Technology Khabar २६ चैत्र २०८१, मंगलवार
काठमाडौं ।
ब्लू ओरिजिनको आउँदो पूर्णरूपमा महिलाहरूले भरिएको अन्तरिक्ष उडानलाई लिएर आलोचना सुरु भएको छ। हालैको “टुडे विथ जेन्ना एण्ड फ्रेण्ड्स” कार्यक्रममा अभिनेत्री ओलिभिया मुनले विशेषगरी अमेरिकासहित विश्वभर धेरै मानिसहरू आर्थिक समस्यामा परिरहेको सन्दर्भमा यो निजी अन्तरिक्ष उडानको मूल्य र प्रयोजनमाथि प्रश्न उठाएकी हुन्।
यूएसए टुडेका अनुसार मुनले यस्तो यात्रा अत्यधिक खर्चिलो र विलासितापूर्ण भएको बताउँदै सहभागीहरूलाई “पूर्ण ग्ल्याम तयारी” दिइएको चर्चा गर्दै ११ मिनेटको न्यू शेफर्डअन्तरिक्ष यात्राको औचित्यमाथि प्रश्न उठाइन्।
“अन्तरिक्ष जान यति धेरै पैसा खर्चिनुपर्छ,” मुनले भनिन्, “रकेट इन्धन पृथ्वीका लागि पनि राम्रो नहुन सक्छ।” उनले थपिन्, “धेरै मानिसहरूसँग अण्डा किन्न पनि पैसा छैन… मलाई यो अलिकति लोभी लाग्छ।”
ब्लू ओरिजिनले आफ्ना टिकट मूल्य सार्वजनिक नगरेको भए पनि यसको प्रतिस्पर्धी कम्पनी भर्जिन ग्यालेक्टिकले प्रति सिट ६ लाख डलर लिने गरेको छ।
ब्लू ओरिजिनको उक्त पूर्ण महिला अन्तरिक्ष उडान २०२५ अप्रिल १४ मा तय गरिएको छ। एनएस-३१ नाम दिइएको यो मिशन न्यू शेफर्ड कार्यक्रमको ११ औं मानवयुक्त उडान हुनेछ र सन् १९६३ पछि पहिलो पटक सबै महिला यात्रुले अन्तरिक्ष जाने यात्रा हुनेछ।
उडानमा सहभागीहरूमा प्रसिद्ध गायिका केटी पेरी, पत्रकार गेइल किङ, अमेजन संस्थापक जेफ बेजोसकी प्रेमिका लरेन सान्चेज, पूर्व नासा इन्जिनियर आइशा बो, मानवअधिकार अभियन्ता अमान्डा न्गुएन र व्यवसायी केरियान फ्लिन रहेका छन्।
मुनले उडानमा सहभागीमध्ये मात्र एक जनामात्र वास्तविक अन्तरिक्ष यात्री भएको भन्दै यो यात्रा क्यालिफोर्नियाको लोकप्रिय मनोरञ्जन पार्क सिक्स फ्ल्याग्स म्याजिक माउण्डेनजस्तै भएको टिप्पणी गरिन्।
“अन्तरिक्ष अन्वेषणले मानव जातिको ज्ञान विस्तार र सहायता गर्नु पर्थ्यो,” मुनले भनिन्। “तर यिनीहरू त्यहाँ गएर यस्तो के गर्दैछन् जसले हामीलाई पृथ्वीमा केही लाभ गर्छ?”
हालका वर्षहरूमा सेलिब्रिटीहरूको निजी अन्तरिक्ष यात्रामा सहभागिता बढ्दो छ, जसले अन्तरिक्ष पर्यटनलाई नयाँ प्रवृत्ति बनाएको छ। एनएस-३१ ले वैज्ञानिक प्रयास र व्यक्तिगत अनुभवलाई जोड्ने लक्ष्य लिएको छ।
उडानको क्रममा चार मिनेटको माइक्रोग्र्याभिटी अनुभव हुनेछ, जहाँ चालक दलले भारहीनता महसुस गर्न र पृथ्वीलाई १०० किलोमिटर माथिबाट अवलोकन गर्न सक्नेछन्। यस अनुभवलाई “ओभरभ्यू इफेक्ट” भनिन्छ, जसले मानिसको सोचमा गहिरो प्रभाव पार्ने मानिन्छ।
यात्राका क्रममा नागरिक अधिकार अभियन्ता अमान्डा न्गुएनले भियतनामी राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रसँगको सहकार्यमा र अर्को महिलाको स्वास्थ्य सम्बन्धी अनुसन्धानमा आधारित दुई वटा वैज्ञानिक प्रयोग गर्ने योजना बनाएकी छन्।
यद्यपि यो मिशनले अन्तरिक्ष अन्वेषणमा महिला अग्रदूतहरूको सम्मान गर्ने उद्देश्य राखेको दाबी गरिएको छ, मुनका भनाइहरूले पर्यावरणीय चिन्ता र आर्थिक असमानता बीच उच्च-प्रोफाइल अन्तरिक्ष पर्यटनको नैतिकता र मूल्यबारे सार्वजनिक बहस सुरु गरिदिएको छ।
प्रकाशित: २६ चैत्र २०८१, मंगलवार