२०४५ भित्र ‘मून बेस’ बनाउने दक्षिण कोरियाको योजना

काठमाडौं ।

दक्षिण कोरियाले सन् २०२५ भित्र ‘मून बेस’ अर्थात् चन्द्रमामा आधारशिविर निर्माण गर्ने लक्ष्य लिएको छ। यो तथ्य कोरिया एयरोस्पेस एडमिनिस्ट्रेसन (केएएसए) ले यही बिहीबार (जुलाई १७) डेज़नस्थित कोरिया राष्ट्रिय अनुसन्धान प्रतिष्ठानमा आयोजित सुनुवाइको क्रममा सार्वजनिक गरेको लामो अवधि अन्वेषण योजनामा उल्लेख गरिएको द कोरिया टाइम्सले जनाएको छ।

कोरिया टाइम्सले लेखेअनुसार उक्त योजनामा पाँचवटा मुख्य मिसनको खाका प्रस्तुत गरिएको छ, जसमा पृथ्वीको तल्लो कक्ष र सूक्ष्म गुरुत्वीय वातावरणको अन्वेषण, चन्द्रमाको अन्वेषण, र सौर्यमण्डल तथा अन्तरिक्ष विज्ञानसम्बन्धी मिसनहरू समावेश छन्।

गएको वर्ष मात्र स्थापना गरिएको केएएसएले घरेलु प्रविधिमार्फत चन्द्रमा अवतरण र रोभर सञ्चालन गर्ने क्षमता विकास गर्न चाहन्छ। साथै, चन्द्रमामा पाइने पानीजस्तो स्रोतको उत्खनन र उपयोग गर्ने क्षमतासमेत हासिल गर्ने लक्ष्य राखिएको छ।

स्पेस डटकमका अनुसार यससम्बन्धी केही कामहरू सुरु भइसकेका छन्। उदाहरणका लागि, कोरिया इन्स्टिच्युट अफ जिओसाइन्स एन्ड मिनरल रिसोर्सेसले हालै एउटा परित्यक्त कोइला खानीमा चन्द्रयानको प्रोटोटाइप परीक्षण गरेको छ। यसमा भविष्यमा अन्तरिक्ष खानी उत्खननमा उपयोग गर्न सकिने प्रविधिको परीक्षण गरिएको हो।

दक्षिण कोरियासँग चन्द्रमासम्बन्धी केही अनुभव पनि भइसकेको छ। अगस्त २०२२ मा उसले पहिलो चन्द्रमायान — कोरिया पाथफाइन्डर ल्युनार अर्बिटर (डानुरी) — स्पेसएक्सको फाल्कन ९ रकेटमार्फत प्रक्षेपण गरेको थियो। डानुरी चार महिनापछि चन्द्रकक्षमा पुगेको थियो र अहिले पनि विभिन्न उपकरणमार्फत चन्द्रमाको अध्ययन गरिरहेको छ।

दक्षिण कोरियाले पहिले नै चन्द्रमाको सतहमा अवतरण गर्ने लक्ष्य लिएको थियो। अधिकारीहरूले सन् २०३२ भित्र चन्द्रमामा रोबोटिक ल्यान्डर पठाउने चाहना व्यक्त गरेका थिए।

तर हालै सार्वजनिक भएको नयाँ योजना अझ महत्वाकांक्षी देखिएको छ। कोरिया टाइम्सले लेखेअनुसार, कोरियाले सन् २०४० भित्र नयाँ, अझ क्षमतावान चन्द्रमायान विकास गर्ने र सन् २०४५ सम्ममा चन्द्रमामा आर्थिक आधार निर्माण गर्ने लक्ष्य राखेको छ।

चन्द्रमामा आधार बनाउने योजनामा दक्षिण कोरिया मात्र छैन। संयुक्त राज्य अमेरिका पनि आगामी दशकभित्र नासाको आर्टेमिस कार्यक्रममार्फत एक वा बढी चन्द्रशिविर बनाउने तयारीमा छ। चीनले पनि रुस तथा अन्य देशहरूसँग साझेदारीमा यस्तो योजना अघि बढाइरहेको छ।

भारतले पनि सन् २०४७ भित्र चन्द्रमामा आधार बनाउने घोषणा गरिसकेको छ।

केएएसएको लक्ष्य चन्द्रमासम्म सीमित छैन। उसले सन् २०४५ सम्ममा दक्षिण कोरियाको पहिलो मंगल ग्रह अवतरण सम्पन्न गर्ने लक्ष्य पनि राखेको छ।