वैज्ञानिकहरूले स्टार–वार्सको जस्तो ग्रह फेला पारे, ग्रहको कक्ष अत्यन्तै असामान्य

काठमाडौं ।

वैज्ञानिकहरूले पृथ्वीबाट लगभग १२० प्रकाश वर्ष टाढा दुई “फेल्ड स्टार्स” लाई परिक्रमा गर्ने नयाँ ट्याटुइन–जस्तो ग्रह फेला पारेको हुन सक्ने उल्लेख गरिएको छ।

उक्त ग्रहले एक जोडी ब्राउन (खैरो) ड्वार्फ्सहरूको वरिपरि एक अनौठो, परपेण्डिकुलर पाथ (मार्ग) पछ्याएको उल्लेख गरिएको छ। ब्राउन ड्वार्फ्स भन्नाले कहिलेकाही फेल्ड स्टार्स भनेर पनि चिन्ने गरिछन् जसको ग्यास जायन्ट ग्रहहरू भन्दा ठूलो तर ताराहरू भन्दा कम मास (द्रव्यमान) हुने गर्दछ।

यस प्रणालीको केन्द्रमा रहेका दुई ब्राउन ड्वार्फ्सहरू सुरुमा वर्षौं पहिले अवलोकन गरिएका थिए। पृथ्वीको दृष्टिकोणबाट हेर्दा यो ब्राउन ड्वार्फ्सहरूको जोडीले एकअर्कालाई छेक्ने बताइएको छ, जसको परिणामस्वरूप एक ड्वार्फ आंशिक रूपमा लुक्ने वा अस्पष्ट हुने वैज्ञानिकहरूले उल्लेख गरेका छन्।

त्यसैगरी ब्राउन ड्वार्फ्सहरूको चालको नयाँ विश्लेषणले एक तथ्य (सिफ्ट) को खुलासा गरेको उल्लेख छ। यो अनुसन्धान साइन्स एडभान्सेस मा प्रकाशित भएको छ।

यो खोजले बाइनरी स्टार सिस्टम (तारा प्रणालीहरू) को परिक्रमा गर्ने ज्ञात ग्रहहरूको बढ्दो सूचीमा थप गरेको छ भने आफ्नो दुई ओटा सूर्यास्तको लागि प्रसिद्ध रहेको स्टार वार्सको काल्पनिक मरुभूमि ग्रह ट्याटुइनको सम्झना दिलाएको उल्लेख गरिएको छ।

एक दर्जनभन्दा बढी यस्ता ग्रहहरू पहिचान गरिए पनि, यो नयाँ खोजले ब्राउन ड्वार्फ्सहरूको वरिपरि ग्रह प्रणालीहरूको गतिशीलतामा एक अद्वितीय झलक प्रदान गरेको बताइएको छ।

नयाँ ग्रहको अनौठो कक्षले गर्दा यो अन्य ग्रहहरू भन्दा फरक रहेको बताइएको छ। तर यसलाई प्रत्यक्ष रूपमा नहेरिएको र यो त्यहाँ छ भनेर निश्चित गर्नको लागि यसको मास (द्रव्यमान) र अर्बिट (कक्ष) पत्ता लगाउन थप अनुसन्धानको आवश्यकता रहेको वैज्ञानिकहरूले बिताएका छन्।

“ग्रह अवस्थितमा छ भनेर म ठोकुवा गरेर भन्न सक्दिन” भनि नयाँ अध्ययनमा कुनै भूमिका नभएका आरहस विश्वविद्यालयका खगोल भौतिकशास्त्री साइमन अल्ब्रेक्टले बताएको उल्लेख गरिएको छ।

“यी विचित्र आकाशीय पिण्डहरूको अनुसन्धान गर्नाले हामीलाई हाम्रो सौर्यमण्डलभन्दा बाहिरको अवस्थाले हाम्रो भन्दा धेरै फरक ग्रहहरू कसरी उत्पत्ति हुन्छ भनेर बुझ्नको लागि मद्दत गर्न सक्छ” भनि बर्मिंघम विश्वविद्यालयका अध्ययन लेखक थोमस बेक्रफ्टले भने।

जुम्ल्याहा ताराहरूको वरिपरि घुम्ने ग्रहहरू “हामीलाई थाहा हुनुभन्दा दशकौं अघिदेखि नै “साइन्स फिक्सनमा अस्तित्वमा थिए र तिनीहरू वास्तविकतामा पनि अस्तित्वमा हुन सक्छन्” भनि उनले बताएको  इन्डिपेन्डेन्टले उल्लेख गरेको छ।