टिकटक बिक्री गर्ने कानून कार्यान्वयन अस्थायी रुपमा रोक्न राष्ट्रपति ट्रम्पद्वारा ७५ दिने कार्यकारी आदेश जारी

काठमाडौं ।

सोमबार पदभार ग्रहण गरेका अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले चिनियाँ स्वामित्वमा रहेको सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म टिकटकको बिक्री अस्थायी रूपमा निलम्बन गर्ने कार्यकारी आदेशमा हस्ताक्षर गरेका छन्। यो आदेश अमेरिकामा गत वर्ष पारित कानुनद्वारा माग गरिएको थियो।

ह्वाइट हाउसमा पुनः कार्यभार सम्हालेको पहिलो दिनमा ट्रम्पले धेरै कार्यकारी आदेशहरूमा हस्ताक्षर गरे। उक्त आदेशले ट्रम्पका महान्यायाधिवक्तालाई ७५ दिनको लागि टिकटकको बिक्री वा बन्द गर्नुपर्ने कानुन कार्यान्वयन नगर्न निर्देशन दिएको द गार्जियनले उल्लेख गरेको छ।

आदेशमा भनिएको छ, यो रोकावटले “राष्ट्रिय सुरक्षालाई सुरक्षित गर्दै लाखौं अमेरिकीले प्रयोग गर्ने सञ्चार प्लेटफर्मको अकस्मात बन्द रोक्दै व्यवस्थित रूपमा उपयुक्त मार्ग निर्धारण गर्न अवसर प्रदान गर्नेछ।”

आदेशले न्याय विभागलाई एप्पल, अल्फाबेटको गुगल, र ओराकल जस्ता प्रमुख सामाजिक सञ्जाल र प्रविधि कम्पनीहरूलाई पत्र पठाउन निर्देशन दिएको छ। पत्रमा “कानुन उल्लङ्घन नभएको र माथि उल्लिखित अवधिमा भएको कुनै पनि गतिविधिका लागि कुनै दायित्व नभएको” उल्लेख गर्न भनिएको छ।

एक पत्रकारले सोधे, “टिकटक सम्बन्धी कार्यकारी आदेशको उद्देश्य के हो?” ट्रम्पले उत्तर दिए, “यो आदेशले मलाई बिक्री वा बन्द गर्ने अधिकार दिएको छ,” र थपे, “मैले अझै उपयुक्त मार्ग निर्धारणको निर्णय गरेको छैन।”

यो भिडियो सेयरिङ प्लेटफर्ममाथि प्रतिबन्ध लगाउने पक्षधरहरूले लामो समयदेखि यसको सुरक्षा चिन्ताहरूलाई आधार मान्दै आएका छन्। यो चिन्ता यसको स्वामित्व बाइटडान्स, चीन सरकारद्वारा नियन्त्रण गरिने कम्पनी, र लाखौँ अमेरिकी प्रयोगकर्ताहरूको व्यक्तिगत जानकारी जासुसी वा प्रचारको उद्देश्यका लागि प्रयोग हुन सक्ने सम्भावनासँग सम्बन्धित छ।

ट्रम्पले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा यस्ता कारणहरूले टिकटकको आलोचना गरेका थिए र यसलाई आफैँ प्रतिबन्धित गर्न प्रयास गरेका थिए।

तर उनले आफ्नो टिकटकप्रतिको धारणा परिवर्तन गरेका छन्। यसको कारणमा उनका आफ्ना टिकटकमा बढ्दो लोकप्रियता, अघिल्लो वर्षको राष्ट्रपति चुनावमा यसको प्रयोग, र टिकटकका लगानीकर्ता र रिपब्लिकन समर्थक जेफ यासको प्रतिनिधित्व रहेको बताइन्छ।

द गार्जियनका अनुसार कंग्रेसका रिपब्लिकनहरूले भने ट्रम्पसँग आफ्नो धारणा परिवर्तन गरेनन्। जो बाइडनद्वारा गत अप्रिलमा हस्ताक्षर गरिएको द्विदलीय कानुनअनुसार टिकटकले यस वर्ष जनवरी १९ सम्ममा आफ्ना सम्पत्तिहरू अमेरिकी कम्पनीलाई बिक्री गर्नुपर्ने म्याद तोकिएको थियो। कानुनअनुसार, बिक्री प्रक्रिया चलिरहेको अवस्थामा यो म्याद ९० दिन थप गर्न सकिने प्रावधान छ।

बाइटडान्सले आफ्नो सम्पत्ति बिक्री नगर्ने बताएको छ। एक इच्छुक अमेरिकी बोलपत्रमा फ्र्यांक म्याककोर्ट (जो कहिले लस एन्जलस डजर्स बेसबल टोलीका मालिक थिए) र “शार्क ट्यांक” नामक व्यापारिक शोमा देखिने लगानीकर्ता केभिन ओ’लिरी सामेल छन्।

यस विषयमा यसै महिना अमेरिकी सर्वोच्च अदालतले बहस सुनेको थियो। ट्रम्पले यो मुद्दामा स्थगन आदेश माग गरेका थिए। तर न्यायाधीशहरूले स्वतन्त्र अभिव्यक्तिका पक्षधरहरूको तर्कलाई अस्वीकार गर्दै कानुनलाई यथावत् राख्ने संकेत गरेका छन्।

ट्रम्पको अदालतमा पेश गरिएको निवेदनले यस्ता चिन्ताहरूलाई सम्बोधन गरेको छैन। बरु उनका वकिलहरूले भनेका छन्, “राष्ट्रपति ट्रम्पसँग मात्र अद्वितीय सम्झौताका सीप, जनताबाट प्राप्त समर्थन, र राष्ट्रिय सुरक्षा चिन्ताहरू समाधान गर्दै प्लेटफर्म बचाउन राजनीतिक इच्छाशक्ति छ।”

तर, विशेषज्ञहरूले ट्रम्पको क्षमतामा शंका व्यक्त गरेका छन्। गत हप्ता, अमेरिकी न्याय विभागका पूर्व राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार एलेन रोजनस्टिनले वाशिंगटन पोस्टलाई भनेका थिए, “कार्यकारी आदेशहरू कुनै जादुयुक्त कागज होइनन्। ती केवल राम्रो कागजमा लेखिएका प्रेस विज्ञप्ति हुन्।