युरोपेली संघका नियामकहरूको छानबिनमा टिकटक र मेटा दुवै दोषी

काठमाडौं ।

युरोपेली संघका नियामकहरूले गरेको छानबिनमा टिकटक र मेटा दुवै कम्पनीले अनलाइन गैरकानुनी वा हानिकारक सामग्रीसम्बन्धी संघका नियम उल्लङ्घन गरेको पाइएको छ।

युरोपेली आयोगले शुक्रबार बताए अनुसार  प्रारम्भिक निष्कर्षले यी दुवै कम्पनीले अनुसन्धानकर्ताहरूलाई सार्वजनिक डाटा पहुँच उपलब्ध गराउनुपर्ने डिजिटल सर्भिसेज एक्ट (डिजिटल सर्भिसेज एक्ट) अन्तर्गतका नियमहरू पालना नगरेको देखाउँछ।

आयोगले मेटा र टिकटकको सार्वजनिक डाटा पहुँचका लागि अनुरोध प्रक्रिया र उपकरणलाई “झन्झटिलो” भनेको छ। त्यसका कारण अनुसन्धानकर्ताहरूले प्रायः अपूर्ण वा अविश्वसनीय डेटा पाउने गरेका छन्, जसले गर्दा “बालबालिकासहित प्रयोगकर्ताहरू गैरकानुनी वा हानिकारक सामग्रीमा कसरी प्रभावित छन् भन्ने अनुसन्धान गर्न कठिनाइ हुने” आयोगले जनाएको छ।

आयोगले मेटाका प्लेटफर्महरू — इन्स्टाग्राम र फेसबुक — ले पनि युरोपेली प्रयोगकर्ताहरूलाई गैरकानुनी सामग्री सजिलै रिपोर्ट गर्न दिने दायित्व पूरा नगरेको जनाएको छ। यी प्लेटफर्महरूले प्रयोगकर्तालाई रिपोर्ट गर्नुअघि धेरै अनावश्यक चरणहरू पूरा गर्नुपर्ने बनाएको भन्दै आयोगले फेसबुक र इन्स्टाग्रामले प्रयोगकर्तालाई भ्रमित पार्ने “डार्क प्याटर्न” प्रयोग गरेको आरोप लगाएको टेकक्रञ्चले उल्लेख गरेको छ।

“यस्ता अभ्यासहरूले प्रयोगकर्तालाई भ्रमित र हतोत्साहित गर्न सक्छन्। त्यसैले, मेटाको गैरकानुनी सामग्री हटाउने प्रणाली प्रभावकारी नहुन सक्छ,” आयोगले वक्तव्यमा उल्लेख गरेको छ।

आयोगका अनुसार मेटाका दुवै प्लेटफर्मको सामग्री समीक्षा प्रक्रिया पनि अपूर्ण छ, जसमा युरोपेली प्रयोगकर्ताले आफ्नो कारण र प्रमाण पूरा रूपमा बुझाउन सक्दैनन्। “यसले प्रयोगकर्तालाई मेटाको निर्णयप्रति असहमति जनाउने मौका सीमित बनाउँछ,” आयोगले भन्यो।

टिकटकले भने डाटा साझेदारीका लागि “ठूलो लगानी” गरेको दाबी गरेको छ र लगभग १,००० अनुसन्धान टोलीलाई डेटा पहुँच दिएको बताएको छ। “हामी युरोपेली आयोगका निष्कर्षहरू समीक्षा गरिरहेका छौं, तर डेटा सुरक्षा सहज बनाउनुपर्ने मागले डीएसए र जीडीपीआरबीच प्रत्यक्ष टकराव ल्याएको छ। यदि दुवै कानुन पूर्ण रूपमा पालना गर्न सम्भव छैन भने, नियामकहरूले स्पष्ट दिशानिर्देश दिनुपर्छ,” टिकटकका प्रवक्ताले इमेलमार्फत भने।

मेटाले पनि डीएसए अनुरूप उपकरण र प्रक्रियामा परिवर्तन गरेको दावी गरेको छ। “हामीले डीएसए उल्लङ्घन गरेको भनाइसँग सहमत छैनौं, र यस विषयमा आयोगसँग संवाद जारी छ। युरोपेली संघमा डीएसए लागू भएपछि हामीले सामग्री रिपोर्टिङ, समीक्षा प्रक्रिया, र डाटा पहुँच प्रणालीमा सुधार गरेका छौं, र यी सबै कानुनी आवश्यकताअनुसार छन् भन्नेमा हामी विश्वस्त छौं,” मेटाका प्रवक्ताले भने।

यी निष्कर्षहरू २०२४ को सुरुवातमा सुरु गरिएका छानबिनहरूको भाग हुन्। आयोगले टिकटकमाथि विज्ञापन पारदर्शिता, अनुसन्धानका लागि डेटा पहुँच, सामग्री नियन्त्रण, र बालसुरक्षा लगायतका विषयमा अनुसन्धान सुरु गरेको थियो। मेटामाथिको अनुसन्धान भने फेसबुक र इन्स्टाग्रामले निर्वाचन अखण्डता सम्बन्धी ठूला प्लेटफर्मका नियम उल्लङ्घन गरेको शंका उठेपछि सुरु गरिएको हो।

डीएसए युरोपेली संघको एउटा कानुन हो जसले अनलाइन प्लेटफर्म र सामग्री नियन्त्रणका नियमहरू निर्धारण गर्छ। यसले विशेष गरी उपभोक्ता सुरक्षासम्बन्धी जोखिम घटाउन टिकटक र मेटाजस्ता ठूला प्लेटफर्महरूलाई एल्गोरिदम पारदर्शिता र प्रणालीगत जोखिम नियन्त्रण जस्ता अतिरिक्त दायित्व लगाएको छ।

डीएसए उल्लङ्घन प्रमाणित भएमा कम्पनीहरूले आफ्नो विश्वव्यापी वार्षिक आम्दानीको ६ प्रतिशतसम्म जरिवाना तिर्नुपर्न सक्छ।

आयोगका अनुसार, मेटा र टिकटक दुवैलाई अनुसन्धानका कागजात समीक्षा गर्ने, निष्कर्षहरू चुनौती दिने र सुधारका प्रतिबद्धता जनाउने अवसर दिइनेछ।