अन्तरिक्षमा पुगेको स्टारशिप ९ रकेट अवतरणको क्रममा नियन्त्रण गुमाएपछि टुक्रियो

काठमाडौं ।

आज बिहानको आफ्नो पछिल्लो परीक्षण उडानमा अन्तरिक्षमा पुगेपछि स्पेसएक्सको स्टारशिपले एटिच्यूड कन्ट्रोल (मनोवृत्ति नियन्त्रण) गुमाएको थियो, जसले गर्दा अनियन्त्रित पुन:प्रवेश र लगातार तेस्रो असफलता हात पारेको छ।

स्टारशिपले टेक्सासको स्टारबेसस्थित स्पेसएक्सको परीक्षण स्थलबाट अमेरिकी समयअनुसार साँझ ७:३६ बजे उडान भरेको थियो।

स्पेसन्यूज डटकमकाअनुसार, जमिनको उपकरणमा द्रुत-विच्छेदन फिटिंगको समस्याका कारण लिफ्टअफ काउन्टडाउनको अन्तिम सेकेन्डमा ढिलाइ भयो जसलाई ठीक गर्न धेरै मिनेटको लागि टी माइनस ४० सेकेन्ड मार्कमा काउन्टडाउन रिसेट गरिएको थियो।

यो मिसन, फ्लाइट ९, ले जनवरी र मार्चमा अघिल्ला दुई परीक्षण उडानहरूमा इन्जिन समस्याहरूबाट बच्न खोजेको थियो जसले गर्दा यसको आरोहणको क्रममा स्टारशिपको माथिल्लो चरण गुमेको थियो। अहिलेको प्रक्षेपणमा सबैको नजर लगभग साढे छ मिनेटसम्म जलेको समयमा स्टारशिपको छ र्याप्टर इन्जिनहरूको प्रदर्शनमा थियो।

ती पहिलेका उडानहरू भन्दा फरक, इन्जिनहरू सामान्य रूपमा सञ्चालन भएको देखिन्थ्यो, रकेट भेहिकललाई यसको योजनाबद्ध सबअर्बिटल ट्र्याजेक्टोरीमा राखेपछि अपेक्षा गरिएअनुसार बन्द भयो। यद्यपि, इन्जिन बन्द भएपछि तुरुन्तै भेहिकलबाट खिचिएको भिडियोमा भेहिकलले प्रोपेलेन्टहरू भेन्टिलेट गरिरहेको र ढिलो रोल गरिरहेको देखाइएको थियो।

स्पेसएक्सले लिफ्टअफ गरेको लगभग ३० मिनेट पछि स्टारशिपमा समस्या आएको पुष्टि गरेको थियो। “हामी थोरै घुमाउरो अवस्थामा छौं। हामीले स्टारशिप भित्रका केही इन्धन ट्याङ्की प्रणालीहरूमा चुहावट गर्यौं,” प्रक्षेपणको स्पेसएक्स वेबकास्टका होस्ट डान हुओटले भने, “यस बिन्दुमा, हामीले स्टारशिपसँग हाम्रो मनोवृत्ति नियन्त्रण अनिवार्य रूपमा गुमाएका छौं।”

मनोवृत्ति नियन्त्रणको त्यो हानिले नियन्त्रित पुन:प्रवेशलाई अस्वीकार गर्यो। स्पेसएक्सले पुन:प्रवेश गर्नुभन्दा अगाडि बाँकी प्रोपेलेन्टलाई भेन्टिलेट गर्दै स्टारशिपलाई “निष्क्रिय” गर्ने छनोट गर्यो। भेहिकलबाट आएको अन्तरिम भिडियोले लिफ्टअफ भएको ४० मिनेटभन्दा अलि बढी समयपछि रकेटले त्यो पुन:प्रवेश सुरु गरेको देखाएको थियो, जसमा लगभग टी प्लस ४७ मिनेटमा भेहिकलबाट टेलिमेट्री हराउनु अघिको फ्ल्यापमा क्षति पनि समावेश थियो। पुन:प्रवेश हिन्द महासागरको एक भागमा भएको थियो जहाँ हवाई क्षेत्र र समुद्री सूचनाहरू ठाउँमा थिए।

