टेक्ससमा नयाँ कानुन लागू, अब एप स्टोर प्रयोगकर्ताको उमेर प्रमाणित हुनुपर्ने

काठमाडौं ।

टेक्सासका गभर्नर ग्रेग एबटले मंगलबार एउटा नयाँ कानुनमा हस्ताक्षर गरेका छन्, जसअनुसार एप्पल र अल्फाबेटको गुगलले आफ्नो एप स्टोर प्रयोगकर्ताको उमेर प्रमाणित गर्नुपर्नेछ।

यो कानुन अमेरिकाको दोस्रो सर्वाधिक जनसंख्या भएको राज्य टेक्सासलाई बालबालिका र किशोरकिशोरीहरूले स्मार्टफोन प्रयोग गर्ने विषयमा कसरी नियमन गर्ने भन्ने बहसको केन्द्रमा ल्याएको छ।

यो कानुन २०२५ जनवरी १ देखि लागू हुनेछ, जसअनुसार १८ वर्ष मुनिका प्रयोगकर्ताले एप डाउनलोड गर्न वा इन-एप खरिद गर्न अभिभावकीय स्वीकृति आवश्यक पर्नेछ। यस्तै कानुन यसअघि युटाह राज्यले पास गरेको थियो, र अमेरिकी संघीय सांसदहरूले पनि संघीय स्तरमा यस्तै प्रस्ताव अघि सारेका छन्।

टेक्सासको अर्को प्रस्तावित विधेयक, जुन राज्यको प्रतिनिधिसभाबाट पास भइसकेको र सिनेटमा मतदानको पर्खाइमा छ,ले सामाजिक सञ्जाल एपहरूलाई १८ वर्षभन्दा माथिका प्रयोगकर्तामा मात्र सीमित गर्न खोजिएको रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ।

उमेरको सीमा र अभिभावकीय स्वीकृति आवश्यक पर्ने विषयमा अमेरिकामा व्यापक सहमति देखिएको छ।

प्यु रिसर्चको सन् २०२३ को सर्वेक्षण अनुसार ८१ प्रतिशत अमेरिकीहरूले बालबालिकालाई सामाजिक सञ्जाल खाता खोल्नुअघि अभिभावकीय स्वीकृति आवश्यक पर्छ भन्ने समर्थन गरेका छन् भने ७१ प्रतिशतले सामाजिक सञ्जाल प्रयोग गर्नुअघि उमेर प्रमाणीकरण आवश्यक छ भन्ने समर्थन गरेका छन्।

बालबालिकाको मानसिक स्वास्थ्यमा सामाजिक सञ्जालको प्रभावसम्बन्धी चिन्ता विश्वभर बढ्दै गएको छ। अमेरिकी राज्यहरूले मेटा प्लेटफर्म्सविरुद्ध मुद्दा हालेका छन् भने अमेरिकी सर्जन जनरलले बालबालिकाको सुरक्षाका लागि सचेतना जारी गरेका छन्।

अष्ट्रेलियाले सन् २०२३ मा १६ वर्ष मुनिका बालबालिकालाई सामाजिक सञ्जाल प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाइसकेको छ भने नर्वे लगायतका देशहरूले पनि नयाँ नियमबारे सोचिरहेका छन्।

उमेर सीमा लागू गर्ने तरिकालाई लिएर मेटा (इन्स्टाग्राम र फेसबुकको मालिक), र एप्पल र गुगल (एप स्टोरका प्रमुख मालिक) बीच विवाद देखिएको छ।

मेटा, स्न्याप र एक्स जस्ता सामाजिक सञ्जाल कम्पनीहरूले भने टेक्सास विधेयक पारित भएकोमा स्वागत गरेका छन्। उनीहरूले भनेका छन्, “अभिभावकहरू आफ्ना बालबालिकाको उमेर प्रमाणीकरण गर्न र गोपनीयता जोगाउँदै एप डाउनलोड गर्न स्वीकृति दिन एकै थलो चाहन्छन्।

एप स्टोर त्यसका लागि सबैभन्दा उपयुक्त ठाउँ हो, र एक तिहाइभन्दा बढी अमेरिकी राज्यहरूले एप स्टोरको भूमिकालाई मान्यता दिँदै यस्ता विधेयकहरू अघि सारेका छन्।”

चेम्बर अफ प्रोग्रेसकी उपाध्यक्ष क्याथलीन फार्ले, जुन समूहलाई एप्पल र अल्फाबेटले समर्थन गरेका छन्,ले भने टेक्सासको यो कानुन पहिलो संशोधन अन्तर्गत कानुनी चुनौतीको सामना गर्नसक्ने बताएकी छन्।

उनले भनिन्, “यसले बालबालिकाको अभिव्यक्ति नियन्त्रण गर्ने नाममा वयस्कको अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतामा पनि असर पार्छ। यो डिजिटल सञ्चारमाध्यमलाई लक्षित गर्दै गरिएको सामग्री-आधारित नियमन हो भन्ने तर्क उठ्न सक्छ।”

टेक्सास विधेयकलाई समर्थन गर्ने बाल-सुरक्षा समूहहरू भने लामो समयदेखि एप स्टोर स्तरमै उमेर प्रमाणीकरणको माग गर्दै आएका छन्। डिजिटल चाइल्डहुड एलायन्सका कार्यकारी निर्देशक केसी स्टेफान्स्कीले भने, “डिजिटल बजारमा आत्म-नियमन असफल भएको छ, जहाँ एप स्टोरहरूले नाफालाई बालबालिका र परिवारको सुरक्षाभन्दा प्राथमिकता दिएका छन्।”

एप्पल र गुगलले भने टेक्सास विधेयकको विरोध गरेका छन्, उनीहरूको भनाइ छ कि यसले सबै एपहरूलाई प्रयोगकर्ताको उमेर डाटा माग्न बाध्य पार्छ, चाहे ती एपहरू विवादरहित किन नहोस्।

एप्पलले एक वक्तव्यमा भनेको छ, “यदि यो कानुन लागू भयो भने, जुनसुकै एप डाउनलोड गर्न चाहने टेक्सासका प्रत्येक व्यक्तिबाट संवेदनशील व्यक्तिगत विवरण संकलन गर्नुपर्नेछ — चाहे त्यो एपले मौसम जानकारी मात्र दिन्छ वा खेलकुदको स्कोर मात्र देखाउँछ।”

गुगल र एप्पलले एउटै विकल्प प्रस्ताव गरेका छन् — जसअनुसार उमेरसम्बन्धी डाटा केवल त्यसको आवश्यकता पर्ने एपहरूलाई मात्र साझा गरिनेछ, सबैलाई होइन।

गुगलका वरिष्ठ सरकारी मामिला निर्देशक करीम घानेमले भने, “हामी यहाँ कानूनको भूमिकालाई स्वीकार गर्छौं, तर यसलाई सहि तरिकाले ल्याउनु पर्छ, र मार्क जुकरबर्ग र सामाजिक सञ्जाल कम्पनीहरूलाई जवाफदेही बनाउनु पर्छ, किनभने बालबालिका र किशोरहरूलाई ती साइटहरूबाट परेको क्षति नै अहिलेको चासोको मुख्य कारण हो।”