अमेरिकाद्वारा चीनमा एआईमा लगानी सीमित पार्ने नीति मस्यौदाको अन्तिम चरणमा

काठमाडौं ।

अमेरिकाको बाइडेन प्रशासनले चीनमा कृत्रिम बुद्धिमत्ता र अन्य प्रविधि क्षेत्रहरूमा अमेरिकी लगानीलाई सीमित गर्न नियम अन्तिम चरणमा पुगेको सोमबार घोषणा गरेको छ। यसले सम्भावित रूपमा अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षामा खतरा पुर्‍याउन सक्ने उसको ठहर छ।

सन् २०२३ मा अमेरिकी ट्रेजरीले प्रस्ताव गरेका र राष्ट्रपति जो बाइडेनले अगस्ट २०२३ मा हस्ताक्षर गरेको कार्यकारी आदेशद्वारा निर्देशित यी नियमहरूमा सेमिकन्डक्टर र माइक्रोइलेक्ट्रोनिक्स, क्वान्टम सूचना प्रविधि, र केही एआई प्रणालीहरू गरी तीन मुख्य क्षेत्रहरू समेटिएका छन्।

नयाँ नियमहरू जनवरी २ देखि लागू हुनेछन् र ट्रेजरीको नव-निर्मित ग्लोबल ट्रान्जेक्सन कार्यालयले निगरानी गर्नेछ। ट्रेजरीले भनेको छ, “सीमित प्रविधिहरूको यो सेट सैन्य, साइबर सुरक्षा, निगरानी, र खुफिया अनुप्रयोगहरूको आगामी पुस्ताका लागि महत्वपूर्ण छ।”

यस्तो नियमले “अत्याधुनिक कोड ब्रेकिङ कम्प्युटर प्रणालीहरू वा नयाँ पीढीका लडाकू विमानहरूजस्ता प्रविधिलाई समेट्छ,” ट्रेजरीका वरिष्ठ अधिकारी पाउल रोसेनले बताए। “अमेरिकी लगानी, विशेष गरी व्यवस्थापन सहायता र लगानी तथा प्रतिभा सञ्जालहरूजस्ता अमूर्त फाइदाहरू जसले यस्तो पूँजी प्रवाहलाई सँगै ल्याउँछ, यी प्रविधिहरूका माध्यमबाट चिन्ता रहेका देशहरूको सैन्य, खुफिया, र साइबर क्षमतामा मद्दत गर्नु हुँदैन”, उनले थपे।

यो नियम अमेरिकी ज्ञानलाई चीनलाई अत्याधुनिक प्रविधि विकास गर्न र विश्वव्यापी बजारमा प्रभुत्व जमाउनबाट रोक्न गरिएको व्यापक प्रयासको एक हिस्सा रहेको रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ।

व्यापार सचिव जीना रायमन्डोले यसै वर्षको शुरूमा चीनको सैन्य प्रविधिको विकास रोक्न यी नियमहरू महत्त्वपूर्ण रहेका बताएकी थिइन्। नयाँ नियमहरूले सार्वजनिक रूपमा कारोबार हुने प्रतिभूतिमा अमेरिकी लगानीलाई भने छुट दिएका छन्, तर अधिकारीहरूका अनुसारअमेरिकी सरकारले पहिलेको कार्यकारी आदेश अन्तर्गत चिनियाँ कम्पनीहरूको प्रतिभूति किनबेचलाई रोक्ने अधिकार राख्छ।

चीन सम्बन्धी सदनको छनोट समितिले प्रमुख अमेरिकी सूचक प्रदायकहरूलाई चिनियाँ कम्पनीहरूको स्टकमा अमेरिकी लगानीकर्ताहरूबाट अर्बौं डलर लगानी गराउन आलोचना गरेको छ, जुन कम्पनीहरू अमेरिकी मान्यतामा चीनको सैन्य विकासमा सहयोग पुर्‍याइरहेका छन्।