“चुहावटका कारण तट र पुन:प्रवेश चरणको समयमा मुख्य ट्याङ्कको चापमा कमी आएको थियो। समीक्षा गर्न धेरै राम्रो डाटा छ,” स्पेसएक्सका प्रमुख कार्यकारी इलन मस्कले अर्को रकेट भेहिकल गुमाएपछि सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरे, “अर्को ३ उडानहरूको लागि लन्च क्याडेन्स छिटो हुनेछ, लगभग एउटा प्रत्येक ३ देखि ४ हप्तामा।”

यस मिसनको योजनामा ​​स्टारशिपको पेलोड बे डोर खोल्ने र आठ सिमुलेटेड नेक्स्ट-जेनेरेसन स्टारलिङ्क स्याटेलाइटहरू रिलिज गर्ने समावेश थियो, जुन सबअर्बिटल ट्र्याजेक्टोरीहरूमा पनि जानेछन् र स्टारशिपबाट अलग पुन:प्रवेश गर्नेछन्। यद्यपि, पेलोड ढोका पूर्ण रूपमा खोल्न असफल भयो र सिमुलेटेड स्याटेलाइटहरूको रिलिज रद्द गरियो। ढोका नखुल्नु प्रोपेलेन्ट चुहावट र मनोवृत्ति नियन्त्रणको हानिसँग सम्बन्धित छ कि छैन भनेर तुरुन्तै स्पष्ट भएको छैन्।

स्पेसएक्सले अन्तरिक्षमा हुँदा र्याप्टर इन्जिन हाइलाइट गर्ने योजनाहरू पनि रद्द गरेको थियो। अनियन्त्रित पुन:प्रवेशको अर्थ स्पेसएक्सले योजना अनुसार रकेट भेहिकलमा वैकल्पिक हिट शिल्ड (ताप ढाल) टाइलहरू वा तनाव-परीक्षण कमजोर क्षेत्रहरू परीक्षण गर्न असमर्थ भएको थियो।

सुपर हेभी बूस्टरको लागि केही परीक्षण उद्देश्यहरूमा स्पेसएक्स पनि चुक्यो। यो उडान पहिले उडाइएको बूस्टर प्रयोग गर्ने पहिलो उडान थियो, यस अवस्थामा बूस्टर १४, जसले उडान ७ प्रक्षेपण गर्यो। स्पेसएक्सले प्रक्षेपण अघिनै यसले प्रक्षेपण स्थलमा बूस्टर फिर्ता गर्ने प्रयास नगर्ने बताएको थियो, सवारी साधनको उडान प्रोफाइल परिष्कृत गर्ने र प्रोपेलेन्ट बचत गर्ने उद्देश्यले परीक्षणहरू गर्दछ।

ती परीक्षणहरू सुरुमा अपेक्षाकृत रूपमा गए जस्तो देखिन्थ्यो, तर अन्तिम अवतरणमा ‘फायर’ गर्नको लागि यसको इन्जिनहरू प्रज्वलित गर्दा भेहिकल नष्ट भयो।

फ्लाइट ९ लगातार तेस्रो स्टारशिप परीक्षण उडान हो जुन हिन्द महासागरमा नियन्त्रित पुन: प्रवेश र स्प्ल्याशडाउन गर्न असफल भयो। अघिल्ला दुई असफलताहरूमा स्टारशिप माथिल्लो चरणको प्रोपल्सन प्रणालीसँग असम्बन्धित, छुट्टै समस्याहरू समावेश थिए।

यो असफलताले स्पेसएक्सको स्टारशिपको विकास र २०२७ को मध्यमा हाल निर्धारित आर्टेमिस ३ चन्द्र अवतरण सहित प्रमुख अभियानहरू पूरा गर्ने क्षमताको बारेमा नयाँ प्रश्नहरू खडा गरेको छ।

मंगल ग्रहमा मानिस पठाउने मस्कको लक्ष्यको मूल ४०० फिट अग्लो (१२२ मिटर) स्टारशिप रकेट प्रणाली, स्पेसएक्सको स्टारबेस, टेक्सासबाट प्रक्षेपण स्थलबाट उडाइएको थियो। यो यस वर्षको सुरुमा दुईओटा विस्फोटक प्रयासहरूको बिन्दुभन्दा बाहिर उडिरहेको थियो।