स्पेसएक्सद्वारा सोमबार अमेरिकी स्पेस फोर्सको र्यापिड रेस्पोन्स जीपीएस मिशन प्रक्षेपण

काठमाडौं ।

अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा अन्तरिक्ष परियोजनाको हिस्साअन्तर्गत स्पेसएक्सको फाल्कन ९ रकेट १६ डिसेम्बर २०२४ मा राति ७:५२ बजे फ्लोरिडाको केप क्यानाभेरल स्पेस फोर्स स्टेशनबाट सफलतापूर्वक उडान भर्यो।

यस मिशनको नाम र्यापिड रेस्पोन्स ट्रेलब्लेजर-१ (आरआरटी-१) राखिएको थियो, जसले एक सैन्य ग्लोबल पोजिशनिङ सिस्टम (जीपीएस) स्याटलाइटलाई पृथ्वीभन्दा १२,००० माइल माथि मध्यम कक्षमा पठायो।

यो मिशन अमेरिकाको राष्ट्रिय सुरक्षा अन्तरिक्ष परियोजनाको हिस्सा थियो र यसले सामान्य दुई वर्षको मिशन योजना अवधिलाई ६ महिनाभित्र कसरी पूरा गर्ने क्षमता देखाउन पनि मद्दत गर्‍यो। यो मिशन पहिले १३ डिसेम्बरमा हुनुपर्ने थियो, तर उच्च हावाका कारण ढिलाइ भएको थियो।

लाइभसाइन्सका अनुसार उडानको आठ मिनेटपछि फाल्कन ९ को पहिलो चरणको बूस्टर सफलतापूर्वक ड्रोन शिपमा अवतरण गर्यो। यो स्पेसएक्स को २०२४ को १२६औं उडान थियो।

यसले बोकेको पेलोड जीपीएस ३ एसभी-०७ थियो जुन जीपीएस ३ कन्स्टेलेशनको सातौं स्याटलाइट हो र यसलाई लकहीड मार्टिनद्वारा निर्माण गरिएको हो। यसलाई पहिलो चरणमा २०२५ को अन्त्यमा यूएलएको भल्कन रकेटबाट उडानको लागि तय गरिएको थियो तर २०२४ को मध्यमा यसलाई फाल्कन ९ रकेटमा पुनः नियुक्त गरियो। यसले अमेरिकी स्पेस फोर्सलाई आफ्ना सञ्चालन आवश्यकताहरूको छिटो जवाफ दिनको लागि क्षमता देखाउन मद्दत गर्यो।

नेशनल सेक्युरिटी स्पेस लञ्च (एनएसएसएल) कार्यक्रमको लचिलोपनलाई दर्शाउने हुनाले आरआरटी-१ मिशन महत्त्वपूर्ण रहेको लाइभसाइन्सले उल्लेख गरेको छ। भल्कन रकेटको ढिलाइका कारण यसलाई छिटो उडानको निर्णय लिइएको थियो।

स्पेस फोर्स र स्पेसएक्स ले मिशनको बारेमा कम जानकारी दिएका थिए, केवल लन्चको केही दिन अघि यसको जीपीएस र राष्ट्रिय सुरक्षा पक्षको बारेमा खुलासा गरे।

यो मिशन केवल जीपीएस स्याटलाइट लन्च गर्नु मात्र नभई राष्ट्रिय सुरक्षा पेलोडहरूलाई छिटो तैनाथ गर्न स्पेस फोर्सको क्षमता परीक्षण गर्ने पनि थियो।

आरआरटी-१ मिशनले ठूलो र जटिल पेलोडहरूलाई पनि छिटो तैनाथ गर्न सकिने प्रमाणित गर्न चाहेको छ जसले अमेरिकी प्रतिस्पर्धीहरूलाई अमेरिकी तयारी र लचिलोपनको बारेमा सन्देश दिन्छ।