अमेरिकाका यी बाबुछोरीले वर्ष दिन लगाएर नक्कली “एलियन” सन्देशको कोड यसरी डिकोड गरे

काठमाडौं ।

अमेरिकाका केन र केली चाफिनले एक वर्षको प्रयासपछि नक्कली “एलियन” सन्देशको कोड डिकोड गरेका छन्। अब नागरिक वैज्ञानिकहरू उक्त डिकोड गरिएको सन्देशले पृथ्वीका लागि के अर्थ राख्छ भनेर बुझ्न खोजिरहेका छन्।

युरोपियन स्पेस एजेन्सी (ईएसए) का अनुसार केन र केली चाफिन उक्त कोडलाई डिकोड गर्ने पहिलो व्यक्तिहरु थिए। यो सन्देश मे २०२३ मा नागरिक विज्ञान परियोजनाको रूपमा ईएसएको एक्सोमार्स ट्रेस ग्यास अर्बिटरबाट पठाइएको थियो।

लाइभसाइन्सका अनुसार पृथ्वीमा रहेका तीनओटा रेडियो वेधशालाहरूले उक्त सन्देश सुनेका थिए र त्यसको डाटा सर्वसाधारणका लागि उपलब्ध गराइएको थियो। पहिलो चरणमा कच्चा डाटाबाट सिग्नल निकाल्नुपर्थ्यो र दोस्रो चरणमा त्यसलाई डिकोड गर्नुपर्थ्यो।

यो सन्देश “ए साइन इन स्पेस” नामक विज्ञान/कला परियोजनाको हिस्सा हो जसले मानवता एक वास्तविक एलियन सन्देश प्राप्त गरेपछि कसरी प्रतिक्रिया दिन सक्छ भन्ने कुरा अन्वेषण गर्छ। अनलाइन समुदायलाई कच्चा डाटाबाट सन्देश निकाल्न मात्र १० दिन लागेको थियो तर यसलाई डिकोड गर्न भने गाह्रो भयो।

यो काम ७ जुन २०२४ सम्म मात्र पूरा भयो जब चाफिन परिवारले परियोजनाकी संस्थापक र कलात्मक निर्देशक डानिएला डे पाउलिसलाई समाधान पठाए। ईएसएले उनीहरूको सफलताको घोषणा २२ अक्टोबरमा गर्यो।

सन्देशमा पाँच एमिनो एसिडहरूको संरचना देखाउने चित्र थियो जुन प्रोटिनको निर्माण खण्ड हुन्। यो “ए साइन इन स्पेस” परियोजनाका “नक्कली एलियनहरू” को अवधारणामा आधारित थियो जसमा डे पाउलिससहित एक कम्प्युटर वैज्ञानिक, एक कवि, एक रेडियो इन्जिनियर, एक भौतिकशास्त्री र अन्तरिक्ष कानुन विशेषज्ञका साथै केही खगोलविद् र जैविक वैज्ञानिकहरू रहेका लाइभसाइन्सले उल्लेख गरेको छ।

यो परियोजनालाई बाह्य जीवनको खोजमा समर्पित गैरनाफामूलक संस्था एसईटीआई इन्स्टिच्युट र पश्चिम भर्जिनियाको ग्रीन बैंक वेधशाला द्वारा थप समर्थन प्राप्त भएको थियो। सन्देश डिकोड गर्न धेरै घण्टाको कम्प्युटर सिमुलेशन आवश्यक पर्‍यो। चाफिन परिवारले सन्देशमा जैविक विशेषताहरू समावेश रहेको कुरा बुझेर कोड डिकोड गर्न सफल भएको ईएसएले जनाएको छ।

तर एलियनहरूले पाँचओटा एमिनो एसिडको चित्र पठाएर के सन्देश दिन खोजेका हुन्? यो रहस्य अझै समाधान हुन बाँकी छ। अहिले नागरिक वैज्ञानिकहरू एक डिकोड सर्भरमा भेला भएर सन्देशको अर्थलाई लिएर बहस गर्दै छन्। के एलियनहरू मित्रतापूर्ण छन्? यो प्रश्न सबैभन्दा कठिन उत्तर दिन सकिने हुन सक्छ।