मेटालाई विश्वको पहिलो आणविक शक्तिद्वारा सञ्चालित एआई डाटा सेन्टर बनाउनबाट ‘मौरी’ ले कसरी रोक्यो?

काठमाडौं ।

मेटाले वातावरणीय चुनौतिहरूको कारणले गर्दा अमेरिकामा आणविक–संचालित एआई डाटा सेन्टरको लागि आफ्नो योजना रद्द गर्नुपरेको छ। कम्पनीले एक स्थापित आणविक प्लान्ट अपरेटरबाट उत्सर्जन–मुक्त ऊर्जाद्वारा सञ्चालित सुविधा निर्माण गर्ने उद्देश्य राखेको थियो र जसले मेटालाई विशेष गरी एआई प्रोसेसिङ आवश्यकताहरूको लागि परमाणु ऊर्जालाई अङगाल्ने गर्ने पहिलो टेक कम्पनीहरू मध्ये एक बनाउने उल्लेख गरिएको छ।

यद्यपि, डाटा सेन्टरका लागि छनोट गरिएको साइटमा मौरीको दुर्लभ प्रजाति फेला परेको र यसले नियामक र वातावरणीय अवरोधहरू प्रस्तुत गरेको हुनाले अन्ततः परियोजनाको कार्यमा रोक लगाइएको थियो।

एआई मोडेलहरूलाई ठूलो मात्रामा कम्प्युटेसनल पावर चाहिने र प्रायः चौबीसै घण्टा महत्त्वपूर्ण ऊर्जाको खपत हुने भएकाले ठूला प्राविधिक कम्पनीहरूले एआई विकासको लागि ऊर्जा स्रोतको रूपमा आणविक उर्जालाई बढ्दो रूपमा अन्वेषण गर्नुको मुख्य कारण भएको बताइएको छ।

परम्परागत ऊर्जा स्रोतहरू विशेष गरी जीवाश्म ईन्धनहरूले भने कार्बन उत्सर्जन नबढाई दिगो र मापनयोग्य शक्ति प्रदान गर्न संघर्ष गर्ने गरेका छन्।

आणविक ऊर्जाले भने एक स्थिर, उत्सर्जन–रहित बिजुली आपूर्ति प्रदान गर्दछ जुन प्राविधिक उद्योगको वातावरणीय प्रतिबद्धताहरू र दीर्घकालीन लक्ष्यहरूसँग राम्रोसँग पङ्क्तिबद्ध हुन्छ भनि गीज्मोचाइनाले उल्लेख गरेको छ।

मौरीहरूले ठूला प्रविधिको आणविक सपनाहरूलाई रोक लगाए

कम्पनीले सुविधाको लागि स्वच्छ ऊर्जा सुनिश्चित गर्न आणविक प्रदायकसँग अगाडि बढ्न तयार भएको समयमा उक्त अवस्थाले निम्त्याएको कारणले गर्दा सीईओ मार्क जुकरबर्गले अल–ह्याण्ड बैठकमा निराशा व्यक्त गरेको छन्।

यस साइटको लागि मेटाको आणविक महत्वाकांक्षाहरू अब अगाडि नबढ्ने भएको छ भने कम्पनीले पनि कम–कार्बन ऊर्जा स्रोतहरू सुरक्षित गर्न वैकल्पिक मार्गहरू अस्वीकार नगरेको थप उल्लेख छ।

साथै यो कदम भर्खरै आफ्ना डाटा केन्द्रहरूका लागि आणविक शक्तिमा प्रतिबद्ध रहेका माइक्रोसफ्ट, गुगल र अमेजन लगायत टेक जायन्टहरू बीचको फराकिलो प्रवृतिसँग पङ्क्तिबद्ध रहेको उल्लेख गरिएको छ।

उदाहरणका लागि माइक्रोसफ्टले ऐतिहासिक थ्री माइल आइल्याण्ड आणविक प्लान्टबाट उर्जा स्रोतको लागि २०–वर्षको सम्झौता रहेको छ आफ्नै एआई पहलहरूलाई शक्ति दिने उक्त प्लान्टलाई अहिले क्रेन क्लीन एनर्जी सेन्टरको रूपमा पुनः ब्रान्ड गरिएको छ।

गुगल र अमेजनले पनि सुरक्षित र लचिलो परिनियोजनको लागि डिजाइन गरिएको कम्प्याक्ट आणविक इकाइहरू जस्ता स्मल मोड्युलर रिएक्टर्स (एसएमआर) मा लगानी गरिरहेका छन्। साथै गुगलले आफ्ना रिएक्टरहरू सन् २०३० सम्म सञ्चालन हुने अपेक्षा गरेको उल्लेख छ।

मेटा आफ्नो डाटा–इन्टेन्सिभ एआई अपरेशनहरूलाई समर्थन गर्न स्वच्छ ऊर्जाको थप स्रोतहरू अन्वेषण गर्न प्रतिबद्ध छ। टेक उद्योगको आणविक उर्जामा बढ्दो निर्भरताले एआईको बढ्दो ऊर्जा आवश्यकताहरू र स्थिरता लक्ष्यहरू पूरा गर्न स्वच्छ ऊर्जाको महत्वपूर्ण भूमिकालाई जोड दिन्छ। यद्यपि, अहिलेको लागि, लोपोन्मुख वन्यजन्तुको उपस्थिति र नियामक परिदृश्यले आणविक–सञ्चालित एआई भविष्यको लागि मेटाको योजनाहरूलाई पुनः निर्देशित गरेको छ।