मस्कको एक्सएआई डाटा सेन्टर मेम्फिसमा स्थापना भएपछि स्थानीयमा प्रदूषणको चिन्ता

काठमाडौं ।

इलन मस्कको एक्सएआई कम्पनीको कोलोसस डाटा सेन्टर मेम्फिसमा स्थापना भएपछि त्यहाँ प्रयोग गरिएका प्राकृतिक ग्यास टरबाइनहरूबाट वायु प्रदूषण हुने भन्दै स्थानीय बासिन्दाहरू चिन्तित भएका छन्।

टेकक्रञ्चका अनुसार मंगलबार मेम्फिस सहरले तेस्रो पक्षद्वारा गरिएको प्रारम्भिक वायु गुणस्तर परीक्षणको नतिजा सार्वजनिक गर्दै परीक्षण गरिएका १० वटा प्रदूषकको मात्रा खतराजनक नभएको जनाएको छ।

तर साउदर्न एन्भाइरोन्मेन्टल ल सेन्टर (एसईएलसी) ले भने उक्त परीक्षणमा एक महत्वपूर्ण प्रदूषक ओजोन (स्मगको रूपमा चिनिने) समावेश नगरिएको भन्दै आपत्ति जनाएको छ। एनएएसीपी (अमेरिकी नागरिक अधिकार संस्था) को तर्फबाट एसईएलसीले एक्सएआई विरुद्ध मुद्दा हाल्ने चेतावनी पनि दिएको छ।

एसईएलसीले एक वक्तव्यमा भनेको छ, “सहरले यो हानिकारक प्रदूषकको परीक्षण नगर्नुको कारण स्पष्ट छैन।”

यो परीक्षण जुन १३ र १६ मा गरिएको थियो। परीक्षण तीन स्थानमा गरिएको थियो: डाउनटाउन मेम्फिस, ह्वाइटहेभेन, र बक्सटाउन। यीमध्ये सबैभन्दा नजिकको स्थान बक्सटाउन एक्सएआई डेटा सेन्टरबाट करिब दुई माइल पूर्व-दक्षिणपूर्वमा पर्छ। परीक्षण उपकरणहरू १० देखि १३ घण्टा सम्म सञ्चालनमा राखिएका थिए।

परीक्षणका दिनहरूमा हावाको दिशाले प्रदूषकहरू ती स्थानहरूमा पुर्‍याउने सम्भावना कम रहेको जनाइएको छ। जुन १३ मा हावा दक्षिण र दक्षिणपश्चिमबाट चलेको थियो भने जुन १६ मा दक्षिणबाट चलेको थियो। एक्सएआई को उत्तरपश्चिममा मात्र डाउनटाउन पर्छ।

डाउनटाउनस्थित सिटी हलमा गरिएको परीक्षणमा फर्माल्डिहाइड पत्ता लागेको थियो, तर त्यो सहरी क्षेत्रमा अपेक्षित दायराभित्र रहेको बताइएको छ। उक्त स्थान एक्सएआई डेटा सेन्टरबाट करिब ८ माइल टाढा पर्छ।

एसईएलसीले परीक्षणको तरिका र स्थान चयनप्रति पनि आलोचना गरेको छ। परीक्षणमा ओजोन छुटिएको मात्र होइन, बक्सटाउन र ह्वाइटहेभेनमा प्रयोग गरिएको परीक्षण उपकरण भवनहरू सँगै राखिएको थियो, जसले नतिजामा असर पार्न सक्ने बताइएको छ।