काठमाडौं ।
नासाले मंगलबार अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रतर्फको आगामी नियमित उडानका लागि प्रयोग गर्न लागेको अन्तरिक्षयान परिवर्तन गरेको छ। यो निर्णयले स्टेसनमा अपेक्षाभन्दा लामो समय बिताएका दुई स्टारलाइनर अन्तरिक्षयात्रीहरूलाई अलि चाँडो फर्कन मद्दत गर्ने बताइएको छ।
अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सीले क्रू-१० मिसनका लागि नयाँ स्पेसएक्स क्याप्सुलको सट्टा पहिल्यै उडाइएको स्पेसएक्स क्रू ड्रागन प्रयोग गर्ने निर्णय गरेको छ। नयाँ क्याप्सुलको उत्पादन ढिलो भएकाले यस्तो निर्णय लिइएको नासाले जनाएको छ।
यो निर्णयले क्रू-१० को प्रक्षेपण मिति मार्च २५ बाट अगाडि सार्दै मार्च १२ मा ल्याएको छ। नासाले क्रू ड्रागन क्याप्सुल एन्डेभर ” को उडान तयारी मूल्याङ्कन अझै गर्नुपर्ने बताएको छ। यो क्याप्सुल यसअघि तीनवटा मिसनमा प्रयोग भइसकेको रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ।
गत वर्ष बोइङको त्रुटिपूर्ण स्टारलाइनर क्याप्सुलमा अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्र पुगेका अन्तरिक्षयात्री बुच विल्मोर र सुनिता विलियम्सलाईलाई क्रू-१० को चार सदस्यीय टोलीको आगमनपछि मात्र फर्काउन सकिने योजना थियो। यसको मुख्य कारण स्टेशनमा अमेरिकी टोलीको संख्या सामान्य अवस्थामा रहोस् भन्ने हो।
सम्बन्धित समाचार:
आईएसएसमा फसेका दुई अन्तरिक्षयात्रीको बसाई अझै एक महिना लम्बियो, यस्तो छ कारण
यो निर्णय राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले गत महिनामा स्पेसएक्सका सीईओ ईलन मस्कलाई विल्मोर र विलियम्सलाई “जति सक्दो चाँडो” पृथ्वीमा फिर्ता ल्याउन दिएको अप्रत्याशित आग्रहपछि आएको हो। यद्यपि, नासाले पहिले नै यी अन्तरिक्षयात्रीहरूलाई “व्यवहारिक रूपमा सकेसम्म चाँडो” फर्काउने योजना रहेको बताइसकेको थियो।
तर मंगलबारको विज्ञप्तिमा नासाले क्रू-१० को क्याप्सुल परिवर्तन स्टारलाइनर टोलीलाई चाँडै घर फर्काउन गरिएको हो भन्ने स्पष्ट भने गरेको छैन। “मानव अन्तरिक्षयात्रा अप्रत्याशित चुनौतीहरूले भरिएको छ,” नासाको कमर्शियल क्रू प्रोग्राम प्रमुख स्टिभ स्टिचले स्पेसएक्सको लचकताका लागि प्रशंसा गर्दै विज्ञप्तिमा उल्लेख गरे।
ट्रम्पको आग्रह नासाको सूक्ष्म रूपमा योजनाबद्ध आईएसएस तालिकामा असामान्य हस्तक्षेप थियो जसले विल्मोर र विलियम्सलाई अप्रत्याशित राजनीतिक केन्द्रमा ल्यायो।
रोयटर्सका अनुसार ट्रम्पले अन्तरिक्षयात्रीहरूको अवस्थाका लागि आफ्ना पूर्ववर्ती जो बाइडेनलाई दोष दिए, यद्यपि बाइडेनको उक्त कार्यक्रममा कुनै संलग्नता थिएन। मस्कले सार्वजनिक रूपमा ट्रम्पको माग स्वीकार्दै बाइडेनलाई दोष लगाए, जबकि उनको कम्पनी स्पेसएक्स नै नासासँग मिलेर यो अन्तरिक्ष यात्रा समस्याको समाधान गर्न कार्यरत थियो, जुन व्यापक रूपमा बोइङकै कारण उत्पन्न भएको मानिन्छ।
यो अन्तरिक्षयान परिवर्तनले स्पेसएक्सको फार्म२ निजी अन्तरिक्षयात्रा मिसनलाई असर गर्नेछ। उक्त मिसनले एण्डेभर क्याप्सुल प्रयोग गरी यस वर्ष कुनै समय ध्रुवीय कक्षामा उडान भर्ने योजना गरेको थियो।
सम्बन्धित समाचार:
आईएसएसमा फसेका दुई अन्तरिक्षयात्रीलाई फर्काउन अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले जिम्मा दिए इलन मस्कलाई
“हामीले उज्यालोमा दक्षिण ध्रुव गुमायौं,” मिसनका कमाण्डर र माल्टीज क्रिप्टो उद्यमी चुन वाङले एक्समा दुखी अनुहारको इमोजीसहित क्रू-१० निर्णयबारेका अफवाहलाई जवाफ दिएका छन्। मिसनले अब स्पेसएक्सको अन्य क्रू ड्रागन क्याप्सुल प्रयोग गर्नेछ।
क्रू-१० निर्णयले एकजियमको क्रू ड्रागन मिसनलाई पनि असर गर्ने अपेक्षा गरिएको छ, जहाँ भारतीय, पोलिस, र हंगेरीका सरकारी अन्तरिक्षयात्रीहरू उडान भर्नेछन्। क्रू ड्रागन प्रयोग गरी निजी र सरकारी अन्तरिक्षयात्रा आयोजना गर्ने हौस्टनमा आधारित एक्जियमले तुरुन्तै प्रतिक्रिया नदिएको रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ।
स्पेसएक्सले आफ्नो क्रू ड्रागन क्याप्सुल नासाको कमर्शियल क्रू प्रोग्रामबाट झन्डै ३ अर्ब डलरको वित्तीय सहायता लिएर विकास गरेको हो। उक्त कार्यक्रमले निजी कम्पनीहरूलाई अन्तरिक्ष उडानमा सहभागी गराउने, निजी बजारलाई प्रवर्द्धन गर्ने, र लागत घटाउने उद्देश्य राख्छ।
गत वर्षको सेप्टेम्बरमा विल्मोर र विलियम्सबिना नै पृथ्वीमा फिर्ता उडान भरेको बोइङको स्टारलाइनर सोही नासा कार्यक्रम अन्तर्गत विकास गरिएको हो, तर इन्जिनियरिङ समस्याहरूका कारण लगातार संघर्ष गरिरहेको छ।
सम्बन्धित समाचार:
नासाका यी दुईअन्तरिक्ष यात्री आईएसएसमा फसेको ६ महिना पुग्यो, अझै कति बस्नु पर्ला?
प्रकाशित: १ फाल्गुन २०८१, बिहीबार
