माइल माथि कक्षमा राख्न सकिने विश्वास गरेका छन्। तिनीहरु एआईको बढ्दो माग पूरा गर्न आवश्यक शक्तिशाली प्रोसेसरहरूले सुसज्जित हुनेछन्।

मंगलबार प्रकाशित गुगल अनुसन्धान अनुसार अन्तरिक्ष प्रक्षेपण मूल्यहरू निकै छिटो घटिरहेको र २०३० को दशकको मध्यसम्ममा अन्तरिक्ष–आधारित डाटा सेन्टरको सञ्चालन लागत पृथ्वीमा रहेको डाटा सेन्टरसँग तुलना गर्न सकिने उल्लेख गरिएको छ।

स्याटेलाइटहरूको प्रयोगले अवस्थित डाटा सेन्टरहरूलाई चिसो पार्न आवश्यक पर्ने जमिन र पानी स्रोतहरूमा पर्ने प्रभावलाई पनि कम गर्न सक्नेछ।

एक पटक कक्षमा पुगेपछि डाटा सेन्टरहरू सौर्य प्यानलहरूद्वारा संचालित हुनेछन् र तिनीहरु पृथ्वीमा भएका भन्दा आठ गुणा बढी उत्पादक हुन सक्ने बताइएको छ। यद्यपि, अन्तरिक्षमा एउटा रकेट प्रक्षेपण गर्दा सयौं टन कार्बन डाइअक्साइड उत्सर्जन गर्दछ।

एआईमा द्रुत प्रगति हासिल गरिरहेका ठूला प्राविधिक कम्पनीहरूले भारतदेखि टेक्सास र लिंकनशायरदेखि ब्राजिलसम्म स्थलीय डाटा सेन्टरहरूमा ३ ट्रिलियन अमेरिकी डलर (लगभग २.६ ट्रिलियन यूरो) खर्च गर्ने अनुमान गरिएको छ।

यद्यपि, यदि स्वच्छ ऊर्जाले देशहरूलाई शक्ति प्रदान गर्न सकेन भने लागतले कार्बन उत्सर्जनमा पार्ने प्रभावको बारेमा बढ्दो चिन्ता बढाएको छ।

स्याटेलाइट इन्टरनेट प्रदायक स्टारलिङ्क र स्पेसएक्स रकेट कार्यक्रम चलाउने इलन मस्कले पनि गत हप्ता उनका कम्पनीहरूले अन्तरिक्षमा डाटा सेन्टरहरू सिर्जना गर्न विस्तार गर्न थाल्ने बताएको टेलिग्राफले रिपोर्ट गरेको छ।