फाल्कन ९ बूस्टर अवतरणपछि गुम्यो, विश्वसनीयता सम्बन्धी चिन्ता बढ्यो

काठमाडौं ।

गत आइतबार मार्च २ का दिन ड्रोनसिपमा अवतरण गरेपछि एउटा फाल्कन ९ बूस्टर गुमेको छ। यो घटनाले रकेटको विश्वसनीयता सम्बन्धी चिन्तालाई थप बढाएको छ।

फाल्कन ९ ले पूर्वी समयअनुसार राति ९:२४ बजे क्याप क्यानेभेरल स्पेस फोर्स स्टेशनको स्पेस लञ्च कम्प्लेक्स ४० बाट २१ स्टारलिंक उपग्रहहरू लिएर प्रक्षेपण गरेको थियो। स्पेसएक्सको वेबकास्टमा बूस्टरले जस्ट रिड द इन्स्ट्रक्शन्ज ड्रोनसिपमा अवतरण गरेको देखाइएको थियो। प्रक्षेपणपछि कम्पनीले स्टारलिंक स्याटेलाइटहरु सफल रुपमा तैनाथ गरिएको रिपोर्ट गरेको थियो।

स्पेस डटकमका अनुसार मार्च ३ को प्रारम्भमा भने कम्पनीले बूस्टर B1086 अवतरणपछि गुमेको पुष्टि गर्‍यो। “सफल अवतरणपछि, रकेटको पछिल्लो भागमा अनियन्त्रित आगलागीले अवतरण खुट्टामा क्षति पुर्‍यायो, जसका कारण बूस्टर पल्टियो,” कम्पनीको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ। “सफल मिसनपछि रकेट गुमाउनु निराशाजनक भए पनि, यस घटनाबाट प्राप्त डाटा फाल्कनलाई अझ भरपर्दो बनाउन मद्दत गर्नेछ।”

स्पेसएक्सका प्रक्षेपण उपाध्यक्ष किको डोन्चेभले एक्समा लेखे, “बूस्टर १०८६ दुर्भाग्यवश गएराति गुम्यो। हरेक असफलता सिकाइको अवसर हो। यो समस्या फाल्कन ९ मात्र नभई सम्पूर्ण @SpaceX रकेटहरूको विश्वसनीयता सुधार गर्न सहयोग गर्नेछ।”

बी १०६८बूस्टरको यो पाँचौं उडान थियो, जुन तुलनात्मक रूपमा कम हो, किनकि हालसम्म फाल्कन ९ बूस्टरले २६ पटकसम्म उडान गर्ने कीर्तिमान बनाइसकेको छ।

बूस्टर सुरुमा फाल्कन हेभीको साइड बूस्टरको रूपमा निर्माण गरिएको थियो र जुन २०२४ मा GOES-U मौसम उपग्रह प्रक्षेपणका लागि प्रयोग गरिएको थियो। पछि यसलाई फाल्कन ९ मा परिवर्तन गरियो र दुई स्टारलिंक मिसन तथा म्याक्सारका दुई वर्ल्ड भ्यू लेजियन उपग्रहहरू प्रक्षेपण गरिसकेको थियो।

यो घटना हालैका फाल्कन ९ सन्दर्भमा देखिएका केही समस्याहरू मध्ये अर्को हो। अगस्ट २०२४ मा अर्को फाल्कन ९ बूस्टर ड्रोनसिपमा अवतरण गर्ने क्रममा दुर्घटनाग्रस्त भएको थियो, जसका कारण केही समयका लागि प्रक्षेपणहरू रोकिएका थिए।

फाल्कन ९ को माथिल्लो चरणमा पनि समस्या देखिएको छ। जुलाई २०२४ मा स्टारलिंक उपग्रहहरूको एक प्रक्षेपण असफल हुँदा फाल्कन ९ को प्रक्षेपण दुई हप्ताका लागि रोकिएको थियो। सेप्टेम्बर २०२४ मा क्रू- ९ प्रक्षेपणपछि डिअर्बिट बर्नमा समस्या देखिएपछि फेरि दुई हप्ताका लागि प्रक्षेपण रोकिएको थियो।

फेब्रुअरी १ मा स्टारलिंक उपग्रह प्रक्षेपणमा भएको अर्को डिअर्बिट बर्न समस्यापछि माथिल्लो चरण १९ फेब्रुअरीमा युरोपमाथि पुनःप्रवेश गर्यो र पोल्याण्डको पश्चिमी क्षेत्रमा भग्नावशेष खसेको थियो।

फेब्रुअरी २६ मा नासाको एउटा ब्रिफिङमा, स्पेसएक्सका बिल्ड एण्ड फ्लाइट रिलायबिलिटी उपाध्यक्ष बिल गेरस्टनमायरले फाल्कन ९ माथिल्लो चरणमा प्रयोग गरिने मर्लिन इञ्जिनको नोजलसम्बन्धी समस्या अध्ययन भइरहेको बताएका थिए